Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

 Ἡ ὁλόδροση πνευματικά σκιά τοῦ τιμίου καί ζωοποιοῦ Σταυροῦ σκεπάζει τή σημερινή μεθέορτο τῆς παγκοσμίου Ὑψώσεώς του Κυριακή.

Ἀκοῦμε κατά τή θεία Λειτουργία νά διαβάζεται στούς ἱερούς ναούς ἐκεῖνο τό ἀπόσπασμα ἀπό τό ἱερό Εὐαγγέλιο τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου καί εὐαγγελιστοῦ Μάρκου, πού κατ’ ἐξοχήν ἁρμόζει στό νόημα, στό μήνυμα καί στή θεολογία τοῦ τιμίου Σταυροῦ, ὁ ὁποῖος πάντοτε στήν Ὀρθοδοξία προσκυνεῖται ὡς προσκομιδή τῆς Ἀναστάσεως. Ἄς μελετήσουμε συνοπτικά τό ἱερό κείμενο καί ἄς ἐνισχυθοῦμε ἔτσι στόν ἀγώνα μας τώρα στήν ἀπαρχή τῆς νέας ἐκκλησιαστικῆς χρονιᾶς.

Ὁ δρόμος τοῦ Θεοῦ

Ὁ Χριστός προσκαλεῖ ἀνεξαιρέτως καί χωρίς προσωποληψία ὁλόκληρη τήν οἰκουμένη, «τόν ὄχλον σύν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ», κατατέμνοντας τόν χρόνο καί τήν ἱστορία. Κανείς δέν λείπει ἀπό τό κάλεσμα τοῦ Θεοῦ γιά τό ἔλεος καί τή σωτηρία πού ἐκπηγάζουν ἀπό τόν Σταυρό Του.

Εἴμαστε ὅλοι, κληρικοί, μοναχοί καί λαϊκοί, προσκεκλημένοι νά συμμετέχουμε στή χαρά τῆς Βασιλείας Του. Κανείς ὅμως δέν ὑποχρεώνεται νά ἀνταποκριθεῖ, κανείς δέν πιέζεται νά λάβει μέρος ἀκούσια σέ τοῦτο τό πανηγύρι. Ὁ οἰκοδεσπότης Χριστός τό ξεκαθαρίζει: «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθείτω μοι»· ὅποιος θέλει νά ἀκολουθήσει τόν δρόμο πού ἐγώ βαδίζω, ἄς ἀρνηθεῖ τόν κακό ἑαυτό του, ἄς βαστήξει μέ ὑπομονή καί καρτερία τόν σταυρό του καί ἄς μέ ἀκολουθήσει.

Ὁ Χριστός ὡς ἀρχηγός τῆς ζωῆς καί τοῦ θανάτου, ὡς Θεός ἀληθινός καί παντοδύναμος, ἀνοίγει ἀπό ἀπόλυτη ἀγάπη πρός τό πλάσμα του τόν δρόμο τῆς θυσίας. Ὁ Σταυρός του εἶναι σύμβολο αἰώνιο καί μαρτύριο σέ ὅλα τά ἔθνη αὐτῆς του τῆς προσφορᾶς. Ἡ σημερινή προτεινόμενη συνοδοιπορία μαζί του εἶναι ὁ δρόμος πού ἀκολουθεῖ ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ. Κανένας πόνος, καμία ἀσθένεια δέν μπορεῖ νά στοιχίσει τήν ἔξοδο ἀπό αὐτή τήν πορεία, τήν ἀπώλεια αὐτοῦ τοῦ δρόμου. Τίποτε δέν εἶναι γιά τόν ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ οὐσιαστικότερο, ἀξιότερο ἤ πολυτιμότερο ἀπό τοῦτον τόν σύνδεσμο, τόν σύνδεσμο τῆς ἀγάπης πού ὁ Χριστός ἔχει μέ τόν καθέναν ἀπό ἐμᾶς. Ἡ ἄρση τοῦ σταυροῦ μας, τήν ὁποία ὁ Χριστός ὑποδεικνύει, μᾶς δίνει τή δυνατότητα ἐμεῖς οἱ ἴδιοι νά δοκιμάσουμε μέ ὑπομονή τήν ποιότητα αὐτῆς τῆς σχέσης, ὅπως τό χρυσάφι στό χωνευτήριο, ὠφελούμενοι πνευματικά μέ αὐτομεμψία καί ταπεινό φρόνημα, χωρίς νά δοκιμαζόμαστε ἀπό τόν καρδιογνώστη καί παντογνώστη Θεό.

Τό αἰώνιο κέρδος

Πολλές φορές θεωροῦμε –εἴτε τό παραδεχόμαστε, εἴτε ὄχι– ὅτι ὁ Θεός εἶναι σχεδόν ὑποχρεωμένος σέ ἀντίδοση τῆς καλῆς μας διαγωγῆς νά μᾶς προσφέρει ἁπλόχερα ὑγεία, πλούτη, ὑλικά ἀγαθά, κοσμικά ἀξιώματα, ἐκκλησιαστικά ὀφφίκια, βιωμένα μέ κοσμική αἴγλη καί ἐξουσιολαγνεία. Αὐτή ἡ θεώρηση εἶναι τό μεγάλο βάρος ἀπό τό ὁποῖο χρειάζεται ἐπειγόντως νά ἀπαλλαγοῦμε· νά ἀποβάλουμε ὡς βαρίδι τή ματαιοπονία αὐτῆς τῆς ζωῆς καί νά ἐγκαινιάσουμε μιά ζωή σύμφωνη μέ τό θέλημα τοῦ Χριστοῦ. Αὐτό, ἄλλωστε, ἐννοεῖ ὁ ἱερός συγγραφέας μεταφέροντας τά λόγια τοῦ Κυρίου μας: Γιατί ὅποιος θέλει νά σώσει τή ζωή του, αὐτός θά τή χάσει. Ὅποιος ὅμως χάσει τή ζωή του ἐξαιτίας μου καί ἐξαιτίας τοῦ Εὐαγγελίου, θά τή σώσει. Στό πρωτότυπο κείμενο χρησιμοποιεῖται ἡ λέξη «ψυχή», ἡ ὁποία ὀρθῶς μεταφράζεται παντοῦ στό συγκεκριμένο χωρίο ὡς ζωή. Προτείνει λοιπόν σήμερα ὁ Χριστός τήν ἑκούσια ἀπώλεια καί τήν ἀπαλλαγή τῆς ζωῆς μας ἀπ᾽ ὅλα αὐτά τά φτιασιδώματα πού τήν ἀλλοιώνουν, τήν εὐτελίζουν καί τήν καθιστοῦν ψεύτικη καί κίβδηλη.

Κέρδος γιά τόν ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ εἶναι μόνο ἡ χριστοποίηση τῆς ζωῆς του, ὁ ἐπαναπροσανατολισμός καί ἐπαναπροσδιορισμός της στήν προοπτική τῆς Βασιλείας Του. Τό κέρδος βέβαια, σύμφωνα μέ τόν τρόπο πού ὅλοι λίγο ἕως πολύ σκεφτόμαστε, ἔχει νά κάνει μέ τόν πλοῦτο, τά χρήματα καί τά κάθε εἴδους ὑλικά ἀγαθά. Ἤδη ἔχουμε ἀποκτήσει καί ἀπό τήν ἱστορία καί ἀπό τή σύγχρονη ἐμπειρία τήν πικρή γνώση ὅτι αὐτά εἶναι ρευστά καί καθόλου δεδομένα, ὅταν δέν τά εὐλογεῖ ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ στή ζωή μας. Ἄς σπεύσουμε, λοιπόν, νά ἐπαναξιολογήσουμε τίς προτεραιότητές μας.