ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΟΖΩΗ

 Τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, τήν Κυριακή Β΄ Λουκᾶ, θέτει τίς προϋποθέσεις τῆς συμμετοχῆς μας στήν ζωή τοῦ Χριστοῦ. Αὐτές εἶναι: ἡ συγχώρεση, ἡ ἄφεση, ἡ συμφιλίωση, ἡ εἰρήνη, ἡ ἀγάπη.

Ἡ ἀληθινή καί ἀνεξάντλητη ἀγάπη εἶναι ἀπό τόν Θεό καί κατά Θεόν.

Ἄν ἀγαποῦμε, ὄχι μόνο δέν μισοῦμε, ἀλλά οὔτε καί κρίνουμε ἤ κατακρίνουμε. Ἡ ἀγάπη εἶναι ἀναίρεση ἤ ἄρνηση τοῦ πειρασμοῦ τῆς κρίσεως, καί κυρίως τῆς κατακρίσεως τῶν ἄλλων, τῶν ἀδελφῶν μας, τῶν πλησίον μας. Τό ἔργο τῆς κρίσεως ἤ τῆς κατακρίσεως τῶν ἄλλων, ἀνήκει στήν Οἰκονομία τοῦ Θεοῦ, τοῦ Δημιουργοῦ καί Σωτήρα μας, ἕνα ἔργο πού εἶναι ἐγκληματικό νά περιορίζεται στά ὅρια τῆς ἀνθρώπινης δικαιοσύνης, ὅταν οἱ σχέσεις μας μέ τόν Θεό δέν εἶναι νομικές ἤ δικανικές, ἀλλά ἀγαπητικές ἤ υἱικές, καί ὅταν προπαντός στήν κρίση τοῦ Θεοῦ γιά τά ἀνθρώπινα πράγματα δέν βαρύνει ἡ δικαιοσύνη, ἀλλά ἡ ἀγαθότητά Του.

Τό ἁμάρτημα τῆς κατακρίσεως

Εἶναι ἑωσφορικό οἱ ἄνθρωποι, ἀντί νά δέονται μέ συνήγορο τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο γιά τήν σωτηρία ὅλων, νά ἁρπάζουν τήν κρίση ἤ τήν κατάκριση ἀπό τόν Θεό. Καί εἶναι ἑωσφορική αὐτή ἡ ἁρπαγή, γιατί μαρτυρεῖ φρόνημα αὐθάδειας, ἀπουσία προσοχῆς καί σεβασμοῦ στούς ἄλλους, ἔλλειψη συγγνώμης καί ἀγάπης. Τό νά ἀσχολούμαστε συνεχῶς μέ τούς ἄλλους καί ὄχι μέ τόν ἑαυτό μας εἶναι φαρισαϊσμός, ὑποκρισία, ἄρνηση ἤ ἄγνοια τῆς τελειότητας, ἀφοῦ τελειότητα εἶναι «τό πλησίον ἑαυτοῦ δοξάζειν ὑπέρ ἑαυτόν».

Τό βάρος, σύμφωνα μέ τήν διδασκαλία τοῦ Εὐαγγελίου, πέφτει στό νά βλέπουμε τά δικά μας πταίσματα καί νά μήν κατακρίνουμε τούς ἀδελφούς μας. Τό πρωταρχικό εἶναι ἡ αἴσθηση καί ἡ ἐπίγνωση τῶν δικῶν μας ἁμαρτιῶν καί ἀδυναμιῶν, ὡς προϋπόθεση τοῦ θαύματος τῆς μεταμορφώσεως καί ἀναστάσεώς μας. Μέ μιά λέξη, πρωταρχικό εἶναι ἡ αὐτομεμψία, πού εἶναι ἡ ἀφανής ἀλλά σταθερή προκοπή μας, ἡ δίψα καί ἡ ἐλπίδα τῆς σωτηρίας μας. Ἀλλά ἡ αὐτομεμψία γιά νά μήν περιοριστεῖ ἤ ἐκφυλιστεῖ σέ ψευδοταπείνωση ἤ ἐπιφανειακή εὐσέβεια ὀφείλει νά συμπορεύεται μέ τήν ἄρνηση κάθε πειρασμοῦ νά κρίνουμε ἤ νά κατακρίνουμε τούς ἄλλους, νά ἀφήνουμε δηλαδή τίς ἁμαρτίες μας καί νά καταπιανόμαστε μέ τίς ἁμαρτίες τῶν ἄλλων. Γιατί ὅποιος πραγματικά καί ἀνυπόκριτα ἀγαπᾶ τόν Θεό «περί παντός ἀνθρώπου καλά λογίζεται».

Ὀφείλουμε νά ἀρνούμαστε τό θέλημά μας καί νά θεωροῦμε ἀνάγκη πνευματική τό νά ταπεινώνουμε τούς ἑαυτούς μας ἐνώπιον τῶν ἀδελφῶν μας. Καί ταπείνωση θά πεῖ νά μήν βλάπτουμε καί νά μήν προσβάλουμε, νά μήν κακοποιοῦμε καί νά μήν κατακρίνουμε, γιατί ἔτσι μόνο μποροῦμε νά σωθοῦμε ἤ νά νικήσουμε τούς δαιμονικούς πειρασμούς.

Σύμφωνα μέ τήν ἀσκητική ἐμπειρία τοῦ ἁγίου Ἰωάννη τῆς Κλίμακος, «οἱ δαίμονες μᾶς ἐκβιάζουν ἤ νά ἁμαρτήσουμε, ἤ ὅταν δέν ἁμαρτήσουμε νά κρίνουμε τούς συνανθρώπους μας». Ἡ κρίση καί ἡ κατάκριση τῶν ἄλλων εἶναι δαιμονική ἔμπνευση καί ἐργασία, πού προσβάλλει καί ἐναντιώνεται στόν Θεό καί ἀποτελεῖ ὄλεθρο τῆς ψυχῆς.

Ἡ ἀγαπῶσα καρδία

«Τί εἶναι μιά ἀγαπῶσα καρδία;», ἐρωτᾶ ὁ ἅγιος Ἰσαάκ ὁ Σῦρος. «Εἶναι», λέει, «μιά καρδιά πού φλογίζεται ἀπό ἀγάπη γιά ὁλόκληρη τήν δημιουργία, γιά τούς ἀνθρώπους, γιά τά πουλιά, γιά τά ζῶα, γιά ὅλα τά δημιουργήματα... καί αὐτό ἀπό τήν πολλή ἐλεημοσύνη πού κινεῖται στήν καρδιά του ἀμέτρως καθ᾽ ὁμοιότητα τοῦ Θεοῦ». Ἔτσι ὁ χριστιανός δέν καταδικάζει κανέναν, ἀγαπᾶ καί τιμᾶ τούς πάντες χωρίς καμιά διάκριση, διότι «πάντας ἀνθρώπους ὡς Θεόν μετά Θεόν λογίζεται» (ἅγιος Εὐάγριος).

Ἡ ἐγγύηση γιά νά κάνουμε πράξη τά λόγια πού ἀκοῦμε στήν εὐαγγελική περικοπή τοῦ κατά Λουκᾶ Εὐαγγελίου δέν εἶναι ἀνθρώπινη. Ὁ Χριστός εἶναι ἀνάμεσά μας. Ὅσο πλησιάζουμε τόν Χριστό, τόσο οἱ ἀποστάσεις μικραίνουν μεταξύ μας. Ἕνας ἀπό τούς Πατέρες τῆς Ἐρήμου, ὁ ἀββᾶς Δωρόθεος, δίνει μιά ὡραία καί σαφή εἰκόνα τῆς σωτηρίας ὑπό μορφή ἑνός κύκλου. Τό κέντρο τοῦ κύκλου εἶναι ὁ Θεός καί ὅλοι οἱ ἄνθρωποι βρίσκονται στήν περιφέρεια. Προχωρώντας πρός τόν Θεό, καθένας ἀκολουθεῖ μιά ἀκτίνα τοῦ κύκλου καί ὅσο πιό πολύ πλησιάζει πρός τό κέντρο τοῦ κύκλου, τόσο καί οἱ ἀκτίνες πλησιάζουν μεταξύ τους. Ἔτσι, ἡ πιό μικρή ἀπόσταση ἀνάμεσα στόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο περνᾶ ἀπό τόν πλησίον. Μόνο ἔτσι ἄν ζήσουμε, μποροῦμε νά ἀγαποῦμε τούς ἐχθρούς μας, νά εἴμαστε υἱοί τοῦ Ὑψίστου, νά εἴμαστε οἰκτίρμονες πρός ὅλους, καθώς καί ὁ Πατέρας μας ὁ ἐπουράνιος.

† Ὁ. Φ. Ἀ.