Κυριακή πρό τῶν Φώτων.

 (Μάρκ. 1, 1 – 8).

«ἑτοιμάσατε τήν ὁδόν Κυρίου» (Μάρκ. 1, 3).

Σήμερα τελειώνει ἕνας δρόμος καί ἀρχίζει ἕνας ἄλλος. Ἀποχαιρετοῦμε μέ ποικίλα συναισθήματα ἕνα δύσκολο ἔτος καί ὑποδεχόμαστε μέ χρηστές ἐλπίδες ἕνα καινούργιο. Κάναμε μία διαδρομή πρός τά Χριστούγεννα καί γιορτάσαμε τήν ἔνσαρκη φανέρωση τοῦ Θεοῦ. Τώρα κάνουμε μία διαδρομή πρός τά Θεοφάνεια καί ἑτοιμαζόμαστε νά γιορτάσουμε τήν ἀποκάλυψη τῆς Ἁγίας Τριάδας καί τόν καθαγιασμό ὅλης τῆς φύσης μέσ’ ἀπό τήν κάθοδο τοῦ Ἰησοῦ στά Ἰορδάνεια ρεῖθρα.

Ἡ ζωή εἶναι γεμάτη διαδρομές. Δρόμοι πού περπατήσαμε, δρόμοι πού μᾶς περιμένουν, δρόμοι πού μᾶς κούρασαν, δρόμοι πού μᾶς ἔκαναν νά κλάψουμε, δρόμοι πού μᾶς χάρισαν χαρές καί ἐλπίδες. Κάθε δρόμος ἔχει τή δική του ἱστορία. Κάθε διαδρομή εἶναι ἕνα μάθημα ζωῆς. Κάθε βῆμα εἶναι ἕνα βῆμα πρός τόν Θεό, πού χαράζει τούς δρόμους τῆς συνάντησης μαζί Του.

Σήμερα, πού κλείνουμε τή διαδρομή ἑνός ἔτους καί ἀνοίγουμε τή διαδρομή σ’ ἕνα καινούργιο, ἀκοῦμε τόν εὐαγγελιστή Μάρκο νά μᾶς παρουσιάζει τό πρόσωπο τοῦ Προδρόμου.

Ὁ Πρόδρομος ἔρχεται νά ἑτοιμάσει τόν δρόμο τοῦ Θεοῦ πρός τήν ἀνθρωπότητα καί τή διαδρομή τῶν ἀνθρώπων πρός τόν Θεό. Τό ἔργο τοῦ Προδρόμου συμπυκνώνεται στή φράση πού ἀκούσαμε: «ἑτοιμάσατε τήν ὁδόν Κυρίου». Τό κήρυγμα τοῦ Προδρόμου εἶναι νά ἑτοιμάσουμε τόν δρόμο τοῦ Θεοῦ πρός ἐμᾶς καί τή δική μας διαδρομή πρός Ἐκεῖνον. Ἡ ζωή μας εἶναι μία ἀμφίπλευρη πορεία συνάντησης. Εἶναι ὁδός συνοδοιπορίας πρός τόν ἁγιασμό καί τή δόξα τοῦ Θεοῦ. Δέν εἶναι εὔκολος αὐτός ὁ δρόμος. Ἔχει πολλά ἄγνωστα σημεῖα. Ἔχει πολλές παγίδες. Ἔχει πολλά διακυβεύματα. Ὁ δρόμος τοῦ Θεοῦ χρειάζεται ὁδηγό. Ὅταν ἀκοῦμε «ἑτοιμάσατε τήν ὁδόν Κυρίου», ἀναλογιζόμαστε πῶς θά γίνει αὐτή ἡ ἑτοιμασία.

Ἡ ἑτοιμασία τῆς διαδρομῆς πού ὁδηγεῖ στόν Θεό, ἡ ἑτοιμασία τοῦ δρόμου τοῦ Θεοῦ γίνεται μέ τρεῖς τρόπους. Πρῶτον, μέ τήν ἐσωτερική ἐργασία στόν ἑαυτό μας, δεύτερον, μέ τήν ἐξωτερική θυσιαστική προσφορά στόν διπλανό μας καί τρίτον, μέ τήν ἀκατάβλητη ἐπιθυμία τῆς ἕνωσης μέ τόν Κύριο.

«Ἑτοιμάσατε τήν ὁδόν Κυρίου» μᾶς λέγει τό Προδρομικό στόμα. Κατά πρῶτον ὁ ἴδιος ὁ Ἰωάννης μᾶς δείχνει μέ τό παράδειγμά του ὅτι ἡ ἑτοιμασία τοῦ θείου δρόμου γίνεται μέ τήν ἄσκηση καί τήν ἐσωτερική ἐργασία. Ἡ ἔρημος καί ἡ ἡσυχία εἶναι οἱ συνεργάτες μας στήν προετοιμασία τῆς διαδρομῆς πρός τόν Θεό. Ἡ ἄσκηση καί ἡ μετάνοια εἶναι οἱ δυνάμεις αὐτῆς τῆς διαδρομῆς. Εἶναι ἀπαραίτητο νά βρίσκουμε λίγο χρόνο κάθε ἡμέρα νά τά λέμε μέ τόν ἑαυτό μας. Νά ἐλέγχουμε τίς σκέψεις, τίς πράξεις, τά λόγια, τίς προθέσεις, τά ἀποτελέσματα. Αὐτή ἡ ἐνδοσκόπηση φέρνει τήν ταπείνωση. Ἡ ἐπίγνωση τῆς ἀνεπάρκειας καί τῶν ἐλλείψεων γεννάει τήν ἐπιθυμία νά στραφοῦμε στόν Θεό. Ἡ ἀνάγκη γιά ἐσωτερική πληρότητα μᾶς ὠθεῖ νά κάνουμε μιά διαδρομή πρός Ἐκεῖνον, ὅπως ἔκανε τή διαδρομή τῆς ἐπιστροφῆς ὁ ἄσωτος πρός τόν Πατέρα του.

Σάν τόν Πρόδρομο εἶναι ἀπαραίτητο νά βιώνουμε τήν ἡσυχία τῆς νοητῆς ἐρήμου, γιά νά κατορθώσουμε αὐτή τή μυστική ἐπικοινωνία μέ τόν ἑαυτό μας. Οἱ θόρυβοι καί οἱ μέριμνες, οἱ ἄσκοπες κοινωνικές ἀναστροφές καί οἱ κούφιες παρέες, οἱ ἀτελείωτες μεγαλόπνοες ἐξαγγελίες καί τά ἀδικαιολόγητα ἄγχη γιά τό στήσιμο τῆς ἐξωτερικῆς εἰκόνας δέν βοηθοῦν στήν ἁρμονική σχέση μέ τόν ἑαυτό μας. Μᾶς ἐμποδίζουν στήν προσπάθεια νά ἑτοιμάσουμε τήν ὁδόν τοῦ Κυρίου, διότι βάζουν τίς ψεύτικες προοπτικές πάνω ἀπό τίς ἀληθινές ἀνάγκες.

Σάν τόν Πρόδρομο εἶναι ἀπαραίτητο νά βρίσκουμε τίς ἐσωτερικές ἰσορροπίες, ὥστε ὅ,τι κάνουμε, ὅ,τι λέμε καί ὅ,τι σκεπτόμαστε νά εἶναι πραγματικά ἐλεύθερο καί χαριτωμένο.

Κατά δεύτερον, ὅταν ἀκοῦμε «ἑτοιμάσατε τήν ὁδόν Κυρίου», εἶναι ἀπαραίτητο νά καταλάβουμε ὅτι ἡ ὁδός τοῦ Κυρίου εἶναι ὁ δρόμος τῆς ἀγάπης καί τῆς ἐξωτερικῆς θυσιαστικῆς προσφορᾶς πρός τούς ἄλλους ἀνθρώπους.

Ὅταν χάνουμε τήν ἁγνή καί καθαρή ἀγάπη, ὅταν γεμίζει ἡ καρδιά μας ἀπό ἀντιπάθειες, πικρίες, ἀποστροφές, αὐστηρές κρίσεις, σκληρότητα καί κυνισμό, δέν βρισκόμαστε στήν ὁδό τοῦ Κυρίου. Ἔχουμε λοξοδρομήσει. Ἔχουμε χάσει τόν δρόμο μας. Ἡ ἀνοχή πού δείχνουμε στούς ἄλλους, οἱ θυσίες πού κάνουμε ἀπό φιλοτιμία χωρίς ἀνταπόδοση, ἡ πνευματική καί ὑλική ἐλεημοσύνη πού καταθέτουμε ἀπό τό ὑστέρημά μας, ἡ ἀνοιχτοσύνη πού προσπαθοῦμε νά ἔχουμε σέ καθετί διαφορετικό ἤ παράξενο, ἡ ἀγκαλιά, τό χαμόγελο, ἡ παρηγοριά πού σκορπίζουμε ἀφειδώλευτα, μᾶς κρατοῦν στόν δρόμο τοῦ Θεοῦ. Ἡ ὁδός τοῦ Κυρίου, τήν ὁποία καλούμαστε νά ἑτοιμάζουμε, εἶναι ἡ ὁδός πρός τόν Γολγοθᾶ.

Τό μονοπάτι πρός τόν Γολγοθᾶ εἶναι τό δύσκολο ἀλλά χαρούμενο μονοπάτι τῆς ἀγάπης.

Ὁ χρόνος, ὁ κόπος, τά συναισθήματα, τά χρήματα, οἱ ἰδέες, πού ξοδεύουμε γιά τούς ἄλλους, δέν χάνονται. Ὅ,τι καταβάλουμε γιά τό χατίρι τῶν ἄλλων εἶναι ἡ καλύτερη προετοιμασία γιά τόν δρόμο τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ὁ πιό εὐλογημένος τρόπος νά διευκολύνουμε τή συνάντηση τοῦ Θεοῦ μέ τούς ἀνθρώπους καί τή συνάντηση τῶν διπλανῶν μας μέ τόν Θεό.

Ἀρκεῖ, βεβαίως, ὡς διπλανούς νά θεωροῦμε ὅλους τούς ἀνθρώπους. Ἀρκεῖ νά μή βλέπουμε κάποιους ὡς δικούς μας ἀνθρώπους καί κάποιους ἄλλους ὡς ξένους, διότι τότε ὁ δρόμος τοῦ Θεοῦ θά παραμένει κλειστός καί γιά μᾶς καί γιά τούς ἄλλους.

Ἀκοῦμε τέλος τόν Πρόδρομο νά λέγει:

«ἑτοιμάσατε τήν ὁδόν Κυρίου» καί ἀναλογιζόμαστε πώς ἡ ἑτοιμασία τοῦ θείου δρόμου θά γίνει μόνον ὅταν μέσα μας φουντώνει καθημερινά ὁ πόθος τήν ἕνωσης μέ τόν Θεό. Ἡ ἀκατάβλητη ἐπιθυμία γιά τόν Θεό γκρεμίζει ὅλα τά ἐμπόδια, ὅλες τίς ἀναστολές καί ἑτοιμάζει «τήν ὁδόν Κυρίου» χαρούμενα καί εἰρηνικά. Ὅταν μποροῦμε νά φωνάζουμε σάν τόν Παῦλο: «ἐμοί γάρ τό ζῆν Χριστός» καί: «τήν ἐπιθυμίαν ἔχω εἰς τό ἀναλύσαι καί σύν Χριστῷ εἶναι», τότε αὐτή ἡ ἐπιθυμία γίνεται ἡ ἀληθινή δύναμη τῆς ζωῆς μας. Αὐτή ἡ ἐπιθυμία δίνει τόν χαρακτήρα καί τό ἀληθινό νόημα τῆς ζωῆς. Ὁ πόθος γιά τόν Ἰησοῦ μεταμορφώνει κάθε ἄλλο πόθο. Τό πάθος γιά τόν Χριστό ἐξαγιάζει ὅλα τά ὑπόλοιπα πάθη. Ἡ ἐπιθυμία γιά τόν Κύριο ἐνεργοποιεῖ ὅλες τίς δυνάμεις τῆς ὕπαρξης, τίς ψυχικές καί τίς σωματικές, ἔτσι ὥστε κάθε ἡμέρα, κάθε λεπτό, κάθε χρόνο, κάθε στιγμή νά διαγράφονται ὅλα ὅσα μᾶς χωρίζουν ἀπ’ Ἐκεῖνον καί ὁ Θεός νά γίνεται τό ἀπόλυτο κέντρο καί ἡ ἀκατάβλητη κορυφή τῆς προσωπικότητάς μας. Μέσα ἀπό τήν ἐπιθυμία γιά τόν Χριστό ἡ προσευχή φουντώνει, ἡ συμμετοχή στά μυστήρια συγκλονίζει καί ἀναγεννάει, ἡ μελέτη τοῦ θείου λόγου γονιμοποιεῖ τήν ἐσωτερική ἄρουρα, ἡ ἄσκηση δέν κουράζει, ἀλλά μᾶλλον ξεκουράζει καί δίνει χαρά. Ὅταν ποθοῦμε τόν Χριστό, τό μέλλον γίνεται ἐμπειρία καί ἀνάμνηση. Τό παρελθόν γίνεται ἐπίγνωση καί μετάνοια. Τό παρόν γίνεται εὐκαιρία ἁγιασμοῦ καί ἐσωτερικός ἀγώνας.

Καθώς βρισκόμαστε στό κατώφλι τοῦ νέου ἔτους καί σέ λίγες ἡμέρες θά ζήσουμε τήν ἑορτή τῶν Θεοφανείων, ἄς ἀκούσουμε προσεκτικά, σάν ἐπίλογο τοῦ ἔτους πού διέρχεται καί σάν πρόλογο τοῦ ἔτους πού ἔρχεται, τόν Προδρομικό λόγο: «ἑτοιμάσατε τήν ὁδόν Κυρίου». Ἄς ριχτοῦμε στόν ἀγώνα τῆς ἑτοιμασίας αὐτῆς τῆς ὁδοῦ μέσ’ ἀπό τή δουλειά πού θά κάνουμε μέ τόν ἑαυτό μας, μέ τή θυσιαστική προσφορά πρός τούς ἄλλους καί μέ τόν ἀκατάβλητο πόθο γιά τόν Χριστό. Ἔτσι ἡ ὁδός τοῦ Κυρίου θά εἶναι δρόμος καί πορεία συνάντησης Θεοῦ καί ἀνθρώπων. Ἀπό τή συνάντηση αὐτή θά ἀντλήσουμε κάθε εὐλογία γιά τό νέο ἔτος καί γιά ὁλόκληρη τή ζωή μας, τήν τωρινή καί τήν ἐπέκεινα. Ἀμήν.