ΤΟ ΟΛΕΘΡΙΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ

 Τό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς Ε΄ Ματθαίου μᾶς περιγράφει τήν συνάντηση τοῦ Χριστοῦ μέ τούς δύο δαιμονιζόμενους στήν χώρα τῶν Γεργεσηνῶν. Ἡ συνάντηση αὐτή τοῦ Χριστοῦ μέ τούς δύο δαιμονιζόμενους εἶναι μιά ἀποκάλυψη τοῦ πραγματικοῦ προσώπου καί ἔργου τοῦ διαβόλου καί ἀφ᾿ ἑτέρου τῆς δυνάμεως τοῦ Χριστοῦ.

Ὑπάρχει διάβολος;

Κατά τήν βιβλιοπατερική παράδοση ὁ διάβολος δέν εἶναι προσωποποίηση τῶν παθῶν, ἀλλά πρόσωπο πού δημιουργήθηκε ἀπό τόν Θεό ὡς ἄγγελος· καί ὅταν ἔχασε τήν κοινωνία μαζί του, ἔγινε σκοτεινό πνεῦμα, διάβολος. Ὁ διάβολος, ὡς πρόσωπο, ἔχει αὐτεξούσιο, δηλαδή ἐλευθερία, τήν ὁποία δέν παραβιάζει, οὔτε καταργεῖ ὁ Θεός.

Ἡ παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ, σύμφωνα μέ τήν βούλησή Του, δέν καταργεῖ τήν ἐλευθερία τῶν λογικῶν ὄντων. Ἔτσι ἀφήνει τόν διάβολο νά ἐργάζεται τό κακό, ἐπειδή εἶναι πρόσωπο. Ὅμως περιορίζει τό καταστρεπτικό του ἔργο μέ τήν ἀγάπη καί τήν φιλανθρωπία. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος μετανοεῖ, τόν συγχωρεῖ καί κατ᾿ αὐτόν τόν τρόπο περιορίζει τό βασίλειο τοῦ πονηροῦ, ἡ τελική ὅμως κατάργηση τοῦ κράτους τοῦ διαβόλου θά γίνει κατά τήν Δευτέρα Παρουσία.

Τό ἔργο τοῦ διαβόλου

Τό ἔργο τοῦ διαβόλου εἶναι καταστρεπτικό. Μισεῖ ὑπερβολικά τόν ἄνθρωπο καί ὅλη τήν δημιουργία. Διακατέχεται ἀπό ὑπερβολική θανατηφόρο μισανθρωπία. Ὁ σατανᾶς κατόρθωσε μέ ἀπάτη καί δόλο νά ὑποδουλώσει στά πάθη καί τήν ἁμαρτία τόν ἄνθρωπο. Ἡ αἰτία πού τόν ὁδήγησε στήν πράξη αὐτή ἦταν ὁ φθόνος. Ἐφθόνησε ὁ διάβολος τόν Ἀδάμ, γιατί τόν ἔβλεπε νά διαμένει στόν χῶρο τῆς ἀκέραιης καί ἀναφαίρετης ἀπολαύσεως, τόν Παράδεισο.

Αὐτή ἡ προσβολή καί ἡ προσπάθεια τοῦ διαβόλου νά παρασύρει τόν ἄνθρωπο στά πάθη γίνεται σταδιακά. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς λέει ὅτι ὁ σατανᾶς δέν ὑπαγορεύει ἀπευθείας τήν ἁμαρτία καί τήν ξέχωρη ἀπό τήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας βιοτή, ἀλλά «κατά μικρόν ὑποκλέπτει πανούργως» μέ τό νά ὑποψιθυρίζει στόν ἄνθρωπο τήν σκέψη ὅτι μπορεῖ νά παραμένει στήν ἀρετή καί νά γνωρίζει ἀφ᾿ ἑαυτοῦ τί πρέπει νά κάνει, χωρίς κάν νά ἐκκλησιάζεται καί χωρίς νά ὑπακούει στούς ποιμένες καί διδασκάλους τῆς Ἐκκλησίας. Καί ὅταν κατορθώσει νά τόν βγάλει ἀπό τήν λατρευτική ζωή τῆς Ἐκκλησίας, τόν ἀπομακρύνει ἀπό τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ προηγουμένως τόν παραδώσει στήν δουλεία τῶν παθῶν.

Γιατί ὁ Θεός παραχωρεῖ στόν διάβολο νά μᾶς πολεμᾶ;

Ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής ἀναφέρει πέντε λόγους: Ὁ πρῶτος εἶναι γιά νά ἔλθουμε σέ διάκριση τῆς ἀρετῆς ἀπό τήν κακία, διεξάγοντας αὐτόν τόν ἀγώνα. Ὁ δεύτερος, ὥστε μέ τόν ἀγώνα νά διατηρήσουμε βέβαιη καί ἀμετάθετη τήν ἀρετή. Ὁ τρίτος γιά νά μήν ὑπερηφανευόμαστε, προοδεύοντας στήν ἀρετή, ἀλλά νά θεωροῦμε ὅτι εἶναι δωρεά Θεοῦ. Ὁ τέταρτος γιά νά μισήσουμε τελείως τήν κακία καί ὁ πέμπτος γιά νά μήν ξεχάσουμε τήν δική μας ἀσθένεια καί τήν δύναμη τοῦ Θεοῦ, ὅταν φθάσουμε στήν ἀπάθεια.

Ἡ κένωση τοῦ βίου μας

Τό κακό σήμερα εἶναι ὅτι ὅλος μας ὁ πολιτισμός ἀγνοεῖ αὐτή τήν πραγματικότητα. Γι᾿ αὐτό μποροῦμε μέ βεβαιότητα νά ποῦμε ὅτι ἀφήνουμε τόν ἄνθρωπο ἀλύτρωτο, ἀνίσχυρο καί ἀδύναμο. Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά, ἡ κένωση τῶν ἐκκλησιαστικῶν Μυστηρίων εἶναι τό πιό ἀποκαρδιωτικό φαινόμενο τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας ζωῆς. Γιατί, ἐνῶ τά Μυστήρια δόθηκαν στήν Ἐκκλησία γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, νά ἐξορκίζει, νά πολεμᾶ καί νά νικᾶ τόν σατανᾶ, οἱ ἄνθρωποι τά μετατρέπουν σέ εὐκαιρίες ἀτομικῆς κενοδοξίας καί κοινωνικῆς ματαιοδοξίας, σέ ψιλές τελετές καί παρεχόμενες ὑπηρεσίες. Ὅταν οἱ Χριστιανοί συνάγονται στήν Ἐκκλησία, γράφει ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος, γιά νά μετάσχουν στό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, συντρίβονται οἱ δαιμονικές δυνάμεις –καί αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ διατηρεῖ τόν ἄνθρωπο μακριά ἀπό κάθε δαιμονική ἐπιρροή. «Ὅπου δέν εἶναι ὁ Χριστός, εἶναι οἱ δαίμονες· καί ἐκεῖ πού εἶναι οἱ δαίμονες, οἱ ὀρθοί λογισμοί διαφθείρονται καί διαστρέφονται».

Λησμονήσαμε ὡς Ὀρθόδοξοι ὅτι ἀνήκουμε στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καί εἰσερχόμεθα σ᾿ αὐτήν ὄχι γιά νά ἐπιτελέσουμε ἕνα τυπικό καθῆκον καί νά δικαιώσουμε τούς ἑαυτούς μας, ἀλλά γιά νά θεραπευθοῦμε καί νά σωθοῦμε· καί ἔτσι νά μαρτυρήσουμε μέσα ἀπό τήν δογματική μας συνείδηση ὅτι Κύριος τοῦ κόσμου καί τῆς ἱστορίας εἶναι ὁ Χριστός.

Ὅποιος γνωρίζει τήν ἀλήθεια, αὐτός οὔτε φοβᾶται οὔτε ἀπελπίζεται.

† Ὁ Φ. Ἀ.