Συνιστοῦμε τὴν ἐπιμονὴ στὸ πρόγραμμα. Μὲ αὐτὴν ἀποφεύγεται ὁ μαρασμὸς τοῦ θείου ζήλου καὶ ἡ ἐπίδραση τοῦ ἀνρητικοῦ περιβάλλοντος, ποὺ μᾶς ἐμποδίζει νὰ κατορθώσουμε τὸ δικό μας στόχο καὶ σκοπό. ἡ προσοχὴ στὴν τήρηση τοῦ προγράμματος, ὄχι μόνο δὲν παραδέχεται τὴν ἔλλειψη (παράλειψη), ἀλλὰ ἀποφεύγει καὶ τὴν ὑπερβολή, γιατί καὶ τὰ δύο ταράζουν τὴν ἰσορροπία. Τότε σβήνει ὁ ζῆλος καὶ ἡ θέρμη, ποὺ εἶναι οἱ κινητήριες δυνάμεις.
Ἡ πατερικὴ ἐμπειρία μαρτυρεῖ ὅτι τὴν προσεκτικὴ καὶ μὲ ἀκρίβεια πρακτικὴ ζωὴ ἀκολουθοῦν οἱ πειρασμοί. Εἶναι, κατὰ κάποιο τρόπο, ὁ ἔλεγχος τῆς γνησιότητας τοῦ ἀγώνα καὶ τῆς «κατὰ Θεὸν» ἄσκησης. Δὲν προκαλοῦν ὅμως οἱ δοκιμασίες, μέσω τῶν ποικίλων πειρασμῶν, οὔτε ἀποθάρρυνση, οὔτε φόβο, οὔτε ὑποχώρηση. Χρειάζεται ἐπιμονὴ μὲ προσοχή, ὥστε οὔτε νὰ ξεθαρεύει κάποιος, ἀλλὰ καὶ οὔτε νὰ φοβᾶται. Κρατώντας τὴν πίστη, μὲ τὴν ὁποία ἡ θεία Χάρη τὸν ὁδήγησε μέχρι τὸ σημεῖο αὐτὸ τῆς νόμιμης πάλης, νὰ τὰ ἀφήνει ὅ,ἃ στὴν ὑπακοὴ καὶ τὴν ἐξάρτησή του, ἀπὸ τοὺς πνευματικοὺς πατέρες.
Ἂν καὶ πάντοτε γιὰ τὸν ἀγωνιζόμενο θεωρεῖται ἀπαραίτητο στοιχεῖο ἡ προσαευχή, εἰδικὰ τὴν ὥρα τῶν πειρασμῶν ἐπιβάλλεται ἐπιτακτικά. Κανένας ἄλλος τρόπος, ὅσο ἡ εὐχὴ μὲ αὐτομεμψία καὶ ταπείνωση, δὲν ἀπομακρύνει τὴν παρουσία τῶν πειρασμῶν στοὺς ὁποίους ὑπάρχει αἰσθητὰ ἡ σατανικὴ ἐνέργεια. «Ἐπικάλεσαι μὲ ἐν ἡμέρα θλίψεώς σου, καὶ ἐξελοῦμαι σε καὶ δοξάσεις μὲ» (Ψάλμ. μθ΄,15), λέγει ὁ ψαλμωδός.
Ὅπως ἀπὸ τὴν εἴσοδο τῶν αἰσθήσεων ἀνεβαίνει ὁ θάνατος, κατὰ τὴ Γραφή, κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο καὶ ἡ Χάρη ἀπωθεῖται καὶ ἀποσύρεται. Ἕνα σαφέστατο δεῖγμα αὐτῆς τῆς φθορᾶς εἶναι ἡ ἀκράτεια τοῦ στόματος μὲ τὴν πολυλογία. Τί κερδίσαμε μὲ τὴ φλυαρία σ ὅλη μας τὴ ζωή; Ποιὸς δὲν γνωρίζει τὴ ζημιά, ποὺ προκαλοῦν τὰ ἀπρόσεκτα λόγια, ἀπὸ τὰ ὁποῖα δημιουργοῦνται οἱ παρεξηγήσεις, τὰ μίση, οἱ κατηγορίες, οἱ χωρισμοὶ τῶν φίλων ἢ καὶ τῶν συγγενῶν; Τὸ σπουδαιότερο ὅμως, εἶναι ἡ πρόκληση λύπης στὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο, ποὺ ἀποστρέφεται τὴν πολυλογία. Δίκαια λέγεται ὅτι «ἐκ πολυλογίας οὐκ ἐκφεύξη ἁμαρτίαν» (Πάρ. ι΄,19) καὶ πάλι, κατὰ τὸ ρητό, «κρεῖσσον πεσεῖν ἀπὸ ὕψους ἢ πεσεῖν ἀπὸ γλώσσης».
Σύ, ὁ φιλόθεος καὶ φιλόπονος, στὴν ψυχὴ τοῦ ὁποίου μίλησε ἡ Χάρη, καὶ ἤδη ἀσχολεῖσαι μὲ τὴ σωτηρία σου, πῶς θέλεις νὰ δουλεύεις σὲ δύο κυρίους; «Ἀκούσομαι τί λαλήσει ἐν ἐμοὶ Κύριος» (Ψάλμ. πδ΄,8), λέγει ὁ Δαυΐδ. Ἀλλὰ πὼς θὰ λαλήσει καὶ σὲ μᾶς ὁ κύριος, ὅταν ἡ γλώσσα καὶ ὁ νοῦς ταξιδεύει στοὺς ὁρίζοντες καὶ ἀνακρίνει τὶς πράξεις τῶν ἀνθρώπων;
Ὢ μακαρία σιωπή, ἡ πύλη τῆς σοφίας καὶ τῆς θεϊκῆς γνώσης. Τὸ φῶς τοῦ νοῦ καὶ ἡ φωτιὰ τοῦ θείου ζήλου καὶ ἡ ἀκούραστη φιλοπονία, ποὺ προέρχεται ἂπ αὐτόν.
Δῶσε μας, πανάγαθε Κύριε,τὴ μακαρία σιωπή. Τὴ στάθμη τῆς προόδου, τὴν ὁποία καὶ σὺ κράτησες μπροστὰ στοὺς ἄρχοντες αὐτοῦ του αἰώνα καὶ ἔδωσες σὲ μᾶς τὴ σωτηρία καὶ ἀνάσταση, ὡς ὁ πρῶτος καὶ μόνος νικητὴς τοῦ ψεύδους, τῆς ὑποκρισίας, τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ θανάτου.
Βατοπαιδινὲς Κατηχήσεις,σέλ.6-8,
Ἐκδόσεις Ἱερᾶς Μεγίστης Μονῆς Βατοπαιδίου.
Ἡ πατερικὴ ἐμπειρία μαρτυρεῖ ὅτι τὴν προσεκτικὴ καὶ μὲ ἀκρίβεια πρακτικὴ ζωὴ ἀκολουθοῦν οἱ πειρασμοί. Εἶναι, κατὰ κάποιο τρόπο, ὁ ἔλεγχος τῆς γνησιότητας τοῦ ἀγώνα καὶ τῆς «κατὰ Θεὸν» ἄσκησης. Δὲν προκαλοῦν ὅμως οἱ δοκιμασίες, μέσω τῶν ποικίλων πειρασμῶν, οὔτε ἀποθάρρυνση, οὔτε φόβο, οὔτε ὑποχώρηση. Χρειάζεται ἐπιμονὴ μὲ προσοχή, ὥστε οὔτε νὰ ξεθαρεύει κάποιος, ἀλλὰ καὶ οὔτε νὰ φοβᾶται. Κρατώντας τὴν πίστη, μὲ τὴν ὁποία ἡ θεία Χάρη τὸν ὁδήγησε μέχρι τὸ σημεῖο αὐτὸ τῆς νόμιμης πάλης, νὰ τὰ ἀφήνει ὅ,ἃ στὴν ὑπακοὴ καὶ τὴν ἐξάρτησή του, ἀπὸ τοὺς πνευματικοὺς πατέρες.
Ἂν καὶ πάντοτε γιὰ τὸν ἀγωνιζόμενο θεωρεῖται ἀπαραίτητο στοιχεῖο ἡ προσαευχή, εἰδικὰ τὴν ὥρα τῶν πειρασμῶν ἐπιβάλλεται ἐπιτακτικά. Κανένας ἄλλος τρόπος, ὅσο ἡ εὐχὴ μὲ αὐτομεμψία καὶ ταπείνωση, δὲν ἀπομακρύνει τὴν παρουσία τῶν πειρασμῶν στοὺς ὁποίους ὑπάρχει αἰσθητὰ ἡ σατανικὴ ἐνέργεια. «Ἐπικάλεσαι μὲ ἐν ἡμέρα θλίψεώς σου, καὶ ἐξελοῦμαι σε καὶ δοξάσεις μὲ» (Ψάλμ. μθ΄,15), λέγει ὁ ψαλμωδός.
Ὅπως ἀπὸ τὴν εἴσοδο τῶν αἰσθήσεων ἀνεβαίνει ὁ θάνατος, κατὰ τὴ Γραφή, κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο καὶ ἡ Χάρη ἀπωθεῖται καὶ ἀποσύρεται. Ἕνα σαφέστατο δεῖγμα αὐτῆς τῆς φθορᾶς εἶναι ἡ ἀκράτεια τοῦ στόματος μὲ τὴν πολυλογία. Τί κερδίσαμε μὲ τὴ φλυαρία σ ὅλη μας τὴ ζωή; Ποιὸς δὲν γνωρίζει τὴ ζημιά, ποὺ προκαλοῦν τὰ ἀπρόσεκτα λόγια, ἀπὸ τὰ ὁποῖα δημιουργοῦνται οἱ παρεξηγήσεις, τὰ μίση, οἱ κατηγορίες, οἱ χωρισμοὶ τῶν φίλων ἢ καὶ τῶν συγγενῶν; Τὸ σπουδαιότερο ὅμως, εἶναι ἡ πρόκληση λύπης στὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο, ποὺ ἀποστρέφεται τὴν πολυλογία. Δίκαια λέγεται ὅτι «ἐκ πολυλογίας οὐκ ἐκφεύξη ἁμαρτίαν» (Πάρ. ι΄,19) καὶ πάλι, κατὰ τὸ ρητό, «κρεῖσσον πεσεῖν ἀπὸ ὕψους ἢ πεσεῖν ἀπὸ γλώσσης».
Σύ, ὁ φιλόθεος καὶ φιλόπονος, στὴν ψυχὴ τοῦ ὁποίου μίλησε ἡ Χάρη, καὶ ἤδη ἀσχολεῖσαι μὲ τὴ σωτηρία σου, πῶς θέλεις νὰ δουλεύεις σὲ δύο κυρίους; «Ἀκούσομαι τί λαλήσει ἐν ἐμοὶ Κύριος» (Ψάλμ. πδ΄,8), λέγει ὁ Δαυΐδ. Ἀλλὰ πὼς θὰ λαλήσει καὶ σὲ μᾶς ὁ κύριος, ὅταν ἡ γλώσσα καὶ ὁ νοῦς ταξιδεύει στοὺς ὁρίζοντες καὶ ἀνακρίνει τὶς πράξεις τῶν ἀνθρώπων;
Ὢ μακαρία σιωπή, ἡ πύλη τῆς σοφίας καὶ τῆς θεϊκῆς γνώσης. Τὸ φῶς τοῦ νοῦ καὶ ἡ φωτιὰ τοῦ θείου ζήλου καὶ ἡ ἀκούραστη φιλοπονία, ποὺ προέρχεται ἂπ αὐτόν.
Δῶσε μας, πανάγαθε Κύριε,τὴ μακαρία σιωπή. Τὴ στάθμη τῆς προόδου, τὴν ὁποία καὶ σὺ κράτησες μπροστὰ στοὺς ἄρχοντες αὐτοῦ του αἰώνα καὶ ἔδωσες σὲ μᾶς τὴ σωτηρία καὶ ἀνάσταση, ὡς ὁ πρῶτος καὶ μόνος νικητὴς τοῦ ψεύδους, τῆς ὑποκρισίας, τῆς φθορᾶς καὶ τοῦ θανάτου.
Βατοπαιδινὲς Κατηχήσεις,σέλ.6-8,
Ἐκδόσεις Ἱερᾶς Μεγίστης Μονῆς Βατοπαιδίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου