Η ΖΩΗ ΟΣΩΝ ΚΑΘΟΔΗΓΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ

 Ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ἔχοντας τήν συνείδηση τῆς εὐθύνης του ὡς κήρυκος τοῦ Εὐαγγελίου καί διδασκάλου τῶν Ἐκκλησιῶν, συνιστᾶ στούς χριστιανούς τῆς Ἐφέσου νά ζοῦν ὡς ἄνθρωποι πού ἀνήκουν στό φῶς.

Ὁ Ἀπόστολος συνηθίζει νά χρησιμοποιεῖ τίς εἰκόνες τοῦ φωτός καί τοῦ σκότους, γιά νά περιγράφει τήν πίστη ἤ τήν ἀπιστία· τήν εὐσέβεια, τήν ἀρετή ἤ τήν ἀσέβεια. Γι’ αὐτό καί ὑπογραμμίζει ὅτι ἡ ζωή ἐκείνων πού καθοδηγοῦνται ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα διακρίνεται ἀπό κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα, πού τούς καθιστοῦν ἀνθρώπους πίστεως, εὐσεβείας, ἀρετῆς, ὥστε ἡ ὕπαρξή τους νά ἀκτινοβολεῖ ἀπό τό φῶς καί τήν χάρη τοῦ Θεοῦ.

Τά γνωρίσματα αὐτά εἶναι, κατ’ ἀρχάς, ἡ ἀγαθότητα, ἡ ὁποία, σύμφωνα μέ τόν ἱερό Χρυσόστομο, σημαίνει τήν πραότητα καί μακροθυμία, τήν ἐπιείκεια, τήν καλοσύνη. Ἀκολούθως εἶναι ἡ δικαιοσύνη, δηλαδή ἡ ἀρετή πού ἀποσοβεῖ τήν ἀδικία καί τήν πλεονεξία, ἡ ὁποία εἶναι εἰδωλολατρία (Κολ. 3,5) καί, ἑπομένως, πρακτική ἄρνηση τοῦ μόνου ἀληθινοῦ Θεοῦ. Καί, τέλος, ἡ ἀλήθεια, τήν ὁποία ὁ ἴδιος Πατήρ, πού εὔστοχα καλεῖται «στόμα τοῦ Παύλου», κατανοεῖ ὡς ὀρθότητα τοῦ βίου σέ ὅλα τά ἐπίπεδα, ὡς ἐσωτερική καί ἐξωτερική σωφροσύνη, τουτέστιν καθαρότητα ψυχῆς καί σώματος ἀπό κάθε μολυσμό καί ἁμαρτία. Σύμφωνα μέ τά ἀνωτέρω, ὅσοι ἔχουν τό φῶς τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ εἶναι σέ θέση νά ἐξετάζουν τί εἶναι εὐάρεστο στόν Κύριο. Γι’ αὐτό ὁ Ἀπόστολος προτρέπει κάθε πιστό νά μή συμμετέχει στά σκοτεινά καί ἀνωφελῆ ἔργα τῶν ἄλλων, ἀλλά μέ τήν ἐνάρετη ζωή του νά τά ἀποκαλύπτει, διότι ἀναγκαστικά ὅπου λάμψει τό φῶς κάθε σκοτεινό ἔργο φανερώνεται.

Τά ἄκαρπα ἔργα τοῦ σκότους

Βεβαίως, καθώς ἐπισημαίνει ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σῦρος, δίκαιος ἄνθρωπος δέν εἶναι ὅποιος προβαίνει ἁπλῶς σέ δίκαιες πράξεις, ἀλλά ὅποιος ἐμφορεῖται ἀπό τόν πόθο τῆς δικαιοσύνης, δηλαδή τῆς ἁγιότητος. Καί ἁμαρτωλός δέν εἶναι μόνο ὅποιος πράττει τήν ἁμαρτία, ἀλλά καί ὅποιος δέν τήν μισεῖ καί δέν μετανοεῖ γιά αὐτήν. Ὡς ἐκ τούτου, ὅταν δέν καλλιεργοῦνται ὁ πόθος τῆς ἁγιότητος καί ἡ εἰλικρινής ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο, τότε ἡ ἁμαρτία ἐπιτυγχάνει νά ἐγκλωβίσει τόν ἄνθρωπο στό ἔρεβος τοῦ ἐγωισμοῦ, τῆς ἰδιοτέλειας, τῆς φιλαυτίας.

Καί ἐδῶ ἀκριβῶς βρίσκεται ἡ ρίζα ὅπου ἀναπτύσσονται τά ἄκαρπα ἔργα τοῦ σκότους, τά ὁποῖα ὁδηγοῦν σταδιακά τόν ἄνθρωπο στήν ἐξουθένωση, τήν πνευματική καί σωματική ἀσθένεια, τήν δυστυχία, τήν ἀπογοήτευση, τήν ἀπομόνωση. Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ὁ Ἀπόστολος ἀποφεύγει νά κατονομάσει ἔστω καί κάποια ἀπό τά ἔργα τοῦ σκότους, δεδομένου ὅτι στήν ἐποχή του τά ἔργα αὐτά γίνονταν στά κρυφά, γιά νά μή στιγματισθεῖ ὁ ἄνθρωπος ἀπό κοινωνικῆς πλευρᾶς. Στούς δικούς μας, ὅμως, χρόνους ὁ ἄνθρωπος, ὄχι σπάνια, καυχᾶται γιά τίς ἁμαρτίες του, τίς ὁποῖες προβάλλει σάν κατορθώματα, καί προκαλεῖ τό κοινωνικό σύνολο μέ σκοπό νά δείξει ἀπό ἀρνητικῆς πλευρᾶς τήν ὑποτιθέμενη ἀξία τοῦ ἰδίου καί τῶν ἔργων του. Δυστυχῶς, τό αἰσθητήριο τῆς αἰδοῦς, τοῦ ἤθους καί τῆς ἀξιοπρέπειας τείνει νά ἐκλείψει ὄχι μόνο ἀπό πολλούς νεώτερους, ἀλλά καί ἀπό ἀνθρώπους τῆς ὥριμης ἡλικίας.

Ἔλεγχος μέ διάκριση καί πνεῦμα Θεοῦ

Ὁ ἔλεγχος, τόν ὁποῖο συνιστᾶ ὁ Ἀπόστολος νά χρησιμοποιοῦν οἱ πιστοί, δέν ἀποτελεῖ ἐπιθετική ἐνέργεια λόγων καί πράξεων μέ σκοπό τήν καταρράκωση τῶν ἁμαρτανόντων. Τό κίνητρο καί τό περιεχόμενο τοῦ ἐλέγχου πρέπει νά συνιστᾶ ἐνέργεια ἀγάπης γιά τό πρόσωπο τοῦ παρεκτρεπομένου. Τοιουτοτρόπως, ὁ ἔλεγχος δέν ἀποτελεῖ ἀπαραίτητα καί κατάκριση, ἀφοῦ προέρχεται ἀπό συμπάθεια πρός τούς ἀδελφούς πού ἁμαρτάνουν καί ἀποσκοπεῖ στήν διόρθωσή τους. Ἐξάλλου, οἱ πιστοί δέν πρέπει νά λησμονοῦμε ὅτι γιά ὅλους μας ἐγκυμονεῖ ὁ κίνδυνος παρεκτροπῆς στήν ἁμαρτία καί τό σκότος, καθώς λέγει ὁ Παῦλος· «ὁ δοκῶν ἑστάναι βλεπέτω μή πέσῃ» (Α΄ Κορ. 10,12).

Ἑπομένως, ὁ ἔλεγχος πρέπει νά γίνεται μέ πολλή διάκριση, ἀγάπη εὐαγγελική, προσευχή καί Πνεῦμα Θεοῦ. Ποτέ ἀπό παρορμητικότητα, ὑψηλοφροσύνη, διάθεση κατακρίσεως καί ζῆλο «οὐ κατ’ ἐπίγνωσιν» (Ρωμ. 10,2). Γι’ αὐτό εἶναι ἀσφαλέστερο ἡ ἴδια ἡ ζωή τοῦ ἀληθινοῦ χριστιανοῦ νά γίνεται ἕνας σιωπηρός ἔλεγχος πρός αὐτούς πού βρίσκονται στό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας. Καθότι ἡ δύναμη τῆς ἀρετῆς καί τῆς ἁγιότητος ἐλέγχει σωστά καί θετικά τήν ὕπαρξη τοῦ ἀνθρώπου καί ἀνασύρει τήν κεκρυμμένη ἀπό τήν ἁμαρτία εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, πού φέρει ἐντός του. 

Τέλος, μέ τήν συνήθη πατρική του ἀγάπη ὁ Παῦλος συνιστᾶ στούς πιστούς νά προσέχουν τόν τρόπο τῆς ζωῆς τους· νά χρησιμοποιοῦν σωστά τόν χρόνο τους καί νά γεμίζουν μέ τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά μποροῦν νά δοξάζουν ἀπό καρδίας τόν Κύριο μέ ψαλμούς, ὕμνους καί ὠδές πνευματικές. Ἔτσι θά καταστοῦν πόλοι ἕλξεως καί σιωπῶντες κήρυκες τοῦ Εὐαγγελίου.

Ἀρχιμ. Ν. Κ.