Κυριακή Ε'Ματθαίου-ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΚΑΚΟ

 Ἀντιμετωπίζεται τό κακό στην ζωή μας; 

Εἶναι πολύ διδακτική, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἡ συνάντηση τοῦ Χριστοῦ μέ δύο δαιμονισμένους ἀνθρώπους στή χώρα τῶν Γεργεσηνῶν. Ὁ Χριστός γνωρίζει ὅτι οἱ ἄνθρωποι κατέχονται ἀπό τό κακό. Εἶναι ἐμφανῆ τά σημάδια. Εἶναι «χαλεποί λίαν», κατοικοῦν στά μνήματα καί κανείς δέν μπορεῖ νά περάσει ἀπό τόν δρόμο στόν ὁποῖο αὐτοί διαφεντεύουν μέ τήν παρουσία τους καί μόνο (Ματθ. 8,28). Στά πρόσωπά τους ἀποτυπώνονται τά σημεῖα τοῦ κακοῦ: ἡ χαλεπότητα, δηλαδή ἡ ἀγριότητα τῆς καρδιᾶς πού σέ κάνει νά φοβᾶσαι νά τούς κοιτάξεις κατά πρόσωπον, ἡ διαρκής παραμονή τους στό θάνατο καί τίς μορφές του (μοναξιά, ἀκοινωνησία μέ τούς ἄλλους ἀνθρώπους, ἐσωστρέφεια) καί ἡ ἐξουσία τῆς βίας καί τοῦ φόβου πού ἔχουν ἐπιβάλει ἐκεῖ ὅπου βρίσκονται.

Ἡ οὐσιαστική σωφροσύνη

Ἀξιοσημείωτο ὅτι οἱ ἄνθρωποι τούς ἀποφεύγουν. Γνωρίζουν ὅτι δέν μποροῦν νά πολεμήσουν ἐναντίον τους καί νά ὑποτάξουν τό κακό. Ἔχουν παραδώσει τή συγκεκριμένη περιοχή σ’ αὐτούς. Κατανοοῦν ὅτι θά εἶναι γιά πάντα μία πληγή. Δέν πηγαίνουν νά παλέψουν κατά μέτωπο μαζί τους. Δέν εἶναι ἁπλῶς ὅτι φοβοῦνται. Κατά βάθος νιώθουν ἀνήμποροι νά νικήσουν τό κακό μέ τίς δικές τους δυνάμεις. Ἔτσι ἐπιλέγουν μία ἡττοπαθῆ μέν στάση φαινομενικά, σώφρονα ὅμως στήν οὐσία.

Ἡ ἐμπιστοσύνη στόν Χριστό

Μόνο ὁ Χριστός μπορεῖ νά ἀντιμετωπίσει τό κακό κατά μέτωπο. Καί αὐτό οἱ δαίμονες, οἱ ἐκφραστές του, τό γνωρίζουν καλά. Γι’ αὐτό καί δέν ἀντιστέκονται στό Χριστό. Δέν μποροῦν ὅμως νά νικήσουν τήν κακία πού ἔγινε φύση τους. Ἔτσι τοῦ ζητοῦνε νά ἀφήσουν τούς ἀνθρώπους, ἀλλά νά εἰσέλθουν στό κοπάδι τῶν χοίρων, τό ὁποῖο, ἀντίθετα μέ τόν μωσαϊκό νόμο, δηλαδή τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, ἐκτρέφουν οἱ κάτοικοι τοῦ τόπου. Καί ὁ Χριστός τούς δίνει τήν ἄδεια. Τούς ἐπιτρέπει νά κάνουν τό θέλημά τους, μέ ἀποτέλεσμα οἱ χοῖροι νά πνιγοῦνε.

Ἡ αὐτογνωσία

 Ὁ Χριστός δέν ὑπέκυψε στή δύναμη τοῦ κακοῦ. Ὑπέδειξε μέ τόν τρόπο καί τήν ἀπόφασή του στούς κατοίκους τῶν Γεργεσηνῶν ὅτι κι ἐκεῖνοι μέ τή σειρά τους, παρότι προφύλασσαν φαινομενικά τους ἑαυτούς τους ἀπό τό κακό της συνάντησης μέ τούς δαιμονισμένους, στήν οὐσία ἦταν δέσμιοί του. Διότι καί αὐτοί, στό ὄνομα τοῦ κέρδους, τῆς φιληδονίας καί τῶν δικαιωμάτων τους, εἶχαν μέσα τους τά σημάδια τοῦ κακοῦ. Ἦταν «χαλεποί πνευματικά», διότι εἶχαν ἀποστεῖ τῆς κοινωνίας μέ τόν Θεό, ὅπως αὐτή ἐκφράζεται μέ τήν ὑπακοή στό θέλημά Του. Κατοικοῦσαν στά μνήματα τῆς αἰσχροκέρδειας, τῆς ἀδιαφορίας γιά τήν κοινωνία μέ τούς ὑπόλοιπους Ἰουδαίους, καθώς εἶχαν ἐπιλέξει τήν ὁδό τῆς εἰδωλολατρίας. Πουλοῦσαν τούς χοίρους στούς εἰδωλολάτρες γιά νά κερδίσουν χρήματα καί νά ζοῦνε ἐν ἀνέσει, ἐνῶ δέν μποροῦσαν νά ξεφύγουν ἀπό τά πάθη τους, μέ ἀποτέλεσμα νά μήν θέλουν τόν Χριστό νά κατοικήσει ἀνάμεσά τους. 

Ἔτσι ἐκεῖνος, μέ λύπη, θά φύγει ἀπό τή χώρα τους. Θά δείξει μ’ αὐτό τόν τρόπο ὅτι ἀπέναντι στό κακό τελικά δέν εἶναι πάντοτε λύση ἡ κατά μέτωπον ἐπίθεση, ἀλλά ἡ ἀποχώρηση ἀπό τήν συνύπαρξη μ’ αὐτό, ἐφόσον οἱ φορεῖς τοῦ παραμένουν ἀμετανόητοι καί ἐφόσον ὑπάρχει ἡ δυνατότητα νά βρεθοῦμε κάπου ἀλλοῦ.

Ἡ δική μας στάση

Αὐτοί οἱ τρεῖς τρόποι ἀντιμετώπισης τοῦ κακοῦ μας διδάσκουν πολλά καί στήν δική μας πραγματικότητα. Ἀπό τήν μία, ἐφόσον τό ἐντοπίζουμε, καλούμαστε νά μετρήσουμε τίς δυνάμεις μας ἔναντί του. Ἄν δέν ἐπαρκοῦν, ἡ σωφροσύνη καί ἡ ὑπομονή μᾶς δίνουν τή δυνατότητα νά κερδίσουμε χρόνο, ὥστε μέ τήν βοήθεια καί τοῦ Θεοῦ καί ἐκείνων πού μᾶς ἀγαποῦνε νά μπορέσουμε νά τό νικήσουμε ὅταν ἔρθει τό πλήρωμα τοῦ χρόνου.

 Ἀπό τήν ἄλλη, ἡ αὐτοκριτική, ὅταν γίνεται αὐτογνωσία καί φέρνει τήν ἀληθινή μετάνοια, μᾶς δίνει τή δυνατότητα νά δοῦμε ἄν κι ἐμεῖς ἔχουμε ἐπιλέξει τόν τρόπο τοῦ κακοῦ. Καί τότε ἡ ὑπακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἡ ἐπιλογή τῆς ἀγάπης καί ὄχι τῆς πλεονεξίας, ὅπως ἐπίσης καί ἡ διάθεση γιά ἀληθινή κοινωνία μέ τόν πλησίον, μέ τόν ὁποῖο καλούμαστε νά συνυπάρχουμε, ἀποτελεῖ τήν ἀφετηρία τῆς νίκης κατά τοῦ κακοῦ.

 Τέλος, ἡ ἀπαλλαγή ἀπό τήν δαιμονική ἀλαζονεία ὅτι μόνοι μας μποροῦμε νά τά καταφέρουμε, μαζί μέ τήν ἐπίκληση στόν Θεό γιά βοήθεια θά μᾶς βοηθήσουν νά διαπιστώσουμε ὅτι τό κακό δέν εἶναι ἀκαταμάχητο, ἀλλά νικιέται πρῶτα ἐντός μας, μέ τήν ἐλευθερία τῆς καρδιᾶς μας.

Ἡ Ἐκκλησία δέ θά παύει νά μᾶς διδάσκει τήν ἀνάγκη γιά σωφροσύνη καί ὑπομονή, γιά αὐτοκριτική καί μετάνοια, γιά ταπεινή πίστη στήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ καί τήν ἴδια στιγμή στήν βεβαιότητα ὅτι ὁ Χριστός νίκησε τό κακό στίς ποικίλες μορφές του μέ τόν θάνατο καί τήν ἀνάστασή του καί μαζί του μποροῦμε κι ἐμεῖς. Μ’ αὐτόν τόν τρόπο, ἀκόμη κι ἄν πρόσκαιρα τό κακό φαίνεται ἀκατανίκητο, ἐμεῖς δέν θά χάσουμε τήν ἐλπίδα μας. Ἀλλά καί δέ θά προξενήσουμε μεγαλύτερο κακό στόν ἑαυτό μας, προσπαθώντας νά νικήσουμε κάτι τό ὁποῖο εἶναι χαλεπό λίαν γιά νά ἀντιμετωπιστεῖ μέ τίς ἀνεπαρκεῖς δυνάμεις μας.

Γραπτό κήρυγμα  ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ Κερκύρας. 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2024