Η Πρώτη Ανάσταση – Μέγα Σάββατο
Όπως έχουμε ήδη πει, το Μέγα Σάββατο μετέχει ταυτοχρόνως στο πένθος της Μεγάλης Εβδομάδας και στη χαρά του Πάσχα. Είναι εν μέρει στραμμένο προς τον τάφο του Κυρίου και εν μέρει προς τον Αναστάντα. Ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου, που τελέσαμε το βράδυ της Παρασκευής, περιγράφει την προσμονή και τη θλίψη των «φίλων του Ιησού» -των μαθητών και των αγίων γυναικών- των οποίων η προσοχή είναι τώρα συγκεντρωμένη στον τάφο, όπου ο από Αρειμαθαίας Ιωσήφ έχει εναποθέσει το Σώμα του Σωτήρος. Ήδη ο Εσπερινός και η Λειτουργία που τελούμε το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου «προλαμβάνουν» την Κυριακή και μας φέρνουν το πρώτο μήνυμα της Αναστάσεως.
«Σήμερον ο Άδης στενών βοά· συνέφερε μοι ει τον εκ Μαρίας γεννηθέντα μη. υπεδεξάμην· ελθών γαρ επ' εμέ, το κράτος μου έλυσε· πύλας χαλκάς συνέτριψε, ψυχάς ας κατείχον το πριν, ως Θεός ανάστησε...»
Μετά το «Φως ιλαρόν» διαβάζονται τρία αποσπάσματα από την Παλαιά Διαθήκη: Πρώτα-πρώτα η διήγηση περί της Δημιουργίας (Γέν.1:1-13), επειδή η Ανάσταση του Χριστού θα είναι κατά μία έννοια μια νέα Κτίση. Κατόπιν χωρία από το βιβλίο της Εξόδου (12:1-11) για την καθιέρωση του Μωσαϊκού Πάσχα, για τον αμνό, για το ράντισμα των θυρών με το αίμα του, και όλα εκείνα τα στοιχεία που προτύπωναν το Χριστιανικό Πάσχα. Τέλος, ο προφήτης Δανιήλ μάς διηγείται την ιστορία των τριών παίδων που ρίφθησαν στο καμίνι μετά την άρνηση τους να προσκυνήσουν την εικόνα του Βασιλιά (Δαν. 3: 1-88). Η θαυματουργή τους διάσωση από τον θάνατο συμβολίζει τη νίκη του Αναστημένου. Η ωδή των τριών παίδων παρακινεί ολόκληρη την Κτίση να δοξολογήσει τον Κύριο:
«Ευλογείτε ήλιος και σελήνη, άστρα του ουρανού, τον Κύριον.»
«Ευλογείτε φως και σκότος, νύκτες και ήμεραι, τον Κύριον.»
Ωστόσο η τελική ευλογία κατά την απόλυση δεν αναφέρει ακόμη την Ανάσταση. Το Μέγα Σάββατο έχει ήδη αναγγείλει το Πάσχα, αλλά χαμηλόφωνα ακόμη. Το μήνυμα της Αναστάσεως, τούτο το πρωινό του Μεγάλου Σαββάτου, φυλάσσεται ακόμη σαν μυστικό. Οι ώρες όμως κυλούν και δεν αργεί η ώρα που η Εκκλησία με όλη τη δύναμη της φωνής της -θα διακηρύξει την εκ νεκρών Ανάσταση του Χριστού.
Όπως έχουμε ήδη πει, το Μέγα Σάββατο μετέχει ταυτοχρόνως στο πένθος της Μεγάλης Εβδομάδας και στη χαρά του Πάσχα. Είναι εν μέρει στραμμένο προς τον τάφο του Κυρίου και εν μέρει προς τον Αναστάντα. Ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου, που τελέσαμε το βράδυ της Παρασκευής, περιγράφει την προσμονή και τη θλίψη των «φίλων του Ιησού» -των μαθητών και των αγίων γυναικών- των οποίων η προσοχή είναι τώρα συγκεντρωμένη στον τάφο, όπου ο από Αρειμαθαίας Ιωσήφ έχει εναποθέσει το Σώμα του Σωτήρος. Ήδη ο Εσπερινός και η Λειτουργία που τελούμε το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου «προλαμβάνουν» την Κυριακή και μας φέρνουν το πρώτο μήνυμα της Αναστάσεως.
«Σήμερον ο Άδης στενών βοά· συνέφερε μοι ει τον εκ Μαρίας γεννηθέντα μη. υπεδεξάμην· ελθών γαρ επ' εμέ, το κράτος μου έλυσε· πύλας χαλκάς συνέτριψε, ψυχάς ας κατείχον το πριν, ως Θεός ανάστησε...»
Μετά το «Φως ιλαρόν» διαβάζονται τρία αποσπάσματα από την Παλαιά Διαθήκη: Πρώτα-πρώτα η διήγηση περί της Δημιουργίας (Γέν.1:1-13), επειδή η Ανάσταση του Χριστού θα είναι κατά μία έννοια μια νέα Κτίση. Κατόπιν χωρία από το βιβλίο της Εξόδου (12:1-11) για την καθιέρωση του Μωσαϊκού Πάσχα, για τον αμνό, για το ράντισμα των θυρών με το αίμα του, και όλα εκείνα τα στοιχεία που προτύπωναν το Χριστιανικό Πάσχα. Τέλος, ο προφήτης Δανιήλ μάς διηγείται την ιστορία των τριών παίδων που ρίφθησαν στο καμίνι μετά την άρνηση τους να προσκυνήσουν την εικόνα του Βασιλιά (Δαν. 3: 1-88). Η θαυματουργή τους διάσωση από τον θάνατο συμβολίζει τη νίκη του Αναστημένου. Η ωδή των τριών παίδων παρακινεί ολόκληρη την Κτίση να δοξολογήσει τον Κύριο:
«Ευλογείτε ήλιος και σελήνη, άστρα του ουρανού, τον Κύριον.»
«Ευλογείτε φως και σκότος, νύκτες και ήμεραι, τον Κύριον.»
Ωστόσο η τελική ευλογία κατά την απόλυση δεν αναφέρει ακόμη την Ανάσταση. Το Μέγα Σάββατο έχει ήδη αναγγείλει το Πάσχα, αλλά χαμηλόφωνα ακόμη. Το μήνυμα της Αναστάσεως, τούτο το πρωινό του Μεγάλου Σαββάτου, φυλάσσεται ακόμη σαν μυστικό. Οι ώρες όμως κυλούν και δεν αργεί η ώρα που η Εκκλησία με όλη τη δύναμη της φωνής της -θα διακηρύξει την εκ νεκρών Ανάσταση του Χριστού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου