«Ἵνα δέ εἰδῆτε ὅτι ἐξουσίαν ἔχει... ἐπί τῆς γῆς ἀφιέναι ἁμαρτίας» (Ματθ. 9,6).

 Ἡ ὑψοποιός ταπείνωσις, ἀγαπητοί ἀδελφοί, διακατεῖχε τίς καρδιές τῶν Δικαίων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Ἄξια λόγου εἶναι ἡ ταπείνωση τοῦ Μωϋσῆ (Ἐξ. 3,11 καί 4,10), τοῦ Δαβίδ (Α΄ Παραλ. 29,14), τοῦ Ἰώβ 40,4 καί 42,6). Καί ὁ Προφήτης Ἠσαΐας, πρίν ἀπό αἰῶνες, προαναγγέλει τήν ἄκρα ταπείνωση τοῦ Μεσσία λέγοντας: «καταφρονημένος ἀπό τούς ἀνθρώπους καί ἀπορριμένος» (53,3), καί «τραυματίσθηκε γιά τίς ἁμαρτίες μας» (στίχ. 5). Καί ἦλθεν ἡ Καινή Διαθήκη καί ὁ «ἐν μορφῇ Θεοῦ ὑπάρχων...» σύμφωνα μέ τόν Ἀπόστολο (Φιλιπ. 2,6) πόσο ἐταπείνωσεν ἑαυτόν...! Μέχρι τά πόδια τῶν μαθητῶν Του ἔσκυψε καί ἔπλυνε κατά τόν Μυστικό Δεῖπνο (καί αὐτοῦ τοῦ προδότου Ἰούδα), «ταπείνωσιν ἡμᾶς διδάσκων ἀρίστην». Γι’ αὐτό χριστιανός καί ταυτόχρονα ὑπερήφανος καί ἐγωϊστής δέν νοεῖται.

Ἀλλά σέ κάποια στιγμή ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἔπρεπε νά δείξει καί τή δύναμή Του. Δηλαδή τή θεϊκή Του φύση, ὥστε οἱ σύγχρονοί Του ξεπερνώντας τό σκάνδαλο τῆς ταπεινῆς ἐξωτερικῆς Του ἐμφάνισης, νά τόν προσκυνήσουν ὡς Υἱό τοῦ Θεοῦ, Σωτήρα καί Λυτρωτή τοῦ κόσμου. Ὅσοι βέβαια ἦσαν ἄνθρωποι καλῆς προαιρέσεως. Αὐτό βλέπουμε καί στό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα. Δίδασκε μέσα σ’ ἕνα σπίτι στήν Καπερναούμ. Παρόντες καί οἱ γραμματεῖς. Αὐτοί, δύσπιστοι καί κακεντρεχεῖς, μικρόψυχοι καί ἐγωπαθεῖς πάντοτε, δέν ἐνδιαφέρονται νά μαζέψουν εὐλαβικά στή μνήμη καί τή καρδιά τους τά χρυσᾶ καί ἀτίμητα λόγια Του. Γι’ αὐτό βλέπουμε σήμερα νά Τόν κατακρίνουν μέσα τους, διότι συγχώρησε τίς ἁμαρτίες τοῦ παραλυτικοῦ. Καί ἐνῶ γίνονται ξαφνικά φανερές οἱ κακές σκέψεις τους, τότε ἀκριβῶς ὁ ταπεινός Ἰησοῦς δείχνει τήν ἐξουσία Του, καί φανερώνει τό μεγαλεῖό Του. Ἐξουσία καί μεγαλεῖο ἀληθινά, ξένα τοῦ κόσμου τούτου! «Ἵνα δέ εἰδῆτε, τούς λέγει, σέ ἔντονο ὕφος, ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου». Μπορεῖ νά πῆρε τήν ταπεινή μορφή τοῦ δούλου, τοῦ χοϊκοῦ πλάσματος, ἀφήνοντας τή δόξα τοῦ οὐρανοῦ καί τούς ἁγίους ἀγγέλους, ἀλλά ἡ θεϊκή ἐξουσία Του παραμένει ἡ ἴδια. Καί μετά τή θεϊκή Συγκατάβαση εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὁμοούσιος καί ὁμόθρονος τῷ Πατρί καί τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, κάτοχος ἰσότιμος ὅλης τῆς Θείας οὐσίας, ἔχοντας ἐκ τούτου ὅλα τά θεϊκά ἰδιώματα. Παντοδυναμία, πανσοφία, πανταχοῦ παρουσία κ.λ.π. Κρυμμένα, ὅμως, κατά κάποιο τρόπο, μυστηριώδη βέβαια καί ἄγνωστο σέ ἐμᾶς, κάτω ἀπό τό ἔνδυμα τῆς ταπεινῆς ἀνθρώπινης φύσεως.

Γι’ αὐτό ὡς Θεός Παντοδύναμος, πού ἦταν μαζί καί ἄνθρωπος, διατάζει τόν παραλυτικό νά σηκωθεῖ: «ἐγερθείς ἆρόν σου τήν κλίνην καί ὕπαγε εἰς τόν οἶκόν σου». Ἡ φωνή ἡ ἀνθρώπινη, ἀλλά γεμάτη ἀπό Θεϊκή Δύναμη, ἐξαφάνισε τά ἀνθρώπινα δεδομένα καί ὁ παραλυτικός «ἐγερθείς ἀπῆλθεν εἰς τόν οἶκον αὐτοῦ». Ποῦ εἶναι οἱ αἱρετικοί καί κάθε λογῆς ἄπιστοι, πού θεωροῦν ἁπλόν ἄνθρωπο, ἔστω σοφό καί τέλειο ἄνθρωπο, τόν Βασιλέα τῆς Δόξης Ἰησοῦ Χριστό;

Ἀλλά γιά αὐτή τήν «ὑπερβάλλουσα» ταπείνωσή Του ὁ Ἰησοῦς Χριστός ἀμείφθηκε καί ὡς ἄνθρωπος. Μάλιστα! Ἄς θυμηθοῦμε τί εἶπε στούς ἁγίους μαθητές Του, ὅταν τούς ἀποχαιρετοῦσε, πρίν νά ἀναληφθεῖ στούς οὐρανούς: «Ἐδόθη μοι, εἶπε, πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καί ἐπί γῆς» (Ματθ. 28,18). Καί ὅτι ὅσα ἔχει ὁ Πατέρας μου εἶναι καί ἰδικά μου «τά ἐμά πάντα σά ἐστι καί τά σά ἐμά» (Ἰω. 17,10). Ἀλλά βέβαια λέγοντας στούς μαθητές Του, ὅτι τώρα μετά τήν Ἀνάσταση Του, ἔλαβε ἐξουσία, μαρτυρεῖ περίτρανα τήν ἄφραστη ἀμοιβή Του γιά τήν μοναδική ταπείνωσή Του.

Ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας σχολιάζει:Ἔλαβε τώρα ἐξουσία ἀπό τόν Πατέρα, διότι καταδέχθηκε καί ἔγινε πρός χάριν μας ἄνθρωπος ταπεινός, διότι ὁ Δεσπότης τῶν ἁπάντων ἔγινε δοῦλος.

Ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Σῦρος δίδασκε: Ὁ ταπεινός δέχεται συνεχῶς τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Ἐξευτέλισε τόν ἁμαρτωλό ἑαυτό σου, καί θά δεῖς μέσα σου τή δόξα τοῦ Θεοῦ. Γιατί ὅπου βλαστάνει ἡ ταπείνωση, ἐκεῖ ἀφθονεῖ ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ.

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος ἔλεγε στίς Νύμφες τοῦ Χριστοῦ: Τά ταπεινά ὀρέγεται ἡ Θεότης.

Ὁ Ἅγιος Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ ἀναφωνεῖ: Ὦ! ἡ κατά Χριστόν ταπείνωση! Ὅποιος σέ δοκίμασε, ὁρμᾶ πρός τόν Θεό ἀκόρεστα ἡμέρα καί νύχτα.

Χριστιανοί μου,

ὁ Προαιώνιος Λόγος, ὁ Παλαιός τῶν Ἡμερῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, μόνο στούς ταπεινούς δίνει χάρη καί αὐτούς εὐλογεῖ καί ἐπισκέπτεται, καί κατοικεῖ ἐντός τῆς ψυχῆς τους. Μᾶς τό λέει ὁ Προφήτης Ἠσαΐας: «Διότι οὕτω λέγει ὁ Ὕψιστος καί ὁ Ὑπέρτατος, ὁ κατοικών τήν αἰωνιότητα, τοῦ ὁποίου τό ὄνομα εἶναι Ἅγιος. Ἐγώ κατοικῶ ἐν ὑψηλοῖς καί μετά τοῦ συντετριμμένου τήν καρδίαν, καί τοῦ ταπεινοῦ τό πνεῦμα, διά νά ζωοποιῶ τό πνεῦμα τῶν ταπεινῶν, καί νά ζωοποιῶ τήν καρδίαν τῶν συντετριμμένων» (57,15). Καί ὁ ἐνσαρκωθείς Κύριος τῆς Καινῆς Διαθήκης διαλαλεῖ: «Μάθετε ὅτι πρᾶός εἰμι καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ» (Ματθ. 11,29) καί «χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» (Ἰω. 15,5).

Ἀδελφοί μου,

ὁ Λυτρωτής ἐρχόμενος στή γῆ, “Θεός ὤν προαιώνιος”, ἐφόρεσε τή στολή τῆς ἀνθρωπότητος πού εἶναι ἡ ὑψοποιός ταπείνωση. Τόση ἀπροσμέτρητη καί ἀνυπολόγιστη ἀξία ἔχει αὐτή ἡ ὑψίστη ἀρετή, ὥστε στή δόξα τήν προαιώνια τοῦ Χριστοῦ νά προστίθεται καί ἡ δόξα τῆς Μεταμορφώσεώς Του. Τό ταπεινό μας φρόνημα καί ἡ κάθαρση τῆς καρδιᾶς μας, διά τῆς μετανοίας, εἶναι ἡ προϋπόθεση γιά νά μεταμορφωθοῦμε καί ἐμεῖς μαζί μέ τόν Κύριό μας καί νά ἀντικρύσουμε τό ἄρρητο φῶς τῆς θείας δόξης Του νά ἀπαστράπτει μέσα μας συνῳδά μέ τόν χριστιανικό ὕμνο τοῦ ποιητῆ: Στῆς δόξας τῆς ὑπέρτατης ντυμένος τή νεφέλη, φθάνει ὥς ἐμᾶς καί στίς καρδιές θρόνο νά στήσει θέλει. Ἀμήν!