,1 «Μήν κατακρίνετε, γιά νά μήν κατακριθῆτε. 2 Γιατί μέ ὅποια κρίση κρίνετε θά κριθεῖτε· καί μέ ὅποιο μέτρο μετρεῖτε θά μετρηθῆτε. 3 Γιατί βλέπεις τήν ἀγκίδα, πού εἶναι στό μάτι τοῦ ἀδελφοῦ σου, καί δέν βλέπεις τό δοκάρι, πού εἶναι στό δικό σου μάτι; 4 Ἤ, πῶς θά πεῖς στόν ἀδελφό σου “ἄφησε νά βγάλω τήν ἀγκίδα ἀπό τό μάτι σου”, ἐνῶ στό δικό σου μάτι εἶναι δοκάρι; 5 Ὑποκριτά, βγάλε πρῶτα τό δοκάρι ἀπό τό δικό σου μάτι, καί τότε θά δεῖς καθαρά, γιά νά βγάλεις τήν ἀγκίδα ἀπό τό μάτι τοῦ ἀδελφοῦ σου».
Λέγοντας ὁ Ἰησοῦς Χριστός «μή κρίνετε» (στίχ. 1) ἐννοεῖ τήν κατάκριση καί δέν ἀπαγορεύει τήν κρίση πού θά κάνει ὁ πατέρας γιά τίς πράξεις τοῦ παιδιοῦ του ἤ ὁ δάσκαλος γιά τόν μαθητή του καί ὁ ἄρχοντας γιά τόν ἀρχόμενο.
Ἡ κρίση αὐτή εἶναι ἀναγκαία καί διορθωτική καί ἐπιβάλλεται νά γίνεται, γιατί διαφορετικά δέν θά γίνει ποτέ διόρθωση τῶν κακῶς κειμένων πραγμάτων. Ὁ λόγος λοιπόν τοῦ Κυρίου ἐδῶ «μή κρίνετε» δέν ἀπευθύνεται πρός τούς ἄρχοντες, ἀλλά πρός τούς ἀρχομένους. – Ὁ λόγος τοῦ Κυρίου στήν συνέχεια ἀπευθύνεται πρός αὐτούς πού, ἐνῶ βαρύνονται μέ μεγάλα ἁμαρτήματα καί πρέπει νά καταδικάζουν γι᾽ αὐτό τούς ἑαυτούς τους, ὅμως κατακρίνουν καί καταδικάζουν τούς ἄλλους, πού βαρύνονται μέ μικρότερα ἀπό αὐτούς ἁμαρτήματα. Ὅποιος ἐπιπλήττει τόν ἄλλον, πρέπει ὁ ἴδιος νά εἶναι καθαρός. Γιατί, ἄν ἕνας ἔχει δοκάρι στό μάτι του καί ὅμως κατηγορεῖ τόν ἄλλο, πού στό μάτι του ἔχει ἁπλᾶ μιά ἀγγίδα, αὐτό σημαίνει ὅτι δέν ἔχει ἐπίγνωση τοῦ ἑαυτοῦ του (στίχ. 3). Ἔπειτα ἡ κρίση αὐτοῦ πού ἔχει «δοκάρι» στόν μάτι του δέν εἶναι σωστή, ἀκριβῶς γιατί δέν μπορεῖ νά δεῖ σωστά, ἀφοῦ ἔχει «δοκάρι» στό μάτι του! – Μέ τήν καταδίκη πού καταδικάζει κανείς τόν ἄλλο, μέ αὐτή τήν ἴδια καταδίκη θά κριθεῖ καί αὐτός, μᾶς λέγει ἐδῶ ὁ Κύριος: «Ἐν ᾧ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε» (στίχ. 2α). Ἄν κανείς πολυπραγμονεῖ τό μικρό καί λεπτό σφάλμα τοῦ ἄλλου, τότε καί τά δικά του μικρά καί λεπτά ἁμαρτήματα θά πολυπραγμονηθοῦν καί θά κατακριθοῦν τήν φοβερά ἡμέρα τῆς κρίσεως. Καί μέ τό ἴδιο μέτρο ἀκριβείας πού μετράει κανείς τήν πολιτεία τῶν ἄλλων, μέ τό ἴδιο μέτρο ἀκριβείας θά μετρηθεῖ καί ἡ δική του πολιτεία, μᾶς λέγει πάλι ὁ Κύριος στήν περικοπή μας ἐδῶ: «Καί ἐν ᾧ μέτρῳ μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμῖν» (στίχ. 2β). Δηλαδή: Ὅση ἀκρίβεια ἀπαιτοῦμε ἀπό τούς ἄλλους, τήν ἴδια ἀκρίβεια θά ἀπαιτήσει καί ἀπό μᾶς ὁ Θεός. Αὐτό σημαίνει ὅτι, ἄν δέν κατακρίνουμε τόν ἄλλο, δέν θά κατακρίνει καί μᾶς ὁ Θεός. Εἶναι τό ἴδιο πού μᾶς εἶπε ὁ Κύριος στήν ἐδῶ πάλι ἐπί τοῦ Ὄρους Ὁμιλία Του, ὅτι: Ἄν συγχωροῦμε τά ἁμαρτήματα τῶν ἄλλων, θά συγχωρήσει καί σέ μᾶς ὁ Θεός τά ἁμαρτήματά μας (βλ. 6,14). «Ὦ θαυμαστή δυάς ἐντολῶν», λέγει ἐδῶ μέ ἔκπληξη ὁ Ζιγαβηνός! Αὐτά τά δύο: Τό νά συγχωροῦμε τά ἁμαρτήματα τῶν ἄλλων καί νά μή κατακρίνουμε κανένα. «Ἐντολές πού εὔκολα πετυχαίνονται καί πού γίνεται αἰτία μεγάλης σωτηρίας» (MPG 129,260).
Ἀλλά, γιατί νά κατακρίνουμε τόν ἄλλον; Πῶς, ἄνθρωπε, λέγει στήν συνέχεια ὁ Κύριος, πῶς θά ἐπιχειρήσεις νά γιατρέψεις τόν ἄλλον, ἐσύ πού ἔχεις μεγαλύτερη ἀνάγκη θεραπείας ἀπ᾽ αὐτόν; (στίχ. 4). Αὐτόν πού ἐνεργεῖ ἔτσι ὁ Κύριος τόν λέγει στήν συνέχεια «ὑποκριτή»! (στίχ. 5). Καί εἶναι πραγματικά ὑποκριτής αὐτός πού ἐνεργεῖ ἔτσι, γιατί, ἐνῶ εἶναι ἄρρωστος, παριστάνει τόν ἑαυτό του γιά ἰατρό! – Λέγοντας λοιπόν ὁ Χριστός «μή κρίνετε» (στίχ. 1) δέν μᾶς ἐμποδίσει νά λέμε κάτι γιά τήν θεραπεία τοῦ ἄλλου, ἀλλά μᾶς προτρέπει νά θεραπεύσουμε πρῶτα τόν ἑαυτό μας πρίν ἀπό τόν ἄλλον. Γιατί πρέπει ὁ ἰατρός νά ὑγιαίνει! Δέν ἀπαγορεύει λοιπόν ὁ Κύριος νά διορθώνουμε τόν ἄλλον, ἀλλά θέλει νά φροντίζουμε νά ἀπαλλάσσουμε πρῶτα τήν δική μας ψυχή ἀπό τά ἁμαρτήματά μας. Γιατί, ὅπως λέγει ὁ Ζιγαβηνός, «εἶναι διπλῆ καταδίκη γι᾽ αὐτόν πού εἶναι ὑπεύθυνος σέ μεγάλα ἁμαρτήματα, νά ἐξετάζει τά ἐλάχιστα ἁμαρτήματα τῶν ἄλλων» (MPG 129,260). «Τόν μέλλοντα ἐπιπλήττειν ἄλλοις δεῖ ἄμωμον εἶναι» (Θεοφύλακτος MPG 123,212).
Λέγοντας ὁ Ἰησοῦς Χριστός «μή κρίνετε» (στίχ. 1) ἐννοεῖ τήν κατάκριση καί δέν ἀπαγορεύει τήν κρίση πού θά κάνει ὁ πατέρας γιά τίς πράξεις τοῦ παιδιοῦ του ἤ ὁ δάσκαλος γιά τόν μαθητή του καί ὁ ἄρχοντας γιά τόν ἀρχόμενο.
Ἡ κρίση αὐτή εἶναι ἀναγκαία καί διορθωτική καί ἐπιβάλλεται νά γίνεται, γιατί διαφορετικά δέν θά γίνει ποτέ διόρθωση τῶν κακῶς κειμένων πραγμάτων. Ὁ λόγος λοιπόν τοῦ Κυρίου ἐδῶ «μή κρίνετε» δέν ἀπευθύνεται πρός τούς ἄρχοντες, ἀλλά πρός τούς ἀρχομένους. – Ὁ λόγος τοῦ Κυρίου στήν συνέχεια ἀπευθύνεται πρός αὐτούς πού, ἐνῶ βαρύνονται μέ μεγάλα ἁμαρτήματα καί πρέπει νά καταδικάζουν γι᾽ αὐτό τούς ἑαυτούς τους, ὅμως κατακρίνουν καί καταδικάζουν τούς ἄλλους, πού βαρύνονται μέ μικρότερα ἀπό αὐτούς ἁμαρτήματα. Ὅποιος ἐπιπλήττει τόν ἄλλον, πρέπει ὁ ἴδιος νά εἶναι καθαρός. Γιατί, ἄν ἕνας ἔχει δοκάρι στό μάτι του καί ὅμως κατηγορεῖ τόν ἄλλο, πού στό μάτι του ἔχει ἁπλᾶ μιά ἀγγίδα, αὐτό σημαίνει ὅτι δέν ἔχει ἐπίγνωση τοῦ ἑαυτοῦ του (στίχ. 3). Ἔπειτα ἡ κρίση αὐτοῦ πού ἔχει «δοκάρι» στόν μάτι του δέν εἶναι σωστή, ἀκριβῶς γιατί δέν μπορεῖ νά δεῖ σωστά, ἀφοῦ ἔχει «δοκάρι» στό μάτι του! – Μέ τήν καταδίκη πού καταδικάζει κανείς τόν ἄλλο, μέ αὐτή τήν ἴδια καταδίκη θά κριθεῖ καί αὐτός, μᾶς λέγει ἐδῶ ὁ Κύριος: «Ἐν ᾧ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε» (στίχ. 2α). Ἄν κανείς πολυπραγμονεῖ τό μικρό καί λεπτό σφάλμα τοῦ ἄλλου, τότε καί τά δικά του μικρά καί λεπτά ἁμαρτήματα θά πολυπραγμονηθοῦν καί θά κατακριθοῦν τήν φοβερά ἡμέρα τῆς κρίσεως. Καί μέ τό ἴδιο μέτρο ἀκριβείας πού μετράει κανείς τήν πολιτεία τῶν ἄλλων, μέ τό ἴδιο μέτρο ἀκριβείας θά μετρηθεῖ καί ἡ δική του πολιτεία, μᾶς λέγει πάλι ὁ Κύριος στήν περικοπή μας ἐδῶ: «Καί ἐν ᾧ μέτρῳ μετρεῖτε μετρηθήσεται ὑμῖν» (στίχ. 2β). Δηλαδή: Ὅση ἀκρίβεια ἀπαιτοῦμε ἀπό τούς ἄλλους, τήν ἴδια ἀκρίβεια θά ἀπαιτήσει καί ἀπό μᾶς ὁ Θεός. Αὐτό σημαίνει ὅτι, ἄν δέν κατακρίνουμε τόν ἄλλο, δέν θά κατακρίνει καί μᾶς ὁ Θεός. Εἶναι τό ἴδιο πού μᾶς εἶπε ὁ Κύριος στήν ἐδῶ πάλι ἐπί τοῦ Ὄρους Ὁμιλία Του, ὅτι: Ἄν συγχωροῦμε τά ἁμαρτήματα τῶν ἄλλων, θά συγχωρήσει καί σέ μᾶς ὁ Θεός τά ἁμαρτήματά μας (βλ. 6,14). «Ὦ θαυμαστή δυάς ἐντολῶν», λέγει ἐδῶ μέ ἔκπληξη ὁ Ζιγαβηνός! Αὐτά τά δύο: Τό νά συγχωροῦμε τά ἁμαρτήματα τῶν ἄλλων καί νά μή κατακρίνουμε κανένα. «Ἐντολές πού εὔκολα πετυχαίνονται καί πού γίνεται αἰτία μεγάλης σωτηρίας» (MPG 129,260).
Ἀλλά, γιατί νά κατακρίνουμε τόν ἄλλον; Πῶς, ἄνθρωπε, λέγει στήν συνέχεια ὁ Κύριος, πῶς θά ἐπιχειρήσεις νά γιατρέψεις τόν ἄλλον, ἐσύ πού ἔχεις μεγαλύτερη ἀνάγκη θεραπείας ἀπ᾽ αὐτόν; (στίχ. 4). Αὐτόν πού ἐνεργεῖ ἔτσι ὁ Κύριος τόν λέγει στήν συνέχεια «ὑποκριτή»! (στίχ. 5). Καί εἶναι πραγματικά ὑποκριτής αὐτός πού ἐνεργεῖ ἔτσι, γιατί, ἐνῶ εἶναι ἄρρωστος, παριστάνει τόν ἑαυτό του γιά ἰατρό! – Λέγοντας λοιπόν ὁ Χριστός «μή κρίνετε» (στίχ. 1) δέν μᾶς ἐμποδίσει νά λέμε κάτι γιά τήν θεραπεία τοῦ ἄλλου, ἀλλά μᾶς προτρέπει νά θεραπεύσουμε πρῶτα τόν ἑαυτό μας πρίν ἀπό τόν ἄλλον. Γιατί πρέπει ὁ ἰατρός νά ὑγιαίνει! Δέν ἀπαγορεύει λοιπόν ὁ Κύριος νά διορθώνουμε τόν ἄλλον, ἀλλά θέλει νά φροντίζουμε νά ἀπαλλάσσουμε πρῶτα τήν δική μας ψυχή ἀπό τά ἁμαρτήματά μας. Γιατί, ὅπως λέγει ὁ Ζιγαβηνός, «εἶναι διπλῆ καταδίκη γι᾽ αὐτόν πού εἶναι ὑπεύθυνος σέ μεγάλα ἁμαρτήματα, νά ἐξετάζει τά ἐλάχιστα ἁμαρτήματα τῶν ἄλλων» (MPG 129,260). «Τόν μέλλοντα ἐπιπλήττειν ἄλλοις δεῖ ἄμωμον εἶναι» (Θεοφύλακτος MPG 123,212).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου