1. Αἰτία χαρᾶς
Δὲν ἔζησε μόνο εὐχάριστες στιγμὲς ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ἀλλὰ καὶ δυσάρεστες. Ἡ ἱεραποστολική του διακονία τὸν γέμιζε μὲ πολλὴ χαρά, κάποτε ὅμως παρουσιάζονταν καὶ ἀφορμὲς μεγάλης λύπης. Οἱ συχνὲς ἐναλλαγὲς αὐτῶν τῶν ἔντονων συναισθημάτων ἀποτυπώνονται καὶ στὴ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπή.
Ὁ Ἀπόστολος γράφει πρὸς τοὺς Χριστιανοὺς τῆς Κορίνθου ὑπογραμμίζοντας ἀρχικὰ τὸ αἴσθημα ἀσφαλείας καὶ βεβαιότητας, ποὺ συνέχει κάθε πιστὸ Χριστιανό:
Ἀδελφοί μου, λέγει, αὐτὸς ποὺ δίνει καὶ σὲ μᾶς καὶ σὲ σᾶς τὴ βεβαιότητα γιὰ τὴν ἀληθινὴ πίστη καὶ μᾶς στηρίζει, ὥστε νὰ μένουμε πιστοὶ στὸ Χριστό, καὶ μᾶς ἔχρισε μὲ τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, εἶναι ὁ Θεός. Αὐτὸς εἶναι ποὺ μᾶς ἔκαμε καὶ ἐπίσημα δικούς Του, καθὼς μᾶς σφράγισε κι ἔβαλε μέσα στὶς καρδιές μας «τὸν ἀρραβῶνα τοῦ Πνεύματος».
Ὅσον ἀφορᾶ τώρα στὸ θέμα τῆς μεταβάσεώς μου στὴν πόλη σας, ὁ καρδιογνώστης Κύριος, ποὺ βλέπει τὰ βάθη τῆς ψυχῆς μου, εἶναι μάρτυρας: Σᾶς λυπήθηκα καὶ γι’ αὐτὸ δὲν ἦλθα ἀκόμη κοντά σας· διότι, ἂν ἐρχόμουν, θὰ ἔπρεπε νὰ σᾶς ἐπιπλήξω αὐστηρὰ γιὰ τὶς παρεκτροπὲς ποὺ συνέβησαν.
Τὸ ὅτι κάποτε εἶμαι αὐστηρὸς μαζί σας δὲν σημαίνει ὅτι σᾶς ἐξουσιάζω ὡς δούλους. Ἐμεῖς οἱ Ἀπόστολοι δὲν θέλουμε νὰ σᾶς κρατοῦμε ἀναγκαστικὰ στὴν ὀρθὴ πίστη. Δὲν σᾶς θεωροῦμε δούλους μας ἀλλὰ συνεργάτες: «συνεργοί ἐσμεν τῆς χαρᾶς ὑμῶν»· θέλουμε νὰ συνεργαζόμαστε μαζί σας γιὰ νὰ αὐξάνει ἡ χαρά σας. Διότι ἔχετε στερεωθεῖ καλὰ στὴν πίστη.
Αὐτὸ εἶναι τὸ πᾶν γιὰ τὸν ἀπόστολο Παῦλο: Νὰ εἴμαστε στερεωμένοι στὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ. Νὰ ἔχουμε τὴ βεβαιότητα ὅτι πιστεύουμε στὸν ἀληθινὸ Θεὸ καὶ νὰ δεχόμαστε μὲ εὐγνωμοσύνη τὶς ἀνεξάντλητες δωρεὲς ποὺ μᾶς χαρίζει ἡ ἄπειρη ἀγάπη Του. Αὐτὸ εἶναι ποὺ κάνει τὸν ἄνθρωπο πραγματικὰ χαρούμενο κι εὐτυχισμένο: ἡ κοινωνία μὲ τὸν Θεό.
Αὐτὴ τὴν κοινωνία μπορεῖ νὰ προγευθεῖ ὁ ἄνθρωπος ἤδη ἀπ᾿ αὐτὴν ἐδῶ τὴ ζωή. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ βαπτίζεται Χριστιανὸς καὶ λαμβάνει τὸ ἅγιο Χρίσμα, ἀπολαμβάνει αὐτὴ τὴν κοινωνία. Κι ὅσο ἀγωνίζεται νὰ ζεῖ μὲ καρδιὰ καθαρὴ καὶ φρόνημα ταπεινό, τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τοῦ μεταδίδει φωτισμό, ἐνίσχυση, δύναμη, ζωή. Αὐτὰ τὰ θεϊκὰ δῶρα εἶναι ὁ «ἀρραβὼν τοῦ Πνεύματος», ἡ ἐγγύηση δηλαδὴ γιὰ τὰ ἀσυγκρίτως ἀνώτερα ἀγαθὰ ποὺ πρόκειται νὰ ἀπολαύσει ὁ πιστὸς στὴν αἰωνιότητα. Διότι ἐκεῖ πλέον θὰ ἀτενίζει τὸ ὑπέρλαμπρο καὶ ἀνέσπερο φῶς, θὰ ἀπολαμβάνει αἰώνια χαρὰ καὶ εὐφροσύνη, θὰ μετέχει στὴν ἄφθαρτη καὶ αἰώνια ζωή.
Πῶς νὰ μὴ χαίρεται λοιπὸν ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀξιώνεται τόσων μεγάλων δωρεῶν; Πῶς νὰ μὴν εἶναι εὐτυχισμένος ὁ Χριστιανὸς ποὺ βαδίζει σταθερὰ μὲ πίστη καὶ ἐλπίδα στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ;
Αὐτὴ τὴ χαρὰ ἤθελε νὰ μοιράζεται ὁ ἀπόστολος Παῦλος μὲ τοὺς ἀδελφούς του: Νὰ τοὺς βλέπει σταθεροὺς στὴν πίστη καὶ νὰ χαίρονται ὅλοι μαζὶ τὴν πνευματική τους πρόοδο. Δυστυχῶς ὅμως, κάποτε τὴ χαρὰ τὴν ἐπισκίαζε ἡ λύπη. Αὐτὸ συνέβαινε, ὅταν κάποιοι Χριστιανοὶ παρεκτρέπονταν, γεγονὸς ποὺ στενοχωροῦσε τὸν ἅγιο Ἀπόστολο. Αὐτὸ ἐξηγεῖ στὴ συνέχεια:
2. Λύπη σωτήρια
Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ ἔμαθα γιὰ τὶς παρεκτροπὲς κάποιων ἀπὸ σᾶς, σκέφθηκα ὅτι θὰ ἦταν καλύτερο νὰ μὴν ἔλθω κοντά σας, γιατὶ αὐτὸ θὰ προκαλοῦσε λύπη σὲ ὅλους: καὶ σὲ μένα ποὺ θὰ ἔβλεπα αὐτὴ τὴν ἄσχημη κατάσταση καὶ σὲ σᾶς ποὺ θὰ δεχόσασταν τὶς αὐστηρὲς ἐπιπλήξεις μου. Ἀλλὰ δὲν μπορεῖ νὰ γίνει διαφορετικά. Ἐσεῖς μπορεῖ βέβαια νὰ λυπεῖσθε μὲ τὶς παρατηρήσεις μου, ἐγὼ ὅμως δὲν μπορῶ ἀλλιῶς νὰ ἀναπαυθῶ καὶ νὰ αἰσθανθῶ χαρὰ καὶ εὐφροσύνη, παρὰ μόνο ὅταν λυπηθεῖ πραγματικὰ αὐτὸς ποὺ ἁμάρτησε καὶ ὁδηγηθεῖ ἔτσι στὴ μετάνοια.
Αὐτὸ ἀκριβῶς σᾶς ἔγραψα σὲ προηγούμενη ἐπιστολή μου, γιὰ νὰ διορθώσετε στὸ μεταξὺ τὶς ἀταξίες, ὥστε, ὅταν ἔλθω στὴν Κόρινθο, νὰ τὰ βρῶ ὅλα ἐντάξει καὶ νὰ μὴ νιώσω λύπη ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ἔπρεπε νὰ μοῦ δώσουν χαρά. Ἄλλωστε αὐτὸ θὰ λυποῦσε κι ἐσᾶς. Ἐνῶ ἀντίθετα, εἶμαι βέβαιος ὅτι ἡ χαρά μου εἶναι χαρὰ ὅλων σας.
Καὶ μὴ νομίσετε ὅτι γιὰ τοὺς ἐλέγχους ποὺ σᾶς ἔγραψα στὴν ἐπιστολή μου ἐκείνη, ἐγὼ δὲν ἔνιωσα λύπη. Σᾶς ἔγραψα μὲ πολλὴ θλίψη καὶ συνοχὴ καρδίας καὶ μὲ δάκρυα πολλά, ὄχι γιὰ νὰ λυπηθεῖτε, ἀλλὰ γιὰ νὰ γνωρίσετε τὴν ὑπερβολικὴ ἀγάπη ποὺ ἔχω γιὰ σᾶς.
Εἶναι συγκινητικοὶ οἱ λόγοι τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου. Αὐτὸς ὁ ἐνθουσιώδης διάκονος τοῦ Εὐαγγελίου, ὁ φλογερὸς κήρυκας τῆς ἀληθινῆς χαρᾶς, ὁμολογεῖ ὅτι πέρασε μεγάλη θλίψη καὶ στενοχώρια. Ὄχι γιὰ τοὺς διωγμοὺς καὶ τὰ μαρτύρια ποὺ ὑπέστη ὁ ἴδιος, οὔτε γιὰ τὶς ἀδικίες καὶ συκοφαντίες εἰς βάρος του, ἀλλὰ γιὰ τὸ γεγονὸς ὅτι κινδύνευε ἡ σωτηρία τῶν ἀδελφῶν του. Αὐτὸ θεωροῦσε ὡς τὴ μεγαλύτερη αἰτία θλίψεως: τὸ νὰ χάσει κάποιος τὸν δρόμο τῆς σωτηρίας.
Ἂς τὸ ἀκούσουμε κι ἐμεῖς αὐτό, ὥστε νὰ μὴ θεωροῦμε τίποτε περισσότερο δυσάρεστο ἀπὸ τὸ νὰ γίνουμε δοῦλοι τῆς ἁμαρτίας. Δὲν ὑπάρχει χειρότερο κακὸ ἀπὸ τὸ νὰ χάσουμε τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς μας. Ἂς μετανοήσουμε λοιπὸν εἰλικρινά. Ἂς λυπηθοῦμε γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, διότι αὐτὴ εἶναι λύπη σωτήρια.
Δὲν ἔζησε μόνο εὐχάριστες στιγμὲς ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ἀλλὰ καὶ δυσάρεστες. Ἡ ἱεραποστολική του διακονία τὸν γέμιζε μὲ πολλὴ χαρά, κάποτε ὅμως παρουσιάζονταν καὶ ἀφορμὲς μεγάλης λύπης. Οἱ συχνὲς ἐναλλαγὲς αὐτῶν τῶν ἔντονων συναισθημάτων ἀποτυπώνονται καὶ στὴ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπή.
Ὁ Ἀπόστολος γράφει πρὸς τοὺς Χριστιανοὺς τῆς Κορίνθου ὑπογραμμίζοντας ἀρχικὰ τὸ αἴσθημα ἀσφαλείας καὶ βεβαιότητας, ποὺ συνέχει κάθε πιστὸ Χριστιανό:
Ἀδελφοί μου, λέγει, αὐτὸς ποὺ δίνει καὶ σὲ μᾶς καὶ σὲ σᾶς τὴ βεβαιότητα γιὰ τὴν ἀληθινὴ πίστη καὶ μᾶς στηρίζει, ὥστε νὰ μένουμε πιστοὶ στὸ Χριστό, καὶ μᾶς ἔχρισε μὲ τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, εἶναι ὁ Θεός. Αὐτὸς εἶναι ποὺ μᾶς ἔκαμε καὶ ἐπίσημα δικούς Του, καθὼς μᾶς σφράγισε κι ἔβαλε μέσα στὶς καρδιές μας «τὸν ἀρραβῶνα τοῦ Πνεύματος».
Ὅσον ἀφορᾶ τώρα στὸ θέμα τῆς μεταβάσεώς μου στὴν πόλη σας, ὁ καρδιογνώστης Κύριος, ποὺ βλέπει τὰ βάθη τῆς ψυχῆς μου, εἶναι μάρτυρας: Σᾶς λυπήθηκα καὶ γι’ αὐτὸ δὲν ἦλθα ἀκόμη κοντά σας· διότι, ἂν ἐρχόμουν, θὰ ἔπρεπε νὰ σᾶς ἐπιπλήξω αὐστηρὰ γιὰ τὶς παρεκτροπὲς ποὺ συνέβησαν.
Τὸ ὅτι κάποτε εἶμαι αὐστηρὸς μαζί σας δὲν σημαίνει ὅτι σᾶς ἐξουσιάζω ὡς δούλους. Ἐμεῖς οἱ Ἀπόστολοι δὲν θέλουμε νὰ σᾶς κρατοῦμε ἀναγκαστικὰ στὴν ὀρθὴ πίστη. Δὲν σᾶς θεωροῦμε δούλους μας ἀλλὰ συνεργάτες: «συνεργοί ἐσμεν τῆς χαρᾶς ὑμῶν»· θέλουμε νὰ συνεργαζόμαστε μαζί σας γιὰ νὰ αὐξάνει ἡ χαρά σας. Διότι ἔχετε στερεωθεῖ καλὰ στὴν πίστη.
Αὐτὸ εἶναι τὸ πᾶν γιὰ τὸν ἀπόστολο Παῦλο: Νὰ εἴμαστε στερεωμένοι στὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ. Νὰ ἔχουμε τὴ βεβαιότητα ὅτι πιστεύουμε στὸν ἀληθινὸ Θεὸ καὶ νὰ δεχόμαστε μὲ εὐγνωμοσύνη τὶς ἀνεξάντλητες δωρεὲς ποὺ μᾶς χαρίζει ἡ ἄπειρη ἀγάπη Του. Αὐτὸ εἶναι ποὺ κάνει τὸν ἄνθρωπο πραγματικὰ χαρούμενο κι εὐτυχισμένο: ἡ κοινωνία μὲ τὸν Θεό.
Αὐτὴ τὴν κοινωνία μπορεῖ νὰ προγευθεῖ ὁ ἄνθρωπος ἤδη ἀπ᾿ αὐτὴν ἐδῶ τὴ ζωή. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ βαπτίζεται Χριστιανὸς καὶ λαμβάνει τὸ ἅγιο Χρίσμα, ἀπολαμβάνει αὐτὴ τὴν κοινωνία. Κι ὅσο ἀγωνίζεται νὰ ζεῖ μὲ καρδιὰ καθαρὴ καὶ φρόνημα ταπεινό, τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τοῦ μεταδίδει φωτισμό, ἐνίσχυση, δύναμη, ζωή. Αὐτὰ τὰ θεϊκὰ δῶρα εἶναι ὁ «ἀρραβὼν τοῦ Πνεύματος», ἡ ἐγγύηση δηλαδὴ γιὰ τὰ ἀσυγκρίτως ἀνώτερα ἀγαθὰ ποὺ πρόκειται νὰ ἀπολαύσει ὁ πιστὸς στὴν αἰωνιότητα. Διότι ἐκεῖ πλέον θὰ ἀτενίζει τὸ ὑπέρλαμπρο καὶ ἀνέσπερο φῶς, θὰ ἀπολαμβάνει αἰώνια χαρὰ καὶ εὐφροσύνη, θὰ μετέχει στὴν ἄφθαρτη καὶ αἰώνια ζωή.
Πῶς νὰ μὴ χαίρεται λοιπὸν ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀξιώνεται τόσων μεγάλων δωρεῶν; Πῶς νὰ μὴν εἶναι εὐτυχισμένος ὁ Χριστιανὸς ποὺ βαδίζει σταθερὰ μὲ πίστη καὶ ἐλπίδα στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ;
Αὐτὴ τὴ χαρὰ ἤθελε νὰ μοιράζεται ὁ ἀπόστολος Παῦλος μὲ τοὺς ἀδελφούς του: Νὰ τοὺς βλέπει σταθεροὺς στὴν πίστη καὶ νὰ χαίρονται ὅλοι μαζὶ τὴν πνευματική τους πρόοδο. Δυστυχῶς ὅμως, κάποτε τὴ χαρὰ τὴν ἐπισκίαζε ἡ λύπη. Αὐτὸ συνέβαινε, ὅταν κάποιοι Χριστιανοὶ παρεκτρέπονταν, γεγονὸς ποὺ στενοχωροῦσε τὸν ἅγιο Ἀπόστολο. Αὐτὸ ἐξηγεῖ στὴ συνέχεια:
2. Λύπη σωτήρια
Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ ἔμαθα γιὰ τὶς παρεκτροπὲς κάποιων ἀπὸ σᾶς, σκέφθηκα ὅτι θὰ ἦταν καλύτερο νὰ μὴν ἔλθω κοντά σας, γιατὶ αὐτὸ θὰ προκαλοῦσε λύπη σὲ ὅλους: καὶ σὲ μένα ποὺ θὰ ἔβλεπα αὐτὴ τὴν ἄσχημη κατάσταση καὶ σὲ σᾶς ποὺ θὰ δεχόσασταν τὶς αὐστηρὲς ἐπιπλήξεις μου. Ἀλλὰ δὲν μπορεῖ νὰ γίνει διαφορετικά. Ἐσεῖς μπορεῖ βέβαια νὰ λυπεῖσθε μὲ τὶς παρατηρήσεις μου, ἐγὼ ὅμως δὲν μπορῶ ἀλλιῶς νὰ ἀναπαυθῶ καὶ νὰ αἰσθανθῶ χαρὰ καὶ εὐφροσύνη, παρὰ μόνο ὅταν λυπηθεῖ πραγματικὰ αὐτὸς ποὺ ἁμάρτησε καὶ ὁδηγηθεῖ ἔτσι στὴ μετάνοια.
Αὐτὸ ἀκριβῶς σᾶς ἔγραψα σὲ προηγούμενη ἐπιστολή μου, γιὰ νὰ διορθώσετε στὸ μεταξὺ τὶς ἀταξίες, ὥστε, ὅταν ἔλθω στὴν Κόρινθο, νὰ τὰ βρῶ ὅλα ἐντάξει καὶ νὰ μὴ νιώσω λύπη ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ἔπρεπε νὰ μοῦ δώσουν χαρά. Ἄλλωστε αὐτὸ θὰ λυποῦσε κι ἐσᾶς. Ἐνῶ ἀντίθετα, εἶμαι βέβαιος ὅτι ἡ χαρά μου εἶναι χαρὰ ὅλων σας.
Καὶ μὴ νομίσετε ὅτι γιὰ τοὺς ἐλέγχους ποὺ σᾶς ἔγραψα στὴν ἐπιστολή μου ἐκείνη, ἐγὼ δὲν ἔνιωσα λύπη. Σᾶς ἔγραψα μὲ πολλὴ θλίψη καὶ συνοχὴ καρδίας καὶ μὲ δάκρυα πολλά, ὄχι γιὰ νὰ λυπηθεῖτε, ἀλλὰ γιὰ νὰ γνωρίσετε τὴν ὑπερβολικὴ ἀγάπη ποὺ ἔχω γιὰ σᾶς.
Εἶναι συγκινητικοὶ οἱ λόγοι τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου. Αὐτὸς ὁ ἐνθουσιώδης διάκονος τοῦ Εὐαγγελίου, ὁ φλογερὸς κήρυκας τῆς ἀληθινῆς χαρᾶς, ὁμολογεῖ ὅτι πέρασε μεγάλη θλίψη καὶ στενοχώρια. Ὄχι γιὰ τοὺς διωγμοὺς καὶ τὰ μαρτύρια ποὺ ὑπέστη ὁ ἴδιος, οὔτε γιὰ τὶς ἀδικίες καὶ συκοφαντίες εἰς βάρος του, ἀλλὰ γιὰ τὸ γεγονὸς ὅτι κινδύνευε ἡ σωτηρία τῶν ἀδελφῶν του. Αὐτὸ θεωροῦσε ὡς τὴ μεγαλύτερη αἰτία θλίψεως: τὸ νὰ χάσει κάποιος τὸν δρόμο τῆς σωτηρίας.
Ἂς τὸ ἀκούσουμε κι ἐμεῖς αὐτό, ὥστε νὰ μὴ θεωροῦμε τίποτε περισσότερο δυσάρεστο ἀπὸ τὸ νὰ γίνουμε δοῦλοι τῆς ἁμαρτίας. Δὲν ὑπάρχει χειρότερο κακὸ ἀπὸ τὸ νὰ χάσουμε τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς μας. Ἂς μετανοήσουμε λοιπὸν εἰλικρινά. Ἂς λυπηθοῦμε γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, διότι αὐτὴ εἶναι λύπη σωτήρια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου