Κυριακή 31 Δεκεμβρίου 2017
Ὁ χρόνος καὶ ὁ κόσμος τῆς φθορᾶς
ΦΩΤΗΣ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ
Ἡ πιὸ φοβερὴ καὶ ἡ πιὸ ἀνεξιχνίαστη δύναμη στὸν κόσμο εἶναι ὁ Χρόνος, ὁ Καιρός. Καλὰ-καλὰ τί εἶναι αὐτὴ ἡ δύναμη δὲν τὸ ξέρει κανένας, κι ὅσοι θελήσανε νὰ τὴν προσδιορίσουνε, μάταια πασκίσανε. Τὸ μυστήριο τοῦ Χρόνου ἀπόμεινε ἀκατανόητο, κι ἂς μᾶς φαίνεται τόσο φυσικὸς αὐτὸς ὁ Χρόνος. Τὸν ἴδιο τὸν Χρόνο δὲ μποροῦμε νὰ τὸν καταλάβουμε τί εἶναι, ἀλλὰ τὸν νοιώθουμε μοναχὰ ἀπὸ τὴν ἐνέργεια ποὺ κάνει, ἀπὸ τὰ σημάδια ποὺ ἀφήνει πάνω στὴν πλάση. Ἡ μυστηριώδης πνοὴ του ὅλα τ’ ἀλλάζει. Δὲν ἀπομένει τίποτα σταθερό, ἀκόμα κι ὅσα φαίνονται σταθερὰ κι αἰώνια. Μία ἀδιάκοπη κίνηση στριφογυρίζει ὅλα τὰ πάντα, μέρα-νύχτα, κι αὐτὴ τὴν ἄπιαστη καὶ κρυφὴ κίνηση δὲ μπορεῖ νὰ τὴ σταματήσει καμμιὰ δύναμη. Τοῦτο τὸ πράγμα ποὺ τὸ λέμε Χρόνο, τὸ ἔχουμε συνηθίσει, εἴμαστε ἐξοικειωμένοι μαζί του, ἀλλιῶς θὰ μᾶς ἔπιανε τρόμος, ἂν εἴμαστε σὲ θέση νὰ νοιώσουμε καλὰ τί εἶναι καὶ τί κάνει. Ὅπως εἴπαμε, δουλεύει μέρα-νύχτα, αἰῶνες αἰώνων, ἀδιάκοπα, βουβά, κρυφά, κι ὅλα τ’ ἀλλάζει μὲ μία καταχθόνια δύναμη, ἄπιαστος, ἀόρατος, ἀνυπάκουος, τόσο, ποὺ νὰ τὸν ξεχνᾶ κανένας καὶ νὰ θαρρεῖ πὼς δὲν ὑπάρχει, αὐτὸς ποὺ εἶναι τὸ μόνο πράγμα ποὺ ὑπάρχει καὶ ποὺ δὲ μπορεῖ ἡ διάνοιά μας, μὲ κανέναν τρόπο, νὰ καταλάβει πὼς κάποτε δὲν θὰ ὑπάρχει, πὼς θὰ καταστραφεῖ, πὼς θὰ λείψει. Πῶς, ἀφοῦ αὐτὸ τὸ «κάποτε» εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χρόνος; Πῶς μπορεῖ νὰ φανταστεῖ κανένας πῶς κάποτε θὰ πάψει νὰ ὑπάρχει αὐτὸ τὸ ἴδιο τὸ «κάποτε»;
Ἂν λείψει ὁ Χρόνος θὰ λείψουνε ὅλα τὰ πάντα. Αὐτὸς τὰ γεννᾶ, κι αὐτὸς πάλι τὰ λυώνει, τὰ κάνει θρύψαλα, καὶ τὰ ἐξαφανίζει. Γι’ αὐτὸ οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες λέγανε στὴ Μυθολογία τους πώς ὁ Κρόνος, δηλαδὴ ὁ Χρόνος, ἔτρωγε τὰ παιδιά του. Γέννηση, μεγάλωμα, φθορὰ καὶ θάνατος εἶναι τ’ ἀκατάπαυστα ἔργα του. Ἐνῶ βρίσκεται γύρω μας, ἀπάνω μας, μέσα μας, δὲν τὸν νοιώθουμε ὁλότελα, αὐτὸν τὸν ἀκατανόητο ἄρχοντά μας, αὐτὸν πού εἶναι φίλος κι ἐχθρός μας, γιατί αὐτὸς μᾶς φέρνει ὅλα τὰ καλὰ πού μᾶς χαροποιοῦνε, κι ὅλα τὰ κακὰ πού μᾶς πικραίνουνε. Μᾶς δίνει τὴ γέννηση, τὴ γλυκειὰ λέξη τῆς ζωῆς, τὴ χαρὰ τῆς νιότης, τὴ δύναμη τῆς ἀντρείας, μᾶς δωρίζει παιδιά, ἐγγόνια, ἔργα λαμπρὰ πού μᾶς ξεγελοῦνε, κάθε λογῆς εὐχαρίστηση κι ἀνάπαψη. Καὶ πάλι, ὁ ἴδιος μᾶς δίνει τὶς στενοχώριες, τὶς θλίψεις, τοὺς πόνους, τὶς ἀρρώστειες, τὸ ἀπίστευτο ἄλλαγμα καὶ χάλασμα τοῦ κορμιοῦ μας καὶ τῶν ἔργων, πού κοπιάσαμε νὰ τὰ κάνουμε, καὶ στὸ τέλος μᾶς ποτίζει τὸ φαρμάκι ἀπὸ τὸ ἴδιο ποτήρι πού μᾶς πότισε τὸ γλυκὸ κρασὶ τῆς χαρᾶς, δίνοντάς μας τὸν θάνατο, σ’ ἐμᾶς καὶ στοὺς δικούς μας.
Ὤ! ποιὸς θὰ πιάσει αὐτὸν τὸν κλέφτη, ποὺ μέρα-νύχτα, χειμώνα καλοκαίρι, τὴν ὥρα ποὺ κοιμόμαστε καὶ τὴν ὥρα ποὺ εἴμαστε ξυπνητοί, ἀδιάκοπα, χωρὶς νὰ σταματήσει μήτε ὅσο ἀνοιγοκλείνει τὸ μάτι μας, τριγυρίζει παντοῦ, ὁλόγυρά μας, μέσα μας, στὸ φῶς καὶ στὸ σκοτάδι, μπαίνει σὲ κάθε μέρος, στὸν οὐρανὸ ποὺ γυρίζουνε τ’ ἄστρα καὶ στὰ καταχθόνια, σὲ κάθε στεριὰ καὶ σὲ κάθε θάλασσα, σὲ κάθε τρύπα, σὲ κάθε ζωντανὸ κι ἄψυχο, σὲ κάθε ἁρμὸ τοῦ βράχου, σὲ κάθε καρδιά, κι ὅλα τὰ παλιώνει, τὰ τρίβει σὰν τὴ μυλόπετρα, τὰ κάνει σκόνη· καὶ πάλι ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριὰ ὁ ἴδιος φτιάνει κάθε λογῆς κτίσμα καὶ κάθε πλάσμα, κάθε κορμί, κάθε τί ποὺ ὑπάρχει σὲ τοῦτον τὸν κόσμο!
Ὅπως λοιπὸν ὅλα τὰ πάντα, ἔτσι κι ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε παίγνια στὰ χέρια αὐτοῦ τοῦ ἀκαταμάχητου γίγαντα, ποὺ εἶναι μαζὶ εὐεργέτης μας καὶ τύραννός μας. Καὶ δεχόμαστε τὸ ποτήρι ποὺ μᾶς κερνᾶ μὲ τὸ ʼνα χέρι του καὶ ποὺ ʼναι γεμάτο γλυκὸ κρασί, καὶ πίνουμε, καὶ τ’ ἄλλο ποτήρι ποὺ κρατᾶ στ’ ἄλλο χέρι του καὶ ποὺ ἔχει μέσα τὸ πικρὸ φαρμάκι. Τί εἶναι λοιπὸν αὐτὸ τὸ σκληρὸ παιχνίδι πού παίζει μ’ ἐμᾶς αὐτὸ τὸ τέρας, ποὺ δὲν ἔχει μήτε μορφή, μήτε φωνή, μήτε τίποτα ἀπ’ ὅ,τι ἔχουνε ὅσα πλάσματα γεννᾶ καὶ σκοτώνει, καὶ πού τὸ παίζει δίχως νὰ γελᾶ, μήτε νὰ κλαίει, ἀδιάφορος κι ἀνέκφραστος, κρύος σὰν φάντασμα, αὐτὸς ὁ ἴδιος πού ἀνάβει τὴ φλόγα τῆς ζωῆς;
Ἀλλοίμονο! Αὐτὴ τὴν ἄσπλαχνη μυλόπετρα ποὺ τ’ ἀλέθει ὅλα στὸν κόσμο, τὴ γιορτάζουμε κάθε πρωτοχρονιά, καὶ τὴ φχαριστοῦμε γιὰ ὅσα μᾶς ἔκανε πρίν, καὶ γιὰ ὅσα θὰ μᾶς κάνει ὕστερα, γιὰ τὰ πολλὰ κακὰ ποὺ θὰ πάθουμε ἀπ’ αὐτή, κοντὰ στὰ λίγα καλὰ ποὺ θὰ μᾶς φέρει καὶ ποὺ θὰ μᾶς τὰ πάρει βιαστικά. Ἐμεῖς εἴμαστε σὰν τοὺς δυστυχισμένους κατάδικους ποὺ καλοπιάνουνε τὸν δήμιό τους, σὰν τοὺς μονομάχους τῆς Ρώμης ποὺ χαιρετούσανε τὸν Καίσαρα, πρὶν νὰ σφάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον, κράζοντάς του: «Χαῖρε, ὢ Καίσαρ, οἱ μελλοθάνατοι σὲ χαιρετοῦνε»! Ἔτσι, κ ἐμεῖς, χαιρετᾶμε τὸν καινούριο Χρόνο ποὺ θὰ μᾶς πάει πιὸ κοντὰ στὸ στόμα του γιὰ νὰ μᾶς φάγει, καὶ χοροπηδᾶμε καὶ τραγουδᾶμε οἱ δύστυχοι, σὰν τὰ σαλιγκάρια τοῦ Αἰσώπου, τὴν ὥρα ποὺ ψηνόντανε.
Τοῦτος ὁ ὑλικὸς κόσμος εἶναι τὸ βασίλειο τοῦ Χρόνου, ποὺ τὸν κάνει ν’ ἀνθίζει καὶ νὰ μαραίνεται ἀδιάκοπα. Ἡ φθορὰ εἶναι ὁ σκληρὸς νόμος ποὺ ἔβαλε ἀπάνω του τοῦτος ὁ τύραννος. Μ’ αὐτὴ τὴν ἄσπαστη ἁλυσίδα βαστᾶ καὶ τὸν ἄνθρωπο, σκλάβο ἀνήμπορον κάτω ἀπὸ τὰ πόδια του.
Μόνο μία ἐλπίδα ὑπάρχει γι’ αὐτόν, νὰ γλυτώσει ἀπὸ τὴ φθορά: ὁ Χριστός, ὁ λυτρωτής, ὁ καθαιρέτης τῆς φθορᾶς. Ἐκεῖνος ποὺ πάτησε τὸν θάνατο καὶ ποὺ εἶπε: «ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ κἄν ἀποθάνη ζήσεται. Ἐγὼ εἰμι ὁ ἄρτος ὁ ζῶν, ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς. Ἐὰν τις φάγη ἐκ τούτου τοῦ ἄρτου, ζήσεται εἰς τὸν αἰώνα»!
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὁ κλειδοκράτορας τοῦ μυστικοῦ κόσμου, λέγει: «Ἡ κτίσις ὑποτάχθηκε στὴ ματαιότητα, ἄθελά της, μὲ τὴν ἐλπίδα πὼς κι αὐτὴ ἡ κτίση θὰ λευτερωθεῖ ἀπὸ τὴ σκλαβιὰ τῆς φθορᾶς, στὴν ἐλευθερία τῆς δόξας τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ. Γιατί γνωρίζουμε, πὼς ὅλη ἡ κτίση ἀναστενάζει καὶ πονᾶ μαζί μας ὡς τώρα. Κι ὄχι μοναχὰ ἡ κτίση, ἀλλὰ κι ἐμεῖς οἱ ἴδιοι ποὺ ἔχουμε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μέσα μας, ἀναστενάζουμε, περιμένοντας τὴν υἱοθεσία (δηλ. νὰ γίνουμε τέκνα τοῦ Θεοῦ), ἤγουν νὰ λυτρωθεῖ τὸ σῶμα μας ἀπὸ τὴ φθορά». Κι ἀλλοῦ λέγει: «Ἂν κατοικεῖ μέσα σας τὸ Πνεῦμα Ἐκείνου ποὺ ἀνάστησε τὸν Ἰησοῦ, Αὐτὸς ποὺ ἀνάστησε τὸν Χριστὸ ἀπὸ τοὺς νεκρούς, θὰ ζωοποιήσει τὰ θνητὰ σώματά σας μὲ τὸ ἅγιον Πνεῦμα, ποὺ κατοικεῖ μέσα σας».
Ναί. Μοναχὰ ὁ Χριστός, ποὺ εἶναι ὁ Λόγος τοῦ Πατρὸς καὶ ποὺ πῆρε ἀπʼ Αὐτὸν κάθε ἐξουσία, θὰ δώσει τὴν ἀφθαρσία στοὺς ἀγαπημένους του, καταργώντας καὶ τὸν χρόνο καὶ τὸν τόπο τῆς ὕλης, ἀπὸ τὸν κόσμο τῆς φθορᾶς. Νά, τί λέγει ὁ ἅγιος Πέτρος γι αὐτὴ τὴν ἀλλαγή: «Ἤξει δὲ ἡ ἡμέρα Κυρίου ὡς κλέπτης ἐν νυκτί, ἐν οἱ οὐρανοὶ ριζηδὸν παρελεύσονται, στοιχεῖα δὲ καυσούμενα λυθήσονται, καὶ γῆ καὶ τὰ ἐν αὐτῇ ἔργα κατακαήσεται».
Καὶ στὴν Ἀποκάλυψη εἶναι γραμμένα τὰ παρακάτω λόγια γιὰ τὸν καινούριο κόσμο τῆς παλιγγενεσίας: «Καὶ νὺξ οὐκ ἔσται ἐκεῖ, καὶ χρείαν οὐκ ἔχουσι λύχνου καὶ φωτὸς ἡλίου, ὅτι Κύριος ὁ Θεὸς φωτιεῖ αὐτούς, καὶ βασιλεύσουσιν εἰς τοὺς αἰώνας τῶν αἰώνων».
Ἡ πιὸ φοβερὴ καὶ ἡ πιὸ ἀνεξιχνίαστη δύναμη στὸν κόσμο εἶναι ὁ Χρόνος, ὁ Καιρός. Καλὰ-καλὰ τί εἶναι αὐτὴ ἡ δύναμη δὲν τὸ ξέρει κανένας, κι ὅσοι θελήσανε νὰ τὴν προσδιορίσουνε, μάταια πασκίσανε. Τὸ μυστήριο τοῦ Χρόνου ἀπόμεινε ἀκατανόητο, κι ἂς μᾶς φαίνεται τόσο φυσικὸς αὐτὸς ὁ Χρόνος. Τὸν ἴδιο τὸν Χρόνο δὲ μποροῦμε νὰ τὸν καταλάβουμε τί εἶναι, ἀλλὰ τὸν νοιώθουμε μοναχὰ ἀπὸ τὴν ἐνέργεια ποὺ κάνει, ἀπὸ τὰ σημάδια ποὺ ἀφήνει πάνω στὴν πλάση. Ἡ μυστηριώδης πνοὴ του ὅλα τ’ ἀλλάζει. Δὲν ἀπομένει τίποτα σταθερό, ἀκόμα κι ὅσα φαίνονται σταθερὰ κι αἰώνια. Μία ἀδιάκοπη κίνηση στριφογυρίζει ὅλα τὰ πάντα, μέρα-νύχτα, κι αὐτὴ τὴν ἄπιαστη καὶ κρυφὴ κίνηση δὲ μπορεῖ νὰ τὴ σταματήσει καμμιὰ δύναμη. Τοῦτο τὸ πράγμα ποὺ τὸ λέμε Χρόνο, τὸ ἔχουμε συνηθίσει, εἴμαστε ἐξοικειωμένοι μαζί του, ἀλλιῶς θὰ μᾶς ἔπιανε τρόμος, ἂν εἴμαστε σὲ θέση νὰ νοιώσουμε καλὰ τί εἶναι καὶ τί κάνει. Ὅπως εἴπαμε, δουλεύει μέρα-νύχτα, αἰῶνες αἰώνων, ἀδιάκοπα, βουβά, κρυφά, κι ὅλα τ’ ἀλλάζει μὲ μία καταχθόνια δύναμη, ἄπιαστος, ἀόρατος, ἀνυπάκουος, τόσο, ποὺ νὰ τὸν ξεχνᾶ κανένας καὶ νὰ θαρρεῖ πὼς δὲν ὑπάρχει, αὐτὸς ποὺ εἶναι τὸ μόνο πράγμα ποὺ ὑπάρχει καὶ ποὺ δὲ μπορεῖ ἡ διάνοιά μας, μὲ κανέναν τρόπο, νὰ καταλάβει πὼς κάποτε δὲν θὰ ὑπάρχει, πὼς θὰ καταστραφεῖ, πὼς θὰ λείψει. Πῶς, ἀφοῦ αὐτὸ τὸ «κάποτε» εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χρόνος; Πῶς μπορεῖ νὰ φανταστεῖ κανένας πῶς κάποτε θὰ πάψει νὰ ὑπάρχει αὐτὸ τὸ ἴδιο τὸ «κάποτε»;
Ἂν λείψει ὁ Χρόνος θὰ λείψουνε ὅλα τὰ πάντα. Αὐτὸς τὰ γεννᾶ, κι αὐτὸς πάλι τὰ λυώνει, τὰ κάνει θρύψαλα, καὶ τὰ ἐξαφανίζει. Γι’ αὐτὸ οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες λέγανε στὴ Μυθολογία τους πώς ὁ Κρόνος, δηλαδὴ ὁ Χρόνος, ἔτρωγε τὰ παιδιά του. Γέννηση, μεγάλωμα, φθορὰ καὶ θάνατος εἶναι τ’ ἀκατάπαυστα ἔργα του. Ἐνῶ βρίσκεται γύρω μας, ἀπάνω μας, μέσα μας, δὲν τὸν νοιώθουμε ὁλότελα, αὐτὸν τὸν ἀκατανόητο ἄρχοντά μας, αὐτὸν πού εἶναι φίλος κι ἐχθρός μας, γιατί αὐτὸς μᾶς φέρνει ὅλα τὰ καλὰ πού μᾶς χαροποιοῦνε, κι ὅλα τὰ κακὰ πού μᾶς πικραίνουνε. Μᾶς δίνει τὴ γέννηση, τὴ γλυκειὰ λέξη τῆς ζωῆς, τὴ χαρὰ τῆς νιότης, τὴ δύναμη τῆς ἀντρείας, μᾶς δωρίζει παιδιά, ἐγγόνια, ἔργα λαμπρὰ πού μᾶς ξεγελοῦνε, κάθε λογῆς εὐχαρίστηση κι ἀνάπαψη. Καὶ πάλι, ὁ ἴδιος μᾶς δίνει τὶς στενοχώριες, τὶς θλίψεις, τοὺς πόνους, τὶς ἀρρώστειες, τὸ ἀπίστευτο ἄλλαγμα καὶ χάλασμα τοῦ κορμιοῦ μας καὶ τῶν ἔργων, πού κοπιάσαμε νὰ τὰ κάνουμε, καὶ στὸ τέλος μᾶς ποτίζει τὸ φαρμάκι ἀπὸ τὸ ἴδιο ποτήρι πού μᾶς πότισε τὸ γλυκὸ κρασὶ τῆς χαρᾶς, δίνοντάς μας τὸν θάνατο, σ’ ἐμᾶς καὶ στοὺς δικούς μας.
Ὤ! ποιὸς θὰ πιάσει αὐτὸν τὸν κλέφτη, ποὺ μέρα-νύχτα, χειμώνα καλοκαίρι, τὴν ὥρα ποὺ κοιμόμαστε καὶ τὴν ὥρα ποὺ εἴμαστε ξυπνητοί, ἀδιάκοπα, χωρὶς νὰ σταματήσει μήτε ὅσο ἀνοιγοκλείνει τὸ μάτι μας, τριγυρίζει παντοῦ, ὁλόγυρά μας, μέσα μας, στὸ φῶς καὶ στὸ σκοτάδι, μπαίνει σὲ κάθε μέρος, στὸν οὐρανὸ ποὺ γυρίζουνε τ’ ἄστρα καὶ στὰ καταχθόνια, σὲ κάθε στεριὰ καὶ σὲ κάθε θάλασσα, σὲ κάθε τρύπα, σὲ κάθε ζωντανὸ κι ἄψυχο, σὲ κάθε ἁρμὸ τοῦ βράχου, σὲ κάθε καρδιά, κι ὅλα τὰ παλιώνει, τὰ τρίβει σὰν τὴ μυλόπετρα, τὰ κάνει σκόνη· καὶ πάλι ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριὰ ὁ ἴδιος φτιάνει κάθε λογῆς κτίσμα καὶ κάθε πλάσμα, κάθε κορμί, κάθε τί ποὺ ὑπάρχει σὲ τοῦτον τὸν κόσμο!
Ὅπως λοιπὸν ὅλα τὰ πάντα, ἔτσι κι ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε παίγνια στὰ χέρια αὐτοῦ τοῦ ἀκαταμάχητου γίγαντα, ποὺ εἶναι μαζὶ εὐεργέτης μας καὶ τύραννός μας. Καὶ δεχόμαστε τὸ ποτήρι ποὺ μᾶς κερνᾶ μὲ τὸ ʼνα χέρι του καὶ ποὺ ʼναι γεμάτο γλυκὸ κρασί, καὶ πίνουμε, καὶ τ’ ἄλλο ποτήρι ποὺ κρατᾶ στ’ ἄλλο χέρι του καὶ ποὺ ἔχει μέσα τὸ πικρὸ φαρμάκι. Τί εἶναι λοιπὸν αὐτὸ τὸ σκληρὸ παιχνίδι πού παίζει μ’ ἐμᾶς αὐτὸ τὸ τέρας, ποὺ δὲν ἔχει μήτε μορφή, μήτε φωνή, μήτε τίποτα ἀπ’ ὅ,τι ἔχουνε ὅσα πλάσματα γεννᾶ καὶ σκοτώνει, καὶ πού τὸ παίζει δίχως νὰ γελᾶ, μήτε νὰ κλαίει, ἀδιάφορος κι ἀνέκφραστος, κρύος σὰν φάντασμα, αὐτὸς ὁ ἴδιος πού ἀνάβει τὴ φλόγα τῆς ζωῆς;
Ἀλλοίμονο! Αὐτὴ τὴν ἄσπλαχνη μυλόπετρα ποὺ τ’ ἀλέθει ὅλα στὸν κόσμο, τὴ γιορτάζουμε κάθε πρωτοχρονιά, καὶ τὴ φχαριστοῦμε γιὰ ὅσα μᾶς ἔκανε πρίν, καὶ γιὰ ὅσα θὰ μᾶς κάνει ὕστερα, γιὰ τὰ πολλὰ κακὰ ποὺ θὰ πάθουμε ἀπ’ αὐτή, κοντὰ στὰ λίγα καλὰ ποὺ θὰ μᾶς φέρει καὶ ποὺ θὰ μᾶς τὰ πάρει βιαστικά. Ἐμεῖς εἴμαστε σὰν τοὺς δυστυχισμένους κατάδικους ποὺ καλοπιάνουνε τὸν δήμιό τους, σὰν τοὺς μονομάχους τῆς Ρώμης ποὺ χαιρετούσανε τὸν Καίσαρα, πρὶν νὰ σφάξει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον, κράζοντάς του: «Χαῖρε, ὢ Καίσαρ, οἱ μελλοθάνατοι σὲ χαιρετοῦνε»! Ἔτσι, κ ἐμεῖς, χαιρετᾶμε τὸν καινούριο Χρόνο ποὺ θὰ μᾶς πάει πιὸ κοντὰ στὸ στόμα του γιὰ νὰ μᾶς φάγει, καὶ χοροπηδᾶμε καὶ τραγουδᾶμε οἱ δύστυχοι, σὰν τὰ σαλιγκάρια τοῦ Αἰσώπου, τὴν ὥρα ποὺ ψηνόντανε.
Τοῦτος ὁ ὑλικὸς κόσμος εἶναι τὸ βασίλειο τοῦ Χρόνου, ποὺ τὸν κάνει ν’ ἀνθίζει καὶ νὰ μαραίνεται ἀδιάκοπα. Ἡ φθορὰ εἶναι ὁ σκληρὸς νόμος ποὺ ἔβαλε ἀπάνω του τοῦτος ὁ τύραννος. Μ’ αὐτὴ τὴν ἄσπαστη ἁλυσίδα βαστᾶ καὶ τὸν ἄνθρωπο, σκλάβο ἀνήμπορον κάτω ἀπὸ τὰ πόδια του.
Μόνο μία ἐλπίδα ὑπάρχει γι’ αὐτόν, νὰ γλυτώσει ἀπὸ τὴ φθορά: ὁ Χριστός, ὁ λυτρωτής, ὁ καθαιρέτης τῆς φθορᾶς. Ἐκεῖνος ποὺ πάτησε τὸν θάνατο καὶ ποὺ εἶπε: «ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ κἄν ἀποθάνη ζήσεται. Ἐγὼ εἰμι ὁ ἄρτος ὁ ζῶν, ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς. Ἐὰν τις φάγη ἐκ τούτου τοῦ ἄρτου, ζήσεται εἰς τὸν αἰώνα»!
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὁ κλειδοκράτορας τοῦ μυστικοῦ κόσμου, λέγει: «Ἡ κτίσις ὑποτάχθηκε στὴ ματαιότητα, ἄθελά της, μὲ τὴν ἐλπίδα πὼς κι αὐτὴ ἡ κτίση θὰ λευτερωθεῖ ἀπὸ τὴ σκλαβιὰ τῆς φθορᾶς, στὴν ἐλευθερία τῆς δόξας τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ. Γιατί γνωρίζουμε, πὼς ὅλη ἡ κτίση ἀναστενάζει καὶ πονᾶ μαζί μας ὡς τώρα. Κι ὄχι μοναχὰ ἡ κτίση, ἀλλὰ κι ἐμεῖς οἱ ἴδιοι ποὺ ἔχουμε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μέσα μας, ἀναστενάζουμε, περιμένοντας τὴν υἱοθεσία (δηλ. νὰ γίνουμε τέκνα τοῦ Θεοῦ), ἤγουν νὰ λυτρωθεῖ τὸ σῶμα μας ἀπὸ τὴ φθορά». Κι ἀλλοῦ λέγει: «Ἂν κατοικεῖ μέσα σας τὸ Πνεῦμα Ἐκείνου ποὺ ἀνάστησε τὸν Ἰησοῦ, Αὐτὸς ποὺ ἀνάστησε τὸν Χριστὸ ἀπὸ τοὺς νεκρούς, θὰ ζωοποιήσει τὰ θνητὰ σώματά σας μὲ τὸ ἅγιον Πνεῦμα, ποὺ κατοικεῖ μέσα σας».
Ναί. Μοναχὰ ὁ Χριστός, ποὺ εἶναι ὁ Λόγος τοῦ Πατρὸς καὶ ποὺ πῆρε ἀπʼ Αὐτὸν κάθε ἐξουσία, θὰ δώσει τὴν ἀφθαρσία στοὺς ἀγαπημένους του, καταργώντας καὶ τὸν χρόνο καὶ τὸν τόπο τῆς ὕλης, ἀπὸ τὸν κόσμο τῆς φθορᾶς. Νά, τί λέγει ὁ ἅγιος Πέτρος γι αὐτὴ τὴν ἀλλαγή: «Ἤξει δὲ ἡ ἡμέρα Κυρίου ὡς κλέπτης ἐν νυκτί, ἐν οἱ οὐρανοὶ ριζηδὸν παρελεύσονται, στοιχεῖα δὲ καυσούμενα λυθήσονται, καὶ γῆ καὶ τὰ ἐν αὐτῇ ἔργα κατακαήσεται».
Καὶ στὴν Ἀποκάλυψη εἶναι γραμμένα τὰ παρακάτω λόγια γιὰ τὸν καινούριο κόσμο τῆς παλιγγενεσίας: «Καὶ νὺξ οὐκ ἔσται ἐκεῖ, καὶ χρείαν οὐκ ἔχουσι λύχνου καὶ φωτὸς ἡλίου, ὅτι Κύριος ὁ Θεὸς φωτιεῖ αὐτούς, καὶ βασιλεύσουσιν εἰς τοὺς αἰώνας τῶν αἰώνων».
Γιὰ τὴν παραμονὴ τῆς Πρωτοχρονιᾶς
Γιὰ μία ἀκόμη φορὰ ἕνας νέος χρόνος πλησιάζει. Ὅταν εἴμαστε νέοι ὑποδεχόμαστε τὸν καινούριο χρόνο μὲ ἀνοιχτὲς καρδιές, νομίζοντας πὼς ὅλα θὰ μᾶς εἶναι δυνατὰ κατὰ τὴ διάρκειά του. Τὸν βλέπουμε ν’ ἁπλώνεται μπροστὰ μας σὰν μία ἀτέλειωτη πεδιάδα καλυμμένη μὲ παρθένο χιόνι, ποὺ οὔτε μιὰ πατημασιὰ δὲν ἔχει ἀκόμη σημαδέψει τὴ λευκότητά της, τὰ πάντα εἶναι δυνατά, τὰ πάντα εἶναι ἁγνὰ καὶ φωτεινά. Στὴν προχωρημένη ἡλικία περιμένουμε τὸ νέο χρόνο μὲ ἕνα εἶδος ἐσωτερικῆς ὑπομονῆς, μὲ τὴν αἴσθηση πὼς θὰ εἶναι μιὰ ἁπλὴ ἐπανάληψη τοῦ παρελθόντος ἴσως νὰ μᾶς συμβοῦν ἄφθονα καινούρια περιστατικά, θὰ εἶναι ὅμως γνωστά, γήινα περιστατικὰ μὲ τὰ ὁποῖα γνωρίζουμε πῶς νὰ ζήσουμε. Καὶ στὶς δύο περιπτώσεις εἴμαστε λανθασμένοι
Ἡ νέα χρονιὰ πράγματι ἁπλώνεται μπροστὰ μας σὰν ἕνα ἀπάτητο ἀκόμη μονοπάτι, μιὰ πλατειὰ παρθένα πεδιάδα ποὺ θὰ πρέπει ν’ ἀνθίσει μ’ ἕνα πλοῦτο καλῶν ἀνθρώπινων πράξεων. Ὅποια κι ἂν εἶναι ἡ ἡλικία μας ἕνα μονοπάτι ἁπλώνεται μπροστά μας καὶ ἀπὸ μᾶς ἐξαρτᾶται ἂν θὰ τὸ κάνουμε «ὁδὸν Κυρίου» ἢ ὄχι. Ἀπὸ μᾶς ἐξαρτᾶται τὸ ἂν γιὰ τοὺς γύρω μας καὶ γιὰ τοὺς ἑαυτούς μας καὶ γιὰ τὶς ἑπόμενες γενιὲς θὰ φτιάξουμε δρόμο γιὰ τὸν Οὐρανὸ ἢ τὴν Κόλαση – τὴν αἰώνια Κόλαση, ἢ ἁπλῶς τὴ σκληρὴ ἀνθρώπινη κόλαση τῆς γῆς. Ταυτόχρονα, αὐτὸ ποὺ ἁπλώνεται μπροστὰ μας εἶναι, ὅπως τὸ βλέπει ἡ γεροντικὴ ἡλικία, τὸ συνηθισμένο καὶ τὸ οἰκεῖο, μόνο ποὺ δὲν ἔχει συμβεῖ ποτὲ πρὶν σ’ ἐμᾶς. Ἡ ζωὴ ἴσως νὰ μὴ φέρνει τὸ διαφορετικό, μπορεῖ ὅμως ἐμεῖς νὰ εἴμαστε διαφορετικοί, τὰ ἴδια περιστατικὰ μπορεῖ νὰ ξανασυμβοῦν καὶ νὰ εἶναι τελείως καινούρια, διότι ἐμεῖς θὰ ἔχουμε ἀλλάξει.
Μποροῦμε νὰ μποῦμε στὴ χρονιὰ αὐτὴ δημιουργικά, μόνο ὅμως μὲ τὴν προϋπόθεση ὅτι θὰ μποῦμε μὲ τὴν ἐλπίδα, μὲ τὴ βεβαιότητα ὅτι ὁ Κύριος βρίσκεται στὴ χρονιὰ αὐτή, ὅτι Ἐκεῖνος εἶναι ὁ Κύριος καὶ θὰ μᾶς ὁδηγήσει στὸ σωστὸ μέρος, μὲ τὴν πίστη ὅτι τίποτα δὲ θὰ συμβεῖ χωρὶς τὴ θέληση ἤ τὴ συγκατάθεση τοῦ Θεοῦ. Ἂν ἡ στάση μας εἶναι τέτοια θὰ δοῦμε πὼς τίποτα δὲν εἶναι τυχαῖο (αὐτὸς ποὺ πιστεύει στὴν τύχη δὲν πιστεύει στὸ Θεό), πὼς δὲν ὑπάρχουν ἄσκοπες συναντήσεις καὶ πὼς τὸ κάθε πρόσωπο μᾶς ἔχει σταλεῖ ἀπὸ τὸν Κύριο. Ἂν μποῦμε στὴ χρονιὰ αὐτὴ γνωρίζοντας ὅτι τὸ κάθε τι -φωτεινὸ καὶ σκοτεινό, καλὸ καὶ τρομακτικὸ – εἶναι ἕνα δῶρο ἀπὸ τὸ Θεὸ ποὺ μᾶς ἔρχεται ὥστε μέσα ἀπὸ μᾶς ἡ πίστη, ἡ ἐλπίδα, ἡ ἀγάπη, ἡ χαρὰ καὶ ἡ δύναμη τοῦ Κυρίου νὰ ἔλθουν στὸν κόσμο, ἂν ἔχουμε σταθερὴ πίστη πὼς τὸ κάθε πρόσωπο ποὺ ἔρχεται στὸ δρόμο μας μᾶς ἔχει σταλεῖ γιὰ νὰ τοῦ προσφέρουμε τὸ λόγο ἢ τὴν πράξη τοῦ Κυρίου ἢ γιὰ νὰ τὰ δεχτοῦμε ἀπὸ ἐκεῖνο, τότε ἡ ζωὴ θὰ εἶναι πλούσια καὶ θὰ ἔχει νόημα -διαφορετικὰ θὰ παραμείνει ἕνα παιγνίδι τῆς τύχης, μιὰ ἀτέλειωτη ἁλυσίδα τυχαίων περιστατικῶν.
Ἂς μποῦμε στὸν καινούριο χρόνο μ’ αὐτὴ τὴν πίστη καὶ τὴν ἐλπίδα καὶ μὲ τέτοια πνευματικὴ φλόγα, ἂς δεχτοῦμε ὁ ἕνας τὸν ἄλλο καὶ ὁποιονδήποτε ὁ Θεὸς μᾶς στείλει, μὲ τὸν τρόπο ποὺ ὁ Κύριος δέχεται ἐμᾶς στὴν πορεία μας κι ἂς δεχτοῦμε ὅ,τι καὶ ἂν μᾶς συμβεῖ σὰν ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ, καὶ σ’ ὅλες τὶς περιστάσεις ἂς συμπεριφερόμαστε σὰν Χριστιανοί· τότε ὅλα θὰ πᾶνε καλά
Ὁ παλιὸς χρόνος ἔχει φύγει καὶ πολλοὶ περιμένουν τώρα τὸν ἐρχομὸ τοῦ νέου χρόνου στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Γιὰ κείνους ἔχει τελειώσει ὁ ἀγώνας, ἐνῶ ἐμεῖς ζοῦμε ἀκόμα πάνω στὴ γῆ. Ἂς θυμηθοῦμε ὅσους ἔζησαν ἀνάμεσά μας, ἐκείνους ποὺ γνωρίζαμε κι ἀγαπούσαμε κι ἐκείνους ποὺ ἀπὸ ἀπροσεξία οὔτε κἄν παρατηρήσαμε. Ἂς θυμηθοῦμε τοὺς ἀμέτρητους ἀνθρώπους ποὺ πέθαναν φέτος δυστυχισμένοι ἀπὸ ἀρρώστιες, σὲ δυστυχήματα, σὲ πολέμους. Ἂς θυμηθοῦμε τοὺς πάντες χωρὶς ν’ ἀφήσουμε κανέναν ἔξω κι ἂς μποῦμε στὴν καινούρια χρονιὰ μὲ καρδιὰ ἀνοιχτὴ γιὰ τοὺς πάντες. Ἂς ψάλουμε «αἰωνία ἡ μνήμη» γιὰ ὅλους τοὺς κεκοιμημένους πρὶν χωριστοῦμε καὶ ἂς διατηρήσουμε αὐτὴ τὴν αἰωνία μνήμη στὶς καρδιές μας μὲ ἀγάπη καὶ εὐγνωμοσύνη γιὰ τὸ Θεὸ ποὺ ἔδωσε νὰ συναντήσουμε ἀνθρώπους τοὺς ὁποίους μπορέσαμε ν’ ἀγαπήσουμε καὶ νὰ σεβαστοῦμε, ἀνθρώπους τῶν ὀποίων τὸ παράδειγμα μπόρεσε νὰ μᾶς ἐμπνεύσει.
Εἴθε ὁ Θεὸς νὰ εὐλογήσει τὸ Νέο Ἔτος. Σᾶς εὔχομαι ἕναν εὐτυχισμένο καινούριο χρόνο, νὰ ζήσετε, ν’ ἀγαπᾶτε τὸ Θεό, ν’ ἀγαπᾶτε καὶ νὰ ἐξυπηρετεῖτε τοὺς ἀνθρώπους.
Ἀπό τό βιβλίο: Ἡμέρα Κυρίου, ἐκδ. Ἀκρίτας
Ἡ νέα χρονιὰ πράγματι ἁπλώνεται μπροστὰ μας σὰν ἕνα ἀπάτητο ἀκόμη μονοπάτι, μιὰ πλατειὰ παρθένα πεδιάδα ποὺ θὰ πρέπει ν’ ἀνθίσει μ’ ἕνα πλοῦτο καλῶν ἀνθρώπινων πράξεων. Ὅποια κι ἂν εἶναι ἡ ἡλικία μας ἕνα μονοπάτι ἁπλώνεται μπροστά μας καὶ ἀπὸ μᾶς ἐξαρτᾶται ἂν θὰ τὸ κάνουμε «ὁδὸν Κυρίου» ἢ ὄχι. Ἀπὸ μᾶς ἐξαρτᾶται τὸ ἂν γιὰ τοὺς γύρω μας καὶ γιὰ τοὺς ἑαυτούς μας καὶ γιὰ τὶς ἑπόμενες γενιὲς θὰ φτιάξουμε δρόμο γιὰ τὸν Οὐρανὸ ἢ τὴν Κόλαση – τὴν αἰώνια Κόλαση, ἢ ἁπλῶς τὴ σκληρὴ ἀνθρώπινη κόλαση τῆς γῆς. Ταυτόχρονα, αὐτὸ ποὺ ἁπλώνεται μπροστὰ μας εἶναι, ὅπως τὸ βλέπει ἡ γεροντικὴ ἡλικία, τὸ συνηθισμένο καὶ τὸ οἰκεῖο, μόνο ποὺ δὲν ἔχει συμβεῖ ποτὲ πρὶν σ’ ἐμᾶς. Ἡ ζωὴ ἴσως νὰ μὴ φέρνει τὸ διαφορετικό, μπορεῖ ὅμως ἐμεῖς νὰ εἴμαστε διαφορετικοί, τὰ ἴδια περιστατικὰ μπορεῖ νὰ ξανασυμβοῦν καὶ νὰ εἶναι τελείως καινούρια, διότι ἐμεῖς θὰ ἔχουμε ἀλλάξει.
Μποροῦμε νὰ μποῦμε στὴ χρονιὰ αὐτὴ δημιουργικά, μόνο ὅμως μὲ τὴν προϋπόθεση ὅτι θὰ μποῦμε μὲ τὴν ἐλπίδα, μὲ τὴ βεβαιότητα ὅτι ὁ Κύριος βρίσκεται στὴ χρονιὰ αὐτή, ὅτι Ἐκεῖνος εἶναι ὁ Κύριος καὶ θὰ μᾶς ὁδηγήσει στὸ σωστὸ μέρος, μὲ τὴν πίστη ὅτι τίποτα δὲ θὰ συμβεῖ χωρὶς τὴ θέληση ἤ τὴ συγκατάθεση τοῦ Θεοῦ. Ἂν ἡ στάση μας εἶναι τέτοια θὰ δοῦμε πὼς τίποτα δὲν εἶναι τυχαῖο (αὐτὸς ποὺ πιστεύει στὴν τύχη δὲν πιστεύει στὸ Θεό), πὼς δὲν ὑπάρχουν ἄσκοπες συναντήσεις καὶ πὼς τὸ κάθε πρόσωπο μᾶς ἔχει σταλεῖ ἀπὸ τὸν Κύριο. Ἂν μποῦμε στὴ χρονιὰ αὐτὴ γνωρίζοντας ὅτι τὸ κάθε τι -φωτεινὸ καὶ σκοτεινό, καλὸ καὶ τρομακτικὸ – εἶναι ἕνα δῶρο ἀπὸ τὸ Θεὸ ποὺ μᾶς ἔρχεται ὥστε μέσα ἀπὸ μᾶς ἡ πίστη, ἡ ἐλπίδα, ἡ ἀγάπη, ἡ χαρὰ καὶ ἡ δύναμη τοῦ Κυρίου νὰ ἔλθουν στὸν κόσμο, ἂν ἔχουμε σταθερὴ πίστη πὼς τὸ κάθε πρόσωπο ποὺ ἔρχεται στὸ δρόμο μας μᾶς ἔχει σταλεῖ γιὰ νὰ τοῦ προσφέρουμε τὸ λόγο ἢ τὴν πράξη τοῦ Κυρίου ἢ γιὰ νὰ τὰ δεχτοῦμε ἀπὸ ἐκεῖνο, τότε ἡ ζωὴ θὰ εἶναι πλούσια καὶ θὰ ἔχει νόημα -διαφορετικὰ θὰ παραμείνει ἕνα παιγνίδι τῆς τύχης, μιὰ ἀτέλειωτη ἁλυσίδα τυχαίων περιστατικῶν.
Ἂς μποῦμε στὸν καινούριο χρόνο μ’ αὐτὴ τὴν πίστη καὶ τὴν ἐλπίδα καὶ μὲ τέτοια πνευματικὴ φλόγα, ἂς δεχτοῦμε ὁ ἕνας τὸν ἄλλο καὶ ὁποιονδήποτε ὁ Θεὸς μᾶς στείλει, μὲ τὸν τρόπο ποὺ ὁ Κύριος δέχεται ἐμᾶς στὴν πορεία μας κι ἂς δεχτοῦμε ὅ,τι καὶ ἂν μᾶς συμβεῖ σὰν ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ, καὶ σ’ ὅλες τὶς περιστάσεις ἂς συμπεριφερόμαστε σὰν Χριστιανοί· τότε ὅλα θὰ πᾶνε καλά
Ὁ παλιὸς χρόνος ἔχει φύγει καὶ πολλοὶ περιμένουν τώρα τὸν ἐρχομὸ τοῦ νέου χρόνου στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Γιὰ κείνους ἔχει τελειώσει ὁ ἀγώνας, ἐνῶ ἐμεῖς ζοῦμε ἀκόμα πάνω στὴ γῆ. Ἂς θυμηθοῦμε ὅσους ἔζησαν ἀνάμεσά μας, ἐκείνους ποὺ γνωρίζαμε κι ἀγαπούσαμε κι ἐκείνους ποὺ ἀπὸ ἀπροσεξία οὔτε κἄν παρατηρήσαμε. Ἂς θυμηθοῦμε τοὺς ἀμέτρητους ἀνθρώπους ποὺ πέθαναν φέτος δυστυχισμένοι ἀπὸ ἀρρώστιες, σὲ δυστυχήματα, σὲ πολέμους. Ἂς θυμηθοῦμε τοὺς πάντες χωρὶς ν’ ἀφήσουμε κανέναν ἔξω κι ἂς μποῦμε στὴν καινούρια χρονιὰ μὲ καρδιὰ ἀνοιχτὴ γιὰ τοὺς πάντες. Ἂς ψάλουμε «αἰωνία ἡ μνήμη» γιὰ ὅλους τοὺς κεκοιμημένους πρὶν χωριστοῦμε καὶ ἂς διατηρήσουμε αὐτὴ τὴν αἰωνία μνήμη στὶς καρδιές μας μὲ ἀγάπη καὶ εὐγνωμοσύνη γιὰ τὸ Θεὸ ποὺ ἔδωσε νὰ συναντήσουμε ἀνθρώπους τοὺς ὁποίους μπορέσαμε ν’ ἀγαπήσουμε καὶ νὰ σεβαστοῦμε, ἀνθρώπους τῶν ὀποίων τὸ παράδειγμα μπόρεσε νὰ μᾶς ἐμπνεύσει.
Εἴθε ὁ Θεὸς νὰ εὐλογήσει τὸ Νέο Ἔτος. Σᾶς εὔχομαι ἕναν εὐτυχισμένο καινούριο χρόνο, νὰ ζήσετε, ν’ ἀγαπᾶτε τὸ Θεό, ν’ ἀγαπᾶτε καὶ νὰ ἐξυπηρετεῖτε τοὺς ἀνθρώπους.
Ἀπό τό βιβλίο: Ἡμέρα Κυρίου, ἐκδ. Ἀκρίτας
Η ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΗ ΔΩΡΕΑ
Ὁ Χριστὸς πηγὴ τῆς Χάριτος
Σέ λίγες ἡμέρες θά ἑορτάσουμε τὰ ἅγια Θεοφάνια καὶ θά λάβουμε πλούσια τὴν ἁγιαστικὴ καὶ σωτήρια θεία Χάρη στὸ ξεκίνημα τοῦ νέου ἔτους. Σήμερα, Κυριακὴ μετὰ τήν Χριστοῦ Γέννηση, στὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα (Κυριακῆς πρό Φώτων) διαβάζουμε ὅτι πηγὴ τῆς Χάριτος εἶναι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός. Αὐτὸς εἶναι ποὺ διανέμει σοφὰ καὶ μὲ δικαιοσύνη τὰ διάφορα καὶ ποικίλα χαρίσματα σὲ ὅλα τὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας: «Ἑνὶ ἑκάστῳ ἡμῶν ἐδόθη ἡ χάρις κατὰ τὸ μέτρον τῆς δωρεᾶς τοῦ Χριστοῦ».
Τί σημαίνει αὐτὴ ἡ Χάρις;... Τὴ δωρεὰ τοῦ Θεοῦ στοὺς ἀνθρώπους. Ἡ δωρεὰ αὐτὴ κορυφώθηκε μὲ τὸ ἀπολυτρωτικὸ ἔργο τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ ὁ Ὁποῖος κατέβηκε στὴ γῆ, ἔγινε ἄνθρωπος, σταυρώθηκε κι ἔπειτα ἀναστήθηκε καὶ κατετρόπωσε τὸν διάβολο καὶ τὸν θάνατο. Ὡς ἔνδοξος Νικητὴς καὶ αἰώνιος Βασιλεὺς ἀνέβηκε στὸν οὐρανὸ μὲ τὴν Ἀνάληψή Του, ἔσυρε δεμένους ὡς αἰχμαλώτους τοὺς ἐχθρούς Του, δηλαδὴ τὸν σατανᾶ καὶ τὸν θάνατο, κι ἔδωσε χαρίσματα στοὺς ἀνθρώπους: «ᾘχμαλώτευσεν αἰχμαλωσίαν καὶ ἔδωκε δόματα τοῖς ἀνθρώποις».
Αὐτὰ τὰ χαρίσματα εἶναι οἱ δωρεὲς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, οἱ ὁποῖες ξεχύνονται ἄφθονες μέσα στὴν Ἐκκλησία. Ὁ ἀπλανὴς λόγος τῆς Ἐκκλησίας, τὸ ἁγιαστικὸ ἔργο καὶ ἡ ἀκατάβλητη δύναμή της ὀφείλονται ἀκριβῶς στὸ Ἅγιο Πνεῦμα, τὸ Ὁποῖο ἔπεμψε ὁ Χριστὸς γιὰ νὰ κατοικεῖ καὶ νὰ ἐνεργεῖ στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἀγάπη, ἡ χαρά, ἡ εἰρήνη, ἡ πίστη, ἡ πραότητα, ἡ ἐγκράτεια, ὅπως ἐπίσης καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή, ἀποτελοῦν ἐκδηλώσεις αὐτῆς τῆς νέας ζωῆς ποὺ μεταδίδει στοὺς πιστοὺς ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἂς εἶναι δοξασμένος λοιπὸν ὁ Θεὸς γιὰ τὴν ἀνέκφραστη καὶ ἀνεκτίμητη δωρεά Του πρὸς τοὺς ἀνθρώπους.
Ὁ σκοπὸς τῶν χαρισμάτων
Διάφορα καὶ ποικίλα εἶναι τὰ χαρίσματα τῶν πιστῶν μέσα στὴν Ἐκκλησία. Ἄλλος ἔχει χάρισμα διδασκαλίας, ἄλλος φιλανθρωπίας, ἄλλος θερμὴ προσευχὴ ποὺ κάνει θαύματα, ἄλλος σύνεση καὶ διάκριση γιὰ νὰ συμβουλεύει καὶ νὰ παρηγορεῖ, ἄλλος ὑποδειγματικὴ ὑπομονὴ καὶ καρδιὰ μακρόθυμη. Γιὰ ποιὸ σκοπὸ ὅμως παρέχει ὁ Κύριος τὰ χαρίσματα αὐτὰ στοὺς πιστούς; Τὴν ἀπάντηση μᾶς τὴ δίνει στὴ συνέχεια ὁ ἅγιος Ἀπόστολος: «πρὸς τὸν καταρτισμὸν τῶν ἁγίων εἰς ἔργον διακονίας, εἰς οἰκοδομὴν τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ».
Εἶναι δηλαδὴ τριπλὸς ὁ σκοπὸς τῶν χαρισμάτων: Πρῶτον, ὁ «καταρτισμὸς τῶν ἁγίων», δηλαδὴ ἡ πνευματικὴ πρόοδος τῶν χριστιανῶν στὴν ὀρθὴ πίστη καὶ τὴν ἐν Χριστῷ ζωή. Δεύτερον, τὸ «ἔργον διακονίας», δηλαδὴ ἡ ὑπηρεσία τῶν ἀδελφῶν. Τὰ χαρίσματα δίδονται γιὰ νὰ τὰ ἀξιοποιεῖ ὁ καθένας ὄχι μόνο γιὰ τὸ προσωπικό του ὄφελος ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴ διακονία τῶν ἀδελφῶν του, νὰ τὰ προσφέρει μὲ ἀγάπη στοὺς συνανθρώπους του. Ἄλλωστε γι’ αὐτὸ δὲν ἔχουν ὅλοι τὰ ἴδια χαρίσματα, γιὰ νὰ συμπληρώνει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον καὶ νὰ ἔχει ὁ ἕνας τὴν ἀνάγκη τοῦ ἄλλου. Καὶ τρίτον, ἡ «οἰκοδομὴ τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ», ποὺ σημαίνει ὅτι μὲ τὰ χαρίσματα ποὺ λαμβάνει ὁ κάθε χριστιανός, οἰκοδομεῖται καὶ στερεώνεται τὸ πνευματικὸ οἰκοδόμημα τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ πνευματικὴ προκοπὴ κάθε πιστοῦ χριστιανοῦ γίνεται δόξα ὅλης τῆς Ἐκκλησίας.
Ἔχουμε εὐθύνη λοιπὸν νὰ καλλιεργοῦμε τὰ χαρίσματα ποὺ μᾶς ἔδωσε ὁ Θεὸς ὄχι μόνο γιὰ τὸν προσωπικό μας καταρτισμὸ ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὠφέλεια ὅλου τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος.
Ὁ τελικὸς προορισμός μας
Στὸ τέλος τοῦ ἀποστολικοῦ ἀναγνώσματος ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς δείχνει τὸν τελικὸ καὶ ὕψιστο προορισμό μας: «μέχρι καταντήσωμεν οἱ πάντες... εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ»· δηλαδὴ καλούμαστε νὰ καταρτιζόμαστε πνευματικά, μέχρι ν’ ἀποκτήσουμε τὸ μέτρο τῆς πνευματικῆς ὡριμότητος καὶ τελειότητος τοῦ Χριστοῦ.
Εἶναι πράγματι ἀσύλληπτο γιὰ τὴν πτωχὴ διάνοιά μας τὸ ὕψος στὸ ὁποῖο μᾶς καλεῖ ὁ Θεὸς νὰ ἀνεβοῦμε... Τὸ «μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ»! Αὐτὸς εἶναι ὁ προορισμός μας ἐδῶ στὴ γῆ. Ὄχι ἁπλῶς νὰ ἐπιβιώσουμε. Ὄχι ἁπλῶς νὰ γίνουμε «καλοὶ ἄνθρωποι». Ἀλλὰ νὰ γίνουμε «μιμηταὶ Χριστοῦ» (Α΄ Κορ. ια΄ 1), νὰ Τοῦ μοιάσουμε πνευματικά, γιὰ νὰ εἴμαστε ἄξια μέλη τοῦ Σώματός Του. Νὰ ἀποκτήσουμε τὶς ἀρετὲς τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ γίνουμε κοινωνοὶ τῆς ἁγιότητός Του.
Ἡ νέα χρονιὰ ποὺ θά ἀρχίσῃ εἶναι μιὰ εὐκαιρία γιὰ νὰ ἐπανεξετάσουμε τοὺς στόχους μας. Νὰ θέσουμε σὲ πρώτη προτεραιότητα τὸν πνευματικὸ καταρτισμό μας, τὴ συνειδητὴ συμμετοχή μας στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας, τὸν ἀγώνα μας γιὰ τὴν τελειότητα!
Σέ λίγες ἡμέρες θά ἑορτάσουμε τὰ ἅγια Θεοφάνια καὶ θά λάβουμε πλούσια τὴν ἁγιαστικὴ καὶ σωτήρια θεία Χάρη στὸ ξεκίνημα τοῦ νέου ἔτους. Σήμερα, Κυριακὴ μετὰ τήν Χριστοῦ Γέννηση, στὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα (Κυριακῆς πρό Φώτων) διαβάζουμε ὅτι πηγὴ τῆς Χάριτος εἶναι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός. Αὐτὸς εἶναι ποὺ διανέμει σοφὰ καὶ μὲ δικαιοσύνη τὰ διάφορα καὶ ποικίλα χαρίσματα σὲ ὅλα τὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας: «Ἑνὶ ἑκάστῳ ἡμῶν ἐδόθη ἡ χάρις κατὰ τὸ μέτρον τῆς δωρεᾶς τοῦ Χριστοῦ».
Τί σημαίνει αὐτὴ ἡ Χάρις;... Τὴ δωρεὰ τοῦ Θεοῦ στοὺς ἀνθρώπους. Ἡ δωρεὰ αὐτὴ κορυφώθηκε μὲ τὸ ἀπολυτρωτικὸ ἔργο τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ ὁ Ὁποῖος κατέβηκε στὴ γῆ, ἔγινε ἄνθρωπος, σταυρώθηκε κι ἔπειτα ἀναστήθηκε καὶ κατετρόπωσε τὸν διάβολο καὶ τὸν θάνατο. Ὡς ἔνδοξος Νικητὴς καὶ αἰώνιος Βασιλεὺς ἀνέβηκε στὸν οὐρανὸ μὲ τὴν Ἀνάληψή Του, ἔσυρε δεμένους ὡς αἰχμαλώτους τοὺς ἐχθρούς Του, δηλαδὴ τὸν σατανᾶ καὶ τὸν θάνατο, κι ἔδωσε χαρίσματα στοὺς ἀνθρώπους: «ᾘχμαλώτευσεν αἰχμαλωσίαν καὶ ἔδωκε δόματα τοῖς ἀνθρώποις».
Αὐτὰ τὰ χαρίσματα εἶναι οἱ δωρεὲς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, οἱ ὁποῖες ξεχύνονται ἄφθονες μέσα στὴν Ἐκκλησία. Ὁ ἀπλανὴς λόγος τῆς Ἐκκλησίας, τὸ ἁγιαστικὸ ἔργο καὶ ἡ ἀκατάβλητη δύναμή της ὀφείλονται ἀκριβῶς στὸ Ἅγιο Πνεῦμα, τὸ Ὁποῖο ἔπεμψε ὁ Χριστὸς γιὰ νὰ κατοικεῖ καὶ νὰ ἐνεργεῖ στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἀγάπη, ἡ χαρά, ἡ εἰρήνη, ἡ πίστη, ἡ πραότητα, ἡ ἐγκράτεια, ὅπως ἐπίσης καὶ κάθε ἄλλη ἀρετή, ἀποτελοῦν ἐκδηλώσεις αὐτῆς τῆς νέας ζωῆς ποὺ μεταδίδει στοὺς πιστοὺς ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἂς εἶναι δοξασμένος λοιπὸν ὁ Θεὸς γιὰ τὴν ἀνέκφραστη καὶ ἀνεκτίμητη δωρεά Του πρὸς τοὺς ἀνθρώπους.
Ὁ σκοπὸς τῶν χαρισμάτων
Διάφορα καὶ ποικίλα εἶναι τὰ χαρίσματα τῶν πιστῶν μέσα στὴν Ἐκκλησία. Ἄλλος ἔχει χάρισμα διδασκαλίας, ἄλλος φιλανθρωπίας, ἄλλος θερμὴ προσευχὴ ποὺ κάνει θαύματα, ἄλλος σύνεση καὶ διάκριση γιὰ νὰ συμβουλεύει καὶ νὰ παρηγορεῖ, ἄλλος ὑποδειγματικὴ ὑπομονὴ καὶ καρδιὰ μακρόθυμη. Γιὰ ποιὸ σκοπὸ ὅμως παρέχει ὁ Κύριος τὰ χαρίσματα αὐτὰ στοὺς πιστούς; Τὴν ἀπάντηση μᾶς τὴ δίνει στὴ συνέχεια ὁ ἅγιος Ἀπόστολος: «πρὸς τὸν καταρτισμὸν τῶν ἁγίων εἰς ἔργον διακονίας, εἰς οἰκοδομὴν τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ».
Εἶναι δηλαδὴ τριπλὸς ὁ σκοπὸς τῶν χαρισμάτων: Πρῶτον, ὁ «καταρτισμὸς τῶν ἁγίων», δηλαδὴ ἡ πνευματικὴ πρόοδος τῶν χριστιανῶν στὴν ὀρθὴ πίστη καὶ τὴν ἐν Χριστῷ ζωή. Δεύτερον, τὸ «ἔργον διακονίας», δηλαδὴ ἡ ὑπηρεσία τῶν ἀδελφῶν. Τὰ χαρίσματα δίδονται γιὰ νὰ τὰ ἀξιοποιεῖ ὁ καθένας ὄχι μόνο γιὰ τὸ προσωπικό του ὄφελος ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴ διακονία τῶν ἀδελφῶν του, νὰ τὰ προσφέρει μὲ ἀγάπη στοὺς συνανθρώπους του. Ἄλλωστε γι’ αὐτὸ δὲν ἔχουν ὅλοι τὰ ἴδια χαρίσματα, γιὰ νὰ συμπληρώνει ὁ ἕνας τὸν ἄλλον καὶ νὰ ἔχει ὁ ἕνας τὴν ἀνάγκη τοῦ ἄλλου. Καὶ τρίτον, ἡ «οἰκοδομὴ τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ», ποὺ σημαίνει ὅτι μὲ τὰ χαρίσματα ποὺ λαμβάνει ὁ κάθε χριστιανός, οἰκοδομεῖται καὶ στερεώνεται τὸ πνευματικὸ οἰκοδόμημα τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ πνευματικὴ προκοπὴ κάθε πιστοῦ χριστιανοῦ γίνεται δόξα ὅλης τῆς Ἐκκλησίας.
Ἔχουμε εὐθύνη λοιπὸν νὰ καλλιεργοῦμε τὰ χαρίσματα ποὺ μᾶς ἔδωσε ὁ Θεὸς ὄχι μόνο γιὰ τὸν προσωπικό μας καταρτισμὸ ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ὠφέλεια ὅλου τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος.
Ὁ τελικὸς προορισμός μας
Στὸ τέλος τοῦ ἀποστολικοῦ ἀναγνώσματος ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς δείχνει τὸν τελικὸ καὶ ὕψιστο προορισμό μας: «μέχρι καταντήσωμεν οἱ πάντες... εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ»· δηλαδὴ καλούμαστε νὰ καταρτιζόμαστε πνευματικά, μέχρι ν’ ἀποκτήσουμε τὸ μέτρο τῆς πνευματικῆς ὡριμότητος καὶ τελειότητος τοῦ Χριστοῦ.
Εἶναι πράγματι ἀσύλληπτο γιὰ τὴν πτωχὴ διάνοιά μας τὸ ὕψος στὸ ὁποῖο μᾶς καλεῖ ὁ Θεὸς νὰ ἀνεβοῦμε... Τὸ «μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ»! Αὐτὸς εἶναι ὁ προορισμός μας ἐδῶ στὴ γῆ. Ὄχι ἁπλῶς νὰ ἐπιβιώσουμε. Ὄχι ἁπλῶς νὰ γίνουμε «καλοὶ ἄνθρωποι». Ἀλλὰ νὰ γίνουμε «μιμηταὶ Χριστοῦ» (Α΄ Κορ. ια΄ 1), νὰ Τοῦ μοιάσουμε πνευματικά, γιὰ νὰ εἴμαστε ἄξια μέλη τοῦ Σώματός Του. Νὰ ἀποκτήσουμε τὶς ἀρετὲς τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ γίνουμε κοινωνοὶ τῆς ἁγιότητός Του.
Ἡ νέα χρονιὰ ποὺ θά ἀρχίσῃ εἶναι μιὰ εὐκαιρία γιὰ νὰ ἐπανεξετάσουμε τοὺς στόχους μας. Νὰ θέσουμε σὲ πρώτη προτεραιότητα τὸν πνευματικὸ καταρτισμό μας, τὴ συνειδητὴ συμμετοχή μας στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας, τὸν ἀγώνα μας γιὰ τὴν τελειότητα!
Άγιος Γεώργιος ο Θαυματουργός ο λεγόμενος μαχαιρωμένος
Ο Άγιος Γεώργιος ο Μαχαιρωμένος είναι ένας Κύπριος Άγιος που σήμερα είναι άγνωστος στον περισσότερο κόσμο. Τον Άγιο αυτό τον αναφέρει ο Λεόντιος Μαχαιράς στο Χρονικό του: «Εις τον Αχλίοντα ο Άγιος Γεώργιος ο Μαχαιρωμένος τοπικός και θαυματουργός».
Ο Καταλιόντας ήταν ένας μικρός οικισμός, ένα χλμ. νοτιοανατολικά του χωριού Αναλιόντα. Η περιοχή υπάγεται διοικητικά στον Αναλιόντα. Στο μέσο περίπου του δρόμου που οδηγεί από το χωριό Αναλιόντας προς το χωριό Λυθροδόντας στην επαρχία Λευκωσίας, κοντά στον εγκαταλελειμένο οικισμό Καταλιόντα, υπάρχουν τα ερείπια της αρχαίας εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου του Μαχαιρωμένου. Ο Κύπριος εθνολόγος και λαογράφος, Νέαρχος Κληρίδης, αναφέρει ότι στα χρόνια της Φραγκοκρατίας, αλλά και τη Βυζαντινή περίοδο, το χωριό Αναλιόντας και η συγκεκριμένη εκκλησία ήταν ξακουστά για τα πολλά θαύματα του Αγίου Γεωργίου του Μαχαιρωμένου. Η φήμη της εκκλησίας αυτής συνδέεται με τη θαυματουργή εικόνα του Αγίου Γεωργίου του Μαχαιρωμένου, η οποία για αρκετά χρόνια κοσμούσε την κύρια εκκλησία του χωριού Αναλιόντας, την Αγία Μαρίνα. Στις μέρες μας, η εικόνα του Αγίου φυλάσσεται στην Αρχιεπισκοπή.
Ο Άγιος Γεώργιος ο Μαχαιρωμένος είναι πολύ πιθανό να ήταν ασκητής της περιοχής, διότι δίπλα από την ερειπωμένη εκκλησία του, στα νοτιοανατολικά, δεσπόζει λόφος που στην ανατολική του πλευρά υπάρχουν δύο σπηλιές, μια μικρή και μια μεγάλη, όπου πολύ πιθανόν ο Άγιος να ασκήτευσε σε μια από αυτές.
Ο Καταλιόντας ήταν ένας μικρός οικισμός, ένα χλμ. νοτιοανατολικά του χωριού Αναλιόντα. Η περιοχή υπάγεται διοικητικά στον Αναλιόντα. Στο μέσο περίπου του δρόμου που οδηγεί από το χωριό Αναλιόντας προς το χωριό Λυθροδόντας στην επαρχία Λευκωσίας, κοντά στον εγκαταλελειμένο οικισμό Καταλιόντα, υπάρχουν τα ερείπια της αρχαίας εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου του Μαχαιρωμένου. Ο Κύπριος εθνολόγος και λαογράφος, Νέαρχος Κληρίδης, αναφέρει ότι στα χρόνια της Φραγκοκρατίας, αλλά και τη Βυζαντινή περίοδο, το χωριό Αναλιόντας και η συγκεκριμένη εκκλησία ήταν ξακουστά για τα πολλά θαύματα του Αγίου Γεωργίου του Μαχαιρωμένου. Η φήμη της εκκλησίας αυτής συνδέεται με τη θαυματουργή εικόνα του Αγίου Γεωργίου του Μαχαιρωμένου, η οποία για αρκετά χρόνια κοσμούσε την κύρια εκκλησία του χωριού Αναλιόντας, την Αγία Μαρίνα. Στις μέρες μας, η εικόνα του Αγίου φυλάσσεται στην Αρχιεπισκοπή.
Ο Άγιος Γεώργιος ο Μαχαιρωμένος είναι πολύ πιθανό να ήταν ασκητής της περιοχής, διότι δίπλα από την ερειπωμένη εκκλησία του, στα νοτιοανατολικά, δεσπόζει λόφος που στην ανατολική του πλευρά υπάρχουν δύο σπηλιές, μια μικρή και μια μεγάλη, όπου πολύ πιθανόν ο Άγιος να ασκήτευσε σε μια από αυτές.
Άγιος Ζωτικός ο Ορφανοτρόφος
Ο Άγιος Ζωτικός ο Ορφανοτρόφος γεννήθηκε και ανατράφηκε στη Ρώμη, από ευγενή οικογένεια, με πολλή ευλάβεια και παιδεία. Τον στόλιζε πολλή φιλανθρωπία και τον διέκρινε η ειλικρινής προσπάθεια στο να υπηρετεί τον Χριστό, πράττοντας τις εντολές Του. Γι' αυτά του τα χαρίσματα, ο Ζωτικός ήταν πολύ αγαπητός στον Μεγάλο Κωνσταντίνο (330 μ.Χ.), ο οποίος, αφού έκτισε την Κωνσταντινούπολη και την ανέδειξε πρωτεύουσα του κράτους του, προσκάλεσε σ' αυτή τον Ζωτικό με άλλους ευσεβείς άνδρες, για να τους έχει εκεί πολύτιμους εργάτες της χριστιανικής αγάπης. Ο Άγιος Ζωτικός, διακρίθηκε κυρίως στην περιποίηση των λεπρών. Τους οποίους πλησίαζε χωρίς φόβο, δίνοντας σ' αυτούς βοηθήματα και παρηγορούσε τη δυστυχία τους με αδελφική αφοσίωση. Μετά το θάνατο του Μεγάλου Κωνσταντίνου, ο γιος του Κωνστάντιος, ακολούθησε άλλους δρόμους και κακομεταχειρίστηκε τον Ζωτικό. Με αποτέλεσμα ο φιλάνθρωπος αυτός άνδρας, να πεθάνει από τις κακουχίες και τις ταλαιπωρίες. Αλλά ο θάνατός του, κίνησε τη μετάνοια του Κωνσταντίου. Αφού μεταμελήθηκε, τίμησε τη μνήμη του κτίζοντας ένα λεπροκομείο για την περίθαλψη των λεπρών. Και το προίκισε με πολλά κτήματα και εισοδήματα. Από τότε, πολλοί αυτοκράτορες, όπως ο Κωνσταντίνος Ζ' ο Πορφυρογέννητος (945 μ.Χ.), ο Ιωάννης ο Τσιμισκής (963 - 976 μ.Χ.), ο Ρωμανός ο Γ' (1028 - 1034 μ.Χ.), εξασφάλιζαν την καλή λειτουργία του και εξυπηρετούσε πλήθος λεπρών, χάρη στην αρχική φιλανθρωπική ενέργεια του αγίου Ζωτικού.
Μετά την Χριστού Γέννησιν
τις 26 Δεκεμβρίου ή την πρώτη Κυριακή μετά τις 26 Δεκεμβρίου τιμούμε τη μνήμη των Αγίων Ιωσήφ του Μνηστήρα της Παρθένου Παναγίας, του Δαβίδ του Προφήτη και βασιλιά και του Ιακώβου του Αδελφοθέου , δηλαδή, το κατά κόσμον γένος και οικογένεια του Χριστού. Όταν δεν υπάρχει Κυριακή εντός αυτής της περιόδου, μεταφέρουμε τον εορτασμό στις 26 Δεκεμβρίου.
Συνήθως αυτή την Κυριακή, τελείται η Θεία Λειτουργία του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου, που είναι μια από τις αρχαιότερες Θείες Λειτουργίες.
Να υπενθημήσουμε εδώ ότι ο Ιωσήφ είχε από τον προηγούμενο γάμο του τέσσερις γιούς, τον Iάκωβο, τον Iωσή, τον Iούδα και τον Σίμωνα (ή Συμεών) και τρεις κόρες την Eσθήρ, την Mάρθα, και την Σαλώμη που ήταν μητέρα του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Εὐφροσύνης σήμερον, Δαυῒδ πληροῦται ὁ θεῖος, Ἰωσήφ τε αἴνεσιν, σὺν Ἰακώβῳ προσφέρει· στέφος γὰρ τῇ συγγενείᾳ Χριστοῦ λαβόντες, χαίρουσι, καὶ τὸν ἀφράστως ἐν γῇ τεχθέντᾳ, ἀνυμνοῦσι καὶ βοῶσιν· Οἰκτίρμον σῷζε τοὺς σὲ γεραίροντας.
Κάθισμα
Ἦχος α'. Χορὸς Ἀγγελικὸς.
Πατρὸς ὡς ἀληθῶς, οὐρανίου θεράπων, ἐγένου Ἰωσήφ, καὶ Πατὴρ τοῦ ἀνάρχου, Υἱοῦ σὺ νενόμισαι, τοῦ σαρκὶ νηπιάσαντος· ὅθεν σήμερον, τὴν παναγίαν σου μνήμην, ἑορτάζομεν, ἐν εὐφροσύνῃ καρδίας, πιστῶς ἀνυμνοῦντές σε.
Ὁ Οἶκος
Ἀπορρήτῳ βουλῇ, τίκτεται σαρκὶ ὁ ἄσαρκος, περιγράφεται νῦν σώματι, ὁ ἀπερίγραπτος, καὶ σῴζει ἀτρέπτως τὰς ἄμφω οὐσίας, ἀρχὴν λαμβάνει ὁ φύσει ἄναρχος, καὶ μόνος ὑπέρχρονος, ὁρᾶται βρέφος, ὁ ὑπερτέλειος, φέρεται χερσίν, ὁ φέρων τὰ σύμπαντα. Διὸ τοὺς τούτου συγγενείᾳ σεμνυνομένους, ὡς Θεὸς στέφει τῷ ἑαυτοῦ τοκετῷ, οὓς δοξάζοντες πίστει, ἀσιγήτως ἐκβοῶμεν· Οἰκτίρμον σῷζε τοὺς σὲ γεραίροντας.
Μεγαλυνάριον
Μνήστωρ τῆς Παρθένου ὁ Ἰωσήφ, καὶ φύλαξ ἐδείχθη, Θεοπάτωρ δὲ ὁ Δαβίδ, Ἰάκωβος ὁ ὁμαίμων, τοῦ Λόγου ὠνομάσθη· διὸ καὶ τῇ γεννήσει τούτου συγχαίρουσι.
Συνήθως αυτή την Κυριακή, τελείται η Θεία Λειτουργία του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου, που είναι μια από τις αρχαιότερες Θείες Λειτουργίες.
Να υπενθημήσουμε εδώ ότι ο Ιωσήφ είχε από τον προηγούμενο γάμο του τέσσερις γιούς, τον Iάκωβο, τον Iωσή, τον Iούδα και τον Σίμωνα (ή Συμεών) και τρεις κόρες την Eσθήρ, την Mάρθα, και την Σαλώμη που ήταν μητέρα του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Εὐφροσύνης σήμερον, Δαυῒδ πληροῦται ὁ θεῖος, Ἰωσήφ τε αἴνεσιν, σὺν Ἰακώβῳ προσφέρει· στέφος γὰρ τῇ συγγενείᾳ Χριστοῦ λαβόντες, χαίρουσι, καὶ τὸν ἀφράστως ἐν γῇ τεχθέντᾳ, ἀνυμνοῦσι καὶ βοῶσιν· Οἰκτίρμον σῷζε τοὺς σὲ γεραίροντας.
Κάθισμα
Ἦχος α'. Χορὸς Ἀγγελικὸς.
Πατρὸς ὡς ἀληθῶς, οὐρανίου θεράπων, ἐγένου Ἰωσήφ, καὶ Πατὴρ τοῦ ἀνάρχου, Υἱοῦ σὺ νενόμισαι, τοῦ σαρκὶ νηπιάσαντος· ὅθεν σήμερον, τὴν παναγίαν σου μνήμην, ἑορτάζομεν, ἐν εὐφροσύνῃ καρδίας, πιστῶς ἀνυμνοῦντές σε.
Ὁ Οἶκος
Ἀπορρήτῳ βουλῇ, τίκτεται σαρκὶ ὁ ἄσαρκος, περιγράφεται νῦν σώματι, ὁ ἀπερίγραπτος, καὶ σῴζει ἀτρέπτως τὰς ἄμφω οὐσίας, ἀρχὴν λαμβάνει ὁ φύσει ἄναρχος, καὶ μόνος ὑπέρχρονος, ὁρᾶται βρέφος, ὁ ὑπερτέλειος, φέρεται χερσίν, ὁ φέρων τὰ σύμπαντα. Διὸ τοὺς τούτου συγγενείᾳ σεμνυνομένους, ὡς Θεὸς στέφει τῷ ἑαυτοῦ τοκετῷ, οὓς δοξάζοντες πίστει, ἀσιγήτως ἐκβοῶμεν· Οἰκτίρμον σῷζε τοὺς σὲ γεραίροντας.
Μεγαλυνάριον
Μνήστωρ τῆς Παρθένου ὁ Ἰωσήφ, καὶ φύλαξ ἐδείχθη, Θεοπάτωρ δὲ ὁ Δαβίδ, Ἰάκωβος ὁ ὁμαίμων, τοῦ Λόγου ὠνομάσθη· διὸ καὶ τῇ γεννήσει τούτου συγχαίρουσι.
Οσία Μελάνη η Ρωμαία
Η Οσία Μελάνη η Ρωμαία έζησε στα χρόνια πού βασιλιάς ήταν ο Ονώριος, δεύτερος γιος του Μεγάλου Θεοδοσίου. Οι γονείς της, ευγενείς και πλούσιοι, την πάντρεψαν σε μικρή ηλικία και απέκτησε δύο παιδιά.
Όμως μεγάλες δοκιμασίες την περίμεναν. Την μητρική της καρδιά σπάραξε ο θάνατος των δύο παιδιών της. Μετά από λίγο και εντελώς ξαφνικά, πέθανε ο σύζυγος της. Και για να γεμίσει το πικρό ποτήρι της λύπης, χάνει και τους γονείς της. Οι στιγμές δύσκολες. Ποιος θα την παρηγορήσει; Μα ποιος άλλος; Ο λόγος του Θεού, που λέει: «τη έλπίδι χαίροντες, τη θλίψει υπομένοντες, τη προσευχή προσκαρτεροϋντες» (Προς Ρωμαίους, ιθ' 12). Δηλαδή, η ακλόνητη ελπίδα σας στα μέλλοντα αγαθά, να σας γεμίζει χαρά και να σας ενισχύει για να δείχνετε υπομονή στη θλίψη. Και να επιμένετε στην προσευχή, συνεχίζει ο λόγος του Θεού, από την οποία θα λαμβάνετε σπουδαία βοήθεια στις δύσκολες περιστάσεις της ζωής σας. Έτσι και η Μελάνη, αδιάφορη για τις κοσμικές απολαύσεις, αποσύρθηκε σε ένα εξοχικό της κτήμα, όπου αφοσιώθηκε στη μελέτη και την προσευχή.
Εκεί επίσης καλλιγραφούσε Ιερά βιβλία και τα έδινε να τα διαβάζουν οι πιστοί. Διέθεσε όλη της την περιουσία για την ανακούφιση των φτωχών και ασθενών. Και αφού επισκέφθηκε πολλούς τόπους βοηθώντας τους πάσχοντες, κατέληξε στην Ιερουσαλήμ, όπου και πέθανε από πλευρίτιδα. O δε Σ. Ευστρατιάδης γράφει τα εξής για την Άγια αυτή: «...Αυτή ην επί της βασιλείας Ονωρίου (395 - 423) Ρωμαία πλούσια και εκ γένους περιφανούς και ενδόξου. Συζευχθείσα παρά την θέλησιν αυτής, απεσύρθη μετά τον θάνατον του ανδρός και των δύο αυτής τέκνων εις εν προάστειον της Ρώμης, επιμελουμένη των πτωχών, υποδεχόμενη τους ξένους, επισκεπτόμενη τους εξόριστους και εν φυλακαίς και θεραπεύουσα τους νοσούντας. Μετά την εκποίησιν των κτημάτων αυτής και διανομήν των προσόντων εις μονάς και εκκλησίας, δια της Αφρικής και Αλεξανδρείας κατέλαβε τα Ιεροσόλυμα και ενεκλείσθη εις πενιχρόν κελλίον εκεί έκτισε και μονήν εις ην συνήγαγεν ενενήκοντα παρθένους, εξ ιδίων δια την διατροφήν αυτών δαπανώσα· μικρόν ασθενήσασα εκ πλευρίτιδας, μετέλαβε των αχράντων μυστηρίων εκ των χειρών του επισκόπου Ελευθερουπόλεως και ανεπαύθη εν Κυρίω».
Ἀπολυτίκιον
Ήχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.
Οσίως ανύσασα, των αρετών την οδόν, τω Λόγω νενύμφευσαι, ω Ανυσία σεμνή, και χαίρουσα ήθλησας, αίγλη δε απαθείας, λαμπρυνθείσα Μελάνη, ήστραψας εν τω κόσμω, αρετών λαμπηδόνας, και νυν ημίν ιλεούσθε, Χριστόν τον Κύριον.
Κοντάκιον
Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Καταυγασθείσα την ψυχήν φρυκτωρίαις, του αναλάμψαντος ημίν εκ Παρθένου, εν αρεταίς διέλαμψας Πανεύφημε, πλούτον γάρ σκορπίσασα, επί γην εφθαρμένον, εναπεθησαύρισας, τον ουράνιον πλούτον, και εν ασκήσει έλαμψας φαιδρώς, Όθεν Μελάνη, σε πόθω.
Όμως μεγάλες δοκιμασίες την περίμεναν. Την μητρική της καρδιά σπάραξε ο θάνατος των δύο παιδιών της. Μετά από λίγο και εντελώς ξαφνικά, πέθανε ο σύζυγος της. Και για να γεμίσει το πικρό ποτήρι της λύπης, χάνει και τους γονείς της. Οι στιγμές δύσκολες. Ποιος θα την παρηγορήσει; Μα ποιος άλλος; Ο λόγος του Θεού, που λέει: «τη έλπίδι χαίροντες, τη θλίψει υπομένοντες, τη προσευχή προσκαρτεροϋντες» (Προς Ρωμαίους, ιθ' 12). Δηλαδή, η ακλόνητη ελπίδα σας στα μέλλοντα αγαθά, να σας γεμίζει χαρά και να σας ενισχύει για να δείχνετε υπομονή στη θλίψη. Και να επιμένετε στην προσευχή, συνεχίζει ο λόγος του Θεού, από την οποία θα λαμβάνετε σπουδαία βοήθεια στις δύσκολες περιστάσεις της ζωής σας. Έτσι και η Μελάνη, αδιάφορη για τις κοσμικές απολαύσεις, αποσύρθηκε σε ένα εξοχικό της κτήμα, όπου αφοσιώθηκε στη μελέτη και την προσευχή.
Εκεί επίσης καλλιγραφούσε Ιερά βιβλία και τα έδινε να τα διαβάζουν οι πιστοί. Διέθεσε όλη της την περιουσία για την ανακούφιση των φτωχών και ασθενών. Και αφού επισκέφθηκε πολλούς τόπους βοηθώντας τους πάσχοντες, κατέληξε στην Ιερουσαλήμ, όπου και πέθανε από πλευρίτιδα. O δε Σ. Ευστρατιάδης γράφει τα εξής για την Άγια αυτή: «...Αυτή ην επί της βασιλείας Ονωρίου (395 - 423) Ρωμαία πλούσια και εκ γένους περιφανούς και ενδόξου. Συζευχθείσα παρά την θέλησιν αυτής, απεσύρθη μετά τον θάνατον του ανδρός και των δύο αυτής τέκνων εις εν προάστειον της Ρώμης, επιμελουμένη των πτωχών, υποδεχόμενη τους ξένους, επισκεπτόμενη τους εξόριστους και εν φυλακαίς και θεραπεύουσα τους νοσούντας. Μετά την εκποίησιν των κτημάτων αυτής και διανομήν των προσόντων εις μονάς και εκκλησίας, δια της Αφρικής και Αλεξανδρείας κατέλαβε τα Ιεροσόλυμα και ενεκλείσθη εις πενιχρόν κελλίον εκεί έκτισε και μονήν εις ην συνήγαγεν ενενήκοντα παρθένους, εξ ιδίων δια την διατροφήν αυτών δαπανώσα· μικρόν ασθενήσασα εκ πλευρίτιδας, μετέλαβε των αχράντων μυστηρίων εκ των χειρών του επισκόπου Ελευθερουπόλεως και ανεπαύθη εν Κυρίω».
Ἀπολυτίκιον
Ήχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.
Οσίως ανύσασα, των αρετών την οδόν, τω Λόγω νενύμφευσαι, ω Ανυσία σεμνή, και χαίρουσα ήθλησας, αίγλη δε απαθείας, λαμπρυνθείσα Μελάνη, ήστραψας εν τω κόσμω, αρετών λαμπηδόνας, και νυν ημίν ιλεούσθε, Χριστόν τον Κύριον.
Κοντάκιον
Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Καταυγασθείσα την ψυχήν φρυκτωρίαις, του αναλάμψαντος ημίν εκ Παρθένου, εν αρεταίς διέλαμψας Πανεύφημε, πλούτον γάρ σκορπίσασα, επί γην εφθαρμένον, εναπεθησαύρισας, τον ουράνιον πλούτον, και εν ασκήσει έλαμψας φαιδρώς, Όθεν Μελάνη, σε πόθω.
Σάββατο 30 Δεκεμβρίου 2017
Εὐαγγέλιον Κυριακὴς μετὰ τὴν Χριστοῦ Γέννησιν
Ἀρχὴ τοῦ εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. 2 Ὡς γέγραπται ἐν τοῖς προφήταις, ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω τὸν ἄγγελόν μου πρὸ προσώπου σου, ὃς κατασκευάσει τὴν ὁδόν σου ἔμπροσθέν σου· 3 φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, Ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ, 4 ἐγένετο Ἰωάννης βαπτίζων ἐν τῇ ἐρήμῳ καὶ κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. 5 καὶ ἐξεπορεύετο πρὸς αὐτὸν πᾶσα ἡ Ἰουδαία χώρα καὶ οἱ Ἱεροσολυμῖται, καὶ ἐβαπτίζοντο πάντες ἐν τῷ Ἰορδάνῃ ποταμῷ ὑπ’ αὐτοῦ ἐξομολογούμενοι τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν. 6 ἦν δὲ ὁ Ἰωάννης ἐνδεδυμένος τρίχας καμήλου καὶ ζώνην δερματίνην περὶ τὴν ὀσφὺν αὐτοῦ, καὶ ἐσθίων ἀκρίδας καὶ μέλι ἄγριον. 7 καὶ ἐκήρυσσε λέγων· Ἔρχεται ὁ ἰσχυρότερός μου ὀπίσω μου, οὗ οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς κύψας λῦσαι τὸν ἱμάντα τῶν ὑποδημάτων αὐτοῦ. 8 ἐγὼ μὲν ἐβάπτισα ὑμᾶς ἐν ὕδατι, αὐτὸς δὲ βαπτίσει ὑμᾶς ἐν Πνεύματι ἁγίῳ.
Ερμηνευτική απόδοση
Αρχή του Ευαγγελίου του Ιησού Χριστού, του ενανθρωπήσαντος Υιού του Θεού έγινε ο Ιωάννης· 2 σύμφωνα με εκείνο που έχει γραφή στους προφήτας περί του Ιωάννου του Προδρόμου·“Ιδού εγώ, λέγει ο Θεός δια του προφήτου Μαλαχίου, αποστέλλω τον αγγελιοφόρον μου ολίγον ενωρίτερα από σε, ο οποίος και θα προπαρασκευάση την οδόν σου (δηλαδή τας ψυχάς και τας καρδίας των ανθρώπων) δια να σε υποδεχθούν”. 3 Και ο σταλμένος αυτός από τον Θεόν αγγελιοφόρος είναι εκείνος, δια τον οποίον ο προφήτης Ησαΐας είπε· “Φωνή ανθρώπου, ο οποίος βοά εις έρημον· ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου· κάμετε ευθείς τους δρόμους του (ευθύνατε τας καρδίας σας)”. 4 Εγινε δε ο Ιωάννης αρχή κατά την εποχήν εκείνην, βαπτίζων εις την έρημον και κηρύσσων βάπτισμα εις πιστοποίησιν της μετανοίας, δια να λάβουν οι βαπτιζόμενοι την άφεσιν των αμαρτιών, όταν θα εδέχοντο τον ερχόμενον μετ' ολίγον Μεσσίαν. 5 Και επήγαιναν προς αυτόν οι κάτοικοι ολοκλήρου της Ιουδαίας και οι Ιεροσολυμίται και εβαπτίζοντο από αυτόν στον Ιορδάνην ποταμόν, εξομολογούμενοι συγχρόνως τας αμαρτίας των. 6 Εφορούσε δε ο Ιωάννης ένδυμα από τρίχας καμήλου και είχε δερματίνην ζώνην γύρω από την μέσην του και έτρωγε ακρίδες και μέλι άγριον. 7 Και εκήρυττε λέγων· “έρχεται ύστερα από εμέ εκείνος που είναι ισχυρότερός μου και του οποίου εγώ δεν είμαι άξιος να σκύψω και να λύσω το λουρί των υποδημάτων του. 8 Εγώ μεν σας εβάπτισα με νερό, αυτός όμως θα σας βαπτίση με Πνεύμα Αγιον”.
Ἀπόστολος Κυριακὴ μετὰ τὴν Χριστοῦ Γέννησιν
ΠΡΟΣ ΤΙΜΟΘΕΟΝ Β' Δ´ 5 - 8
5 Σὺ δὲ νῆφε ἐν πᾶσι, κακοπάθησον, ἔργον ποίησον εὐαγγελιστοῦ, τὴν διακονίαν σου πληροφόρησον. 6 ἐγὼ γὰρ ἤδη σπένδομαι, καὶ ὁ καιρὸς τῆς ἐμῆς ἀναλύσεως ἐφέστηκε. 7 τὸν καλὸν ἀγῶνα ἠγώνισμαι, τὸν δρόμον τετέλεκα, τὴν πίστιν τετήρηκα· 8 λοιπὸν ἀπόκειταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης στέφανος, ὃν ἀποδώσει μοι ὁ Κύριος ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ, ὁ δίκαιος κριτής, οὐ μόνον δὲ ἐμοὶ, ἀλλὰ καὶ πᾶσι τοῖς ἠγαπηκόσι τὴν ἐπιφάνειαν αὐτοῦ.
Ερμηνευτική απόδοση
Συ όμως πρόσεχε άγρυπνος εις όλα όσα διδάσκει ο Θεός και επιβάλλει το καθήκόν σου. Κοπίασε και ταλαιπωρήσουν εις την διακονίαν σου, κάμε έργον κήρυκος του Ευαγγελίου, εκπλήρωσε εις τέλειον βαθμόν την υπηρεσίαν, που ανέλαβες εν τη Εκκλησίᾳ. 6 Δεν θα είμαι πλέον εν τη ζωή, δια να σε καθοδηγώ, διότι εγώ χύνω τώρα το αίμα μου θυσίαν προς τον Θεόν και ο καιρός της εκδημίας μου από τον κόσμον αυτόν έχει πλησιάσει. 7 Εχω αγωνισθή τον καλόν αγώνα δια το Ευαγγέλιον του Χριστού, έφθασα στο τέλος του δρόμου, που με έχει τάξει ο Κυριος, έχω τηρήσει κατά θεωρίαν και πράξιν την πίστιν. 8 Λοιπόν μου επιφυλάσσεται ο στέφανος, που βραβεύει την δικαιοσύνην και την αρετήν, και τον οποίον ο Κυριος, που είναι ο δίκαιος κριτής, θα μου δώση ως ανταμοιβήν κατά την μεγάλην εκείνην ημέραν της Δευτέρας Παρουσίας. Και θα τον δώση όχι μόνον εις εμέ, αλλά και εις όλους όσοι έχουν αγαπήσει και ποθήσει με καθαράν και αγίαν καρδίαν την ένδοξον εμφάνισίν του.
5 Σὺ δὲ νῆφε ἐν πᾶσι, κακοπάθησον, ἔργον ποίησον εὐαγγελιστοῦ, τὴν διακονίαν σου πληροφόρησον. 6 ἐγὼ γὰρ ἤδη σπένδομαι, καὶ ὁ καιρὸς τῆς ἐμῆς ἀναλύσεως ἐφέστηκε. 7 τὸν καλὸν ἀγῶνα ἠγώνισμαι, τὸν δρόμον τετέλεκα, τὴν πίστιν τετήρηκα· 8 λοιπὸν ἀπόκειταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης στέφανος, ὃν ἀποδώσει μοι ὁ Κύριος ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ, ὁ δίκαιος κριτής, οὐ μόνον δὲ ἐμοὶ, ἀλλὰ καὶ πᾶσι τοῖς ἠγαπηκόσι τὴν ἐπιφάνειαν αὐτοῦ.
Ερμηνευτική απόδοση
Συ όμως πρόσεχε άγρυπνος εις όλα όσα διδάσκει ο Θεός και επιβάλλει το καθήκόν σου. Κοπίασε και ταλαιπωρήσουν εις την διακονίαν σου, κάμε έργον κήρυκος του Ευαγγελίου, εκπλήρωσε εις τέλειον βαθμόν την υπηρεσίαν, που ανέλαβες εν τη Εκκλησίᾳ. 6 Δεν θα είμαι πλέον εν τη ζωή, δια να σε καθοδηγώ, διότι εγώ χύνω τώρα το αίμα μου θυσίαν προς τον Θεόν και ο καιρός της εκδημίας μου από τον κόσμον αυτόν έχει πλησιάσει. 7 Εχω αγωνισθή τον καλόν αγώνα δια το Ευαγγέλιον του Χριστού, έφθασα στο τέλος του δρόμου, που με έχει τάξει ο Κυριος, έχω τηρήσει κατά θεωρίαν και πράξιν την πίστιν. 8 Λοιπόν μου επιφυλάσσεται ο στέφανος, που βραβεύει την δικαιοσύνην και την αρετήν, και τον οποίον ο Κυριος, που είναι ο δίκαιος κριτής, θα μου δώση ως ανταμοιβήν κατά την μεγάλην εκείνην ημέραν της Δευτέρας Παρουσίας. Και θα τον δώση όχι μόνον εις εμέ, αλλά και εις όλους όσοι έχουν αγαπήσει και ποθήσει με καθαράν και αγίαν καρδίαν την ένδοξον εμφάνισίν του.
Άγιος Ανύσιος Επίσκοπος Θεσσαλονίκης
Ο άγιος Ανύσιος υπήρξε μαθητής, συνεργάτης και διάδοχος του επισκόπου Θεσσαλονίκης Αγίου Αχολίου ή Ασχολίου στον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Θεσσαλονίκης το 383/4 μ.Χ.
Με επιστολή του προς τον Ανύσιο, στις 11 Δεκεμβρίου 384 μ.Χ., ο πάπας Δάμασος τον εγκαθιστούσε βικάριο του στο Ιλλυρικό. Ο τίτλος του παπικού βικαρίου του αποδίδεται και από τον πάπα Σιρίκιο (384 - 398 μ.Χ.), σε επιστολή του - την παλαιότερη της «Συλλογής Θεσσαλονίκης», στην οποία υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να τελούνται επισκοπικές χειροτονίες στην επαρχία του Ιλλυρικοῦ χωρίς τη συγκατάθεση του Ανυσίου. Το θεσμό του Βικαριάτου επικυρώνουν με επιστολές τους προς τον Ανύσιο και οι πάπες Αναστάσιος (398 - 401 μ.Χ.) και Ιννοκέντιος Α' (402 - 417 μ.Χ.). Ο δεύτερος, με επιστολή του το έτος 402 μ.Χ. παρέχει στον επίσκοπο Θεσσαλονίκης Ανύσιο το δικαίωμα να ελέγχει όλες τις εκκλησιαστικές υποθέσεις του Ιλλυρικού και όχι μόνο τις επισκοπικές χειροτονίες. Η σύνοδος της Καπούης ανέθεσε το Δεκέμβριο του 391 μ.Χ. σε σύνοδο επισκόπων του Ιλλυρικού υπό την προεδρία του Ανυσίου και την εξέταση της αιρέσεως του επισκόπου Σαρδικής Βονόσου, ο οποίος αρνούνταν το αειπάρθενο της Θεοτόκου. Ο Ανύσιος διατηρούσε επίσης αλληλογραφία και με τον Άγιο Αμβρόσιο , επίσκοπο Μεδιολάνων, απ' όπου αντλούμε και αρκετές πληροφορίες για τον διδάσκαλο του Ανυσίου, επίσκοπο Αχόλιο.
Ο Ανύσιος υπερασπίσθηκε σθεναρά την αθωότητα του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, όπως μαρτυρείται και σε αρκετούς Βίους του (Παλλάδιος, Γεώργιος Αλεξανδρείας, Βίος σύντομος). Μετά την καθαίρεση του Χρυσοστόμου, ο Ανύσιος απέστειλε επιστολή στον πάπα Ιννοκέντιο Α', την οποία προσκόμισε στη Ρώμη ο επίσκοπος Απαμείας Ευλύσιος: «Εὐλύσιος δὲ ᾿Απαμείας τῆς Βιθυνίας ἐπίσκοπος παραγέγονε καὶ αὐτὸς ἐν ῾Ρώμῃ ἐπιδιδοὺς γράμματα δεκαπέντε ἐπισκόπων τῆς συνόδου ᾿Ιωάννου καὶ τοῦ καλογήρου ᾿Ανυσίου τοῦ τῆς Θεσσαλονίκης ἐπισκόπου γραφέντα πρὸς τὸν αὐτὸν πάπαν» (Γεωργίου Αλεξανδρείας, Βίος Χρυσοστόμου 65). Στο ίδιο ζήτημα αναφερόταν επιστολή του πάπα Ιννοκεντίου, την οποία ωστόσο δεν κατέστη δυνατό να λάβει ο Ανύσιος, διότι οι κομιστές της επίσκοποι εμποδίσθηκαν σκόπιμα από κάποιο χιλίαρχο να καταπλεύσουν στη Θεσσαλονίκη για να την παραδώσουν στον Ανύσιο («ὃς ἐξαυτῆς συζεύξας αὐτοῖς ἑκατοντάρχην ἕνα οὐ συνεχώρησεν αὐτοὺς παραβαλεῖν τῇ Θεσσαλονίκῃ· ἐκεῖ γὰρ ἦν αὐτῶν ὁ σκοπός, πρῶτον ἀποδοῦναι τὰ γράμματα ᾿Ανυσίῳ τῷ ἐπισκόπῳ»).
Εξαιρετικά σημαντικές είναι δύο επιστολές του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, η πρώτη απευθυνόμενη προσωπικά στον επίσκοπο Ανύσιο, ενώ η δεύτερη στον Ανύσιο και σε δέκα ακόμη επισκόπους της Μακεδονίας. Στην πρώτη επιστολή, που χρονολογείται περί το 406 μ.Χ. και γράφηκε στην εξορία, ο ιερός πατήρ ευχαριστεί τον Ανύσιο για το σημαντικό ρόλο που διεδραμάτισε υπέρ της δικαιώσεώς του («χάριτας πολλὰς ὁμολογοῦντές σου τῇ εὐλαβείᾳ ὑπὲρ τῆς ἐνστάσεως, καὶ τῆς ἀνδρείας τῆς ὑπὲρ τῶν ᾿Εκκλησιῶν») και τον προτρέπει να συνεχίσει άοκνα τις προσπάθειές του για την αποκατάσταση των εκκλησιαστικών πραγμάτων: «μὴ ἀποκάμῃς τὰ συντελοῦντα τῇ κοινῇ διορθώσει τῶν ᾿Εκκλησιῶν ποιῶν καὶ πραγματευόμενος». Στη δεύτερη επιστολή, που γράφηκε το ίδιο έτος, ο Χρυσόστομος ευχαριστεί από την εξορία τον Ανύσιο και όλους τους ορθοδόξους επισκόπους της Μακεδονίας για τις αδιάκοπες ενέργειές τους για τη δικαίωσή του και την αμέριστη συμπαράστασή τους.
Η αρχιερατεία του Ανυσίου έληξε με το θάνατό του περί τα τέλη του έτους 406 μ.Χ. ή τις αρχές του 407 μ.Χ.
Η μνήμη του επισκόπου Θεσσαλονίκης Ανυσίου αναγράφεται στο Ρωμαϊκό Μαρτυρολόγιο στις 30 Δεκεμβρίου, ημέρα κατά την οποία τιμάται και η μνήμη της μάρτυρος Ανυσίας.
Με επιστολή του προς τον Ανύσιο, στις 11 Δεκεμβρίου 384 μ.Χ., ο πάπας Δάμασος τον εγκαθιστούσε βικάριο του στο Ιλλυρικό. Ο τίτλος του παπικού βικαρίου του αποδίδεται και από τον πάπα Σιρίκιο (384 - 398 μ.Χ.), σε επιστολή του - την παλαιότερη της «Συλλογής Θεσσαλονίκης», στην οποία υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να τελούνται επισκοπικές χειροτονίες στην επαρχία του Ιλλυρικοῦ χωρίς τη συγκατάθεση του Ανυσίου. Το θεσμό του Βικαριάτου επικυρώνουν με επιστολές τους προς τον Ανύσιο και οι πάπες Αναστάσιος (398 - 401 μ.Χ.) και Ιννοκέντιος Α' (402 - 417 μ.Χ.). Ο δεύτερος, με επιστολή του το έτος 402 μ.Χ. παρέχει στον επίσκοπο Θεσσαλονίκης Ανύσιο το δικαίωμα να ελέγχει όλες τις εκκλησιαστικές υποθέσεις του Ιλλυρικού και όχι μόνο τις επισκοπικές χειροτονίες. Η σύνοδος της Καπούης ανέθεσε το Δεκέμβριο του 391 μ.Χ. σε σύνοδο επισκόπων του Ιλλυρικού υπό την προεδρία του Ανυσίου και την εξέταση της αιρέσεως του επισκόπου Σαρδικής Βονόσου, ο οποίος αρνούνταν το αειπάρθενο της Θεοτόκου. Ο Ανύσιος διατηρούσε επίσης αλληλογραφία και με τον Άγιο Αμβρόσιο , επίσκοπο Μεδιολάνων, απ' όπου αντλούμε και αρκετές πληροφορίες για τον διδάσκαλο του Ανυσίου, επίσκοπο Αχόλιο.
Ο Ανύσιος υπερασπίσθηκε σθεναρά την αθωότητα του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, όπως μαρτυρείται και σε αρκετούς Βίους του (Παλλάδιος, Γεώργιος Αλεξανδρείας, Βίος σύντομος). Μετά την καθαίρεση του Χρυσοστόμου, ο Ανύσιος απέστειλε επιστολή στον πάπα Ιννοκέντιο Α', την οποία προσκόμισε στη Ρώμη ο επίσκοπος Απαμείας Ευλύσιος: «Εὐλύσιος δὲ ᾿Απαμείας τῆς Βιθυνίας ἐπίσκοπος παραγέγονε καὶ αὐτὸς ἐν ῾Ρώμῃ ἐπιδιδοὺς γράμματα δεκαπέντε ἐπισκόπων τῆς συνόδου ᾿Ιωάννου καὶ τοῦ καλογήρου ᾿Ανυσίου τοῦ τῆς Θεσσαλονίκης ἐπισκόπου γραφέντα πρὸς τὸν αὐτὸν πάπαν» (Γεωργίου Αλεξανδρείας, Βίος Χρυσοστόμου 65). Στο ίδιο ζήτημα αναφερόταν επιστολή του πάπα Ιννοκεντίου, την οποία ωστόσο δεν κατέστη δυνατό να λάβει ο Ανύσιος, διότι οι κομιστές της επίσκοποι εμποδίσθηκαν σκόπιμα από κάποιο χιλίαρχο να καταπλεύσουν στη Θεσσαλονίκη για να την παραδώσουν στον Ανύσιο («ὃς ἐξαυτῆς συζεύξας αὐτοῖς ἑκατοντάρχην ἕνα οὐ συνεχώρησεν αὐτοὺς παραβαλεῖν τῇ Θεσσαλονίκῃ· ἐκεῖ γὰρ ἦν αὐτῶν ὁ σκοπός, πρῶτον ἀποδοῦναι τὰ γράμματα ᾿Ανυσίῳ τῷ ἐπισκόπῳ»).
Εξαιρετικά σημαντικές είναι δύο επιστολές του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, η πρώτη απευθυνόμενη προσωπικά στον επίσκοπο Ανύσιο, ενώ η δεύτερη στον Ανύσιο και σε δέκα ακόμη επισκόπους της Μακεδονίας. Στην πρώτη επιστολή, που χρονολογείται περί το 406 μ.Χ. και γράφηκε στην εξορία, ο ιερός πατήρ ευχαριστεί τον Ανύσιο για το σημαντικό ρόλο που διεδραμάτισε υπέρ της δικαιώσεώς του («χάριτας πολλὰς ὁμολογοῦντές σου τῇ εὐλαβείᾳ ὑπὲρ τῆς ἐνστάσεως, καὶ τῆς ἀνδρείας τῆς ὑπὲρ τῶν ᾿Εκκλησιῶν») και τον προτρέπει να συνεχίσει άοκνα τις προσπάθειές του για την αποκατάσταση των εκκλησιαστικών πραγμάτων: «μὴ ἀποκάμῃς τὰ συντελοῦντα τῇ κοινῇ διορθώσει τῶν ᾿Εκκλησιῶν ποιῶν καὶ πραγματευόμενος». Στη δεύτερη επιστολή, που γράφηκε το ίδιο έτος, ο Χρυσόστομος ευχαριστεί από την εξορία τον Ανύσιο και όλους τους ορθοδόξους επισκόπους της Μακεδονίας για τις αδιάκοπες ενέργειές τους για τη δικαίωσή του και την αμέριστη συμπαράστασή τους.
Η αρχιερατεία του Ανυσίου έληξε με το θάνατό του περί τα τέλη του έτους 406 μ.Χ. ή τις αρχές του 407 μ.Χ.
Η μνήμη του επισκόπου Θεσσαλονίκης Ανυσίου αναγράφεται στο Ρωμαϊκό Μαρτυρολόγιο στις 30 Δεκεμβρίου, ημέρα κατά την οποία τιμάται και η μνήμη της μάρτυρος Ανυσίας.
Άγιος Γεδεών ο Νέος Οσιομάρτυρας
Ο Άγιος Γεδεών γεννήθηκε στο χωριό Κάπουρνα της Δημητριάδος (Νομός Μαγνησίας) και κατά κόσμον ονομαζόταν Νικόλαος. Οι ευσεβείς γονείς του, ονομάζονταν Αυγερινός και Κυράτζα ενώ είχε άλλους τρεις αδελφούς και τέσσερις αδελφές.
Δώδεκα χρονών, με την οικογένειά του ήλθε στο χωριό Γιερμή και από 'κει στο Βελεστίνο, όπου εργαζόταν κοντά στο θείο του. Τον άρπαξε όμως κάποιος Τούρκος και τον εξισλάμισε με το όνομα Ιμπραήμ. Μετά από δυο μήνες, ο Νικόλαος, κατόρθωσε και δραπέτευσε και επανήλθε στην οικογένειά του. Ο πατέρας του τον φυγάδευσε στο χωριό Κεραμίδι, όπου κοντά σε κάποιους οικοδόμους πήγε στην Κρήτη. Εκεί εξομολογήθηκε σε κάποιο Ιερέα και βρήκε άσυλο στο εξωκλήσι του.
Μετά τον θάνατο του ιερέα, ο Νικόλαος έφυγε για το Άγιον Όρος. Εκεί πάλι εξομολογήθηκε, έλαβε των αχράντων μυστηρίων και στη Μονή Καρακάλου, εκάρη μοναχός με το όνομα Γεδεών. Οι πατέρες της Μονής του ανέθεσαν το διακόνημα του Εκκλησιάρχου.
Την 6η Ιουνίου 1797 μ.Χ. ο Γεδεών με την ευλογία των Πατέρων διωρίσθηκε μετοχιάρης με τον προηγούμενο Γαβριήλ, στο Μετόχιο της Μεταμορφώσεως, στην περιοχή του Ρεθύμνου Κρήτης. Μετά από έξι έτη παραμονής στο μετόχι, επέστρεψεν στην μονή της μετανοίας του.
Με τον πόθο όμως του μαρτυρίου, ήλθε στο Βελεστίνο, στον τόπο που αρνήθηκε την πίστη του, όπου μέσα στην αγορά με θάρρος ομολόγησε τον Χριστό.
Διωκόμενος από τους Τούρκους, ήλθε στην Αγιά, όπου συνελήφθηκε. Οι Τούρκοι, αφού τον διαπόμπευσαν στους δρόμους του Τιρνάβου, κατόπιν του έκοψαν τα πόδια και τα χέρια και στη συνέχεια τον έριξαν στα αποχωρητήρια. Εκεί, μέσα σε φρικτούς πόνους, παρέδωσε το πνεύμα του στις 30 Δεκεμβρίου 1818 μ.Χ.
Η τίμια κάρα του μάρτυρα, αποθησαυρίστηκε στην αγία Τράπεζα του Μητροπολιτικού Ναού του Τυρνάβου, Παναγίας Φανερωμένης.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α´. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἐναθλήσας νομίμως τὸν ἐχθρὸν καταβέβληκας, καὶ Ὁσιομάρτυς ἐδείχθης, του Σωτῆρος περίδοξος· χειρῶν γὰρ καὶ ποδῶν τὴν ἐκτομήν, ὑπέστης Γεδεὼν καρτερικῶς, διὰ τοῦτο θείαν χάριν νέμεις ἀεί, τοῖς πίστει ἐκβοῶσί σοι· δόξα τῷ παρασχόντι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὁσίων ἰσότιμος, καὶ Ἀθλητῶν κοινωνός, καὶ θεῖον ἀγλάϊσμα, τῆς Καρακάλλου Μονῆς, ἐδείχθης μακάριε· σὺ γὰρ στερρῶς ἀθλήσας, τὸν ἐχθρὸν ἐτροπώσω· ἔνθεν Ὁσιομάρτυς, Γεδεὼν ἐδοξάσθης, πρεσβεύων ὑπὲρ πάντων, ἡμῶν τῶν εὐφημούντων σε.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
(Μητροπολίτου Λαρίσης Δωροθέου)
῾Ρείθροις ἔπνιξας τῶν σῶν αἱμάτων, καὶ κατῄσχυνας, τοῦ ἐπαράτου, τὴν ἀσέβειαν Βελῆ καὶ τὸ φρύαγμα, ὑπὲρ Χριστοῦ ἐναθλῶν γενναιότατα, ὁσιομάρτυς Γεδεὼν παναοίδιμε, πρέσβυν ἀκοίμητον, Χριστῷ σε προσάγομεν, ῥυσθῆναι ἐκ κινδύνων τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἐν ἀσκήσει πρότερον, ἐνδιαπρέψας θεόφρον, τῇ ἀθλήσει ὕστερον, θεοπρεπῶς ἐδοξάσθης· πόνοις γάρ, ἐγκαρτερήσας τοῖς ἀφορήτοις, ᾔσχυνας, ἐχθροῦ εἰς τέλος τὰς μεθοδείας· διὰ τοῦτό σε τιμῶμεν, Ὁσιομάρτυς Γεδεὼν ἔνδοξε.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἐν Ὁσίοις ἐκλάμψας ἐν ὄρει Ἄθωνος, μαρτυρίου ὑπῆλθες τὸ θεῖον στάδιον, καὶ ἐδέξω πρὸς Χριστοῦ ζωῆς τὸν στέφανον, Ὁσιομάρτυς Γεδεών, καὶ συνήφθης τοῖς χοροῖς, κλεινῶν Ὁσιομαρτύρων, μεθ᾿ ὧν δυσώπει ἀπαύστως, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ὁ Οἶκος
Ἀποφυγὼν τοῦ δυσμενοῦς, τὰς πάγας καὶ τοὺς βρόχους, ἐν μετανοίᾳ ἀληθεῖ, καὶ συντριβῇ καρδίας, προσέπεσας τῷ Λυτρωτῇ καὶ Σωτῆρι Χριστῷ, ὡς ὁ Ἀπόστολος Πέτρος Ἅγιε· καὶ ἄρας τὸν Σταυρὸν αὐτοῦ, ἀσκητικῇ, πολιτείᾳ διέπρεψας, πρὸς ἀθλητικοὺς προγυμναζόμενος πόνους καὶ καμάτους· καὶ τοῖς ἀσεβέσι παραστάς, τὴν καλὴν ὁμολογίαν εὐθαρσῶς ὡμολόγησας, ἀνακαλεσάμενος τῂν ἧτταν, καὶ τροπωσάμενος τὸν σὲ πρῴην πτερνίσαντα βύθιον δράκοντα· στεῤῥῶς γὰρ ὑπέμεινας τὰς ἀπειλὰς τῶν δυσσεβῶν, καὶ τὰς τομὰς τῶν χειρῶν καὶ τῶν ποδῶν ὡς ἄλλου πάσχοντος, δι᾿ ὧν τῶν πάλαι Μαρτύρων ὤφθης ἰσοστάσιος· μεθ᾿ ὧν σε τιμῶμεν Ὁσιομάρτυς Γεδεὼν ἔνδοξε.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις τῶν Ὁσίων ὁ μιμητής· χαίροις τῶν Μαρτύρων, θιασώτης καὶ ζηλωτής· ἐν γὰρ ἀμφοτέροις, νομίμως διαπρέψας, Ὁσιομάρτυς ὤφθης, Γεδεὼν ἔνθεος.
Δώδεκα χρονών, με την οικογένειά του ήλθε στο χωριό Γιερμή και από 'κει στο Βελεστίνο, όπου εργαζόταν κοντά στο θείο του. Τον άρπαξε όμως κάποιος Τούρκος και τον εξισλάμισε με το όνομα Ιμπραήμ. Μετά από δυο μήνες, ο Νικόλαος, κατόρθωσε και δραπέτευσε και επανήλθε στην οικογένειά του. Ο πατέρας του τον φυγάδευσε στο χωριό Κεραμίδι, όπου κοντά σε κάποιους οικοδόμους πήγε στην Κρήτη. Εκεί εξομολογήθηκε σε κάποιο Ιερέα και βρήκε άσυλο στο εξωκλήσι του.
Μετά τον θάνατο του ιερέα, ο Νικόλαος έφυγε για το Άγιον Όρος. Εκεί πάλι εξομολογήθηκε, έλαβε των αχράντων μυστηρίων και στη Μονή Καρακάλου, εκάρη μοναχός με το όνομα Γεδεών. Οι πατέρες της Μονής του ανέθεσαν το διακόνημα του Εκκλησιάρχου.
Την 6η Ιουνίου 1797 μ.Χ. ο Γεδεών με την ευλογία των Πατέρων διωρίσθηκε μετοχιάρης με τον προηγούμενο Γαβριήλ, στο Μετόχιο της Μεταμορφώσεως, στην περιοχή του Ρεθύμνου Κρήτης. Μετά από έξι έτη παραμονής στο μετόχι, επέστρεψεν στην μονή της μετανοίας του.
Με τον πόθο όμως του μαρτυρίου, ήλθε στο Βελεστίνο, στον τόπο που αρνήθηκε την πίστη του, όπου μέσα στην αγορά με θάρρος ομολόγησε τον Χριστό.
Διωκόμενος από τους Τούρκους, ήλθε στην Αγιά, όπου συνελήφθηκε. Οι Τούρκοι, αφού τον διαπόμπευσαν στους δρόμους του Τιρνάβου, κατόπιν του έκοψαν τα πόδια και τα χέρια και στη συνέχεια τον έριξαν στα αποχωρητήρια. Εκεί, μέσα σε φρικτούς πόνους, παρέδωσε το πνεύμα του στις 30 Δεκεμβρίου 1818 μ.Χ.
Η τίμια κάρα του μάρτυρα, αποθησαυρίστηκε στην αγία Τράπεζα του Μητροπολιτικού Ναού του Τυρνάβου, Παναγίας Φανερωμένης.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α´. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἐναθλήσας νομίμως τὸν ἐχθρὸν καταβέβληκας, καὶ Ὁσιομάρτυς ἐδείχθης, του Σωτῆρος περίδοξος· χειρῶν γὰρ καὶ ποδῶν τὴν ἐκτομήν, ὑπέστης Γεδεὼν καρτερικῶς, διὰ τοῦτο θείαν χάριν νέμεις ἀεί, τοῖς πίστει ἐκβοῶσί σοι· δόξα τῷ παρασχόντι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὁσίων ἰσότιμος, καὶ Ἀθλητῶν κοινωνός, καὶ θεῖον ἀγλάϊσμα, τῆς Καρακάλλου Μονῆς, ἐδείχθης μακάριε· σὺ γὰρ στερρῶς ἀθλήσας, τὸν ἐχθρὸν ἐτροπώσω· ἔνθεν Ὁσιομάρτυς, Γεδεὼν ἐδοξάσθης, πρεσβεύων ὑπὲρ πάντων, ἡμῶν τῶν εὐφημούντων σε.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
(Μητροπολίτου Λαρίσης Δωροθέου)
῾Ρείθροις ἔπνιξας τῶν σῶν αἱμάτων, καὶ κατῄσχυνας, τοῦ ἐπαράτου, τὴν ἀσέβειαν Βελῆ καὶ τὸ φρύαγμα, ὑπὲρ Χριστοῦ ἐναθλῶν γενναιότατα, ὁσιομάρτυς Γεδεὼν παναοίδιμε, πρέσβυν ἀκοίμητον, Χριστῷ σε προσάγομεν, ῥυσθῆναι ἐκ κινδύνων τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἐν ἀσκήσει πρότερον, ἐνδιαπρέψας θεόφρον, τῇ ἀθλήσει ὕστερον, θεοπρεπῶς ἐδοξάσθης· πόνοις γάρ, ἐγκαρτερήσας τοῖς ἀφορήτοις, ᾔσχυνας, ἐχθροῦ εἰς τέλος τὰς μεθοδείας· διὰ τοῦτό σε τιμῶμεν, Ὁσιομάρτυς Γεδεὼν ἔνδοξε.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἐν Ὁσίοις ἐκλάμψας ἐν ὄρει Ἄθωνος, μαρτυρίου ὑπῆλθες τὸ θεῖον στάδιον, καὶ ἐδέξω πρὸς Χριστοῦ ζωῆς τὸν στέφανον, Ὁσιομάρτυς Γεδεών, καὶ συνήφθης τοῖς χοροῖς, κλεινῶν Ὁσιομαρτύρων, μεθ᾿ ὧν δυσώπει ἀπαύστως, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ὁ Οἶκος
Ἀποφυγὼν τοῦ δυσμενοῦς, τὰς πάγας καὶ τοὺς βρόχους, ἐν μετανοίᾳ ἀληθεῖ, καὶ συντριβῇ καρδίας, προσέπεσας τῷ Λυτρωτῇ καὶ Σωτῆρι Χριστῷ, ὡς ὁ Ἀπόστολος Πέτρος Ἅγιε· καὶ ἄρας τὸν Σταυρὸν αὐτοῦ, ἀσκητικῇ, πολιτείᾳ διέπρεψας, πρὸς ἀθλητικοὺς προγυμναζόμενος πόνους καὶ καμάτους· καὶ τοῖς ἀσεβέσι παραστάς, τὴν καλὴν ὁμολογίαν εὐθαρσῶς ὡμολόγησας, ἀνακαλεσάμενος τῂν ἧτταν, καὶ τροπωσάμενος τὸν σὲ πρῴην πτερνίσαντα βύθιον δράκοντα· στεῤῥῶς γὰρ ὑπέμεινας τὰς ἀπειλὰς τῶν δυσσεβῶν, καὶ τὰς τομὰς τῶν χειρῶν καὶ τῶν ποδῶν ὡς ἄλλου πάσχοντος, δι᾿ ὧν τῶν πάλαι Μαρτύρων ὤφθης ἰσοστάσιος· μεθ᾿ ὧν σε τιμῶμεν Ὁσιομάρτυς Γεδεὼν ἔνδοξε.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις τῶν Ὁσίων ὁ μιμητής· χαίροις τῶν Μαρτύρων, θιασώτης καὶ ζηλωτής· ἐν γὰρ ἀμφοτέροις, νομίμως διαπρέψας, Ὁσιομάρτυς ὤφθης, Γεδεὼν ἔνθεος.
Άγιος Φιλέταιρος
Ο Άγιος Φιλέταιρος ήταν από τη Νικομήδεια. Διακρινόταν για την βαθιά πίστη του αλλά και απέραντο εξωτερικό κάλλος, κάτι που δεν υπολόγισε ποτέ, γνωρίζοντας ότι μετράει η ψυχική ομορφιά και όχι η εξωτερική. Ποτέ δεν βασίστηκε σε αυτή, παρ' όλο που αυτή θα του εξασφάλιζε μία άνετη ζωή. Οι ειδωλολάτρες θέλοντας να εκμεταλλευτούν το φυσικό του κάλλος, προσπαθούσαν να τον προσελκύσουν στον ειδωλολατρισμό. Όταν μία φορά μετέβη στη Νικομήδεια ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός, άκουσε για τον Φιλέταιρο και ζήτησε να του γνωρίσουν το άτομο με την τόση ομορφιά. Μόλις τον είδε, μαγεύτηκε και του ζήτησε να μπει στην ακολουθία του, με την προϋπόθεση ότι θα αρνηθεί το χριστιανισμό. Ο Άγιος αποκρίθηκε ότι θα υπηρετήσει τον αυτοκράτορα, αλλά δεν θα έπαυε να υμνεί και να λατρεύει τον Ιησού Χριστό. Γι' αυτή την ομολογία του, φυλακίστηκε, αφέθηκε όμως ελεύθερος μετά από λίγο καιρό. Όταν όμως ανέβηκε στον αυτοκρατορικό θρόνο ο Μαξιμιανός, ο Φιλέταιρος καταδιώκτηκε και βασανίστηκε. Διεσώθη όμως και μετέβη σε όρος προς τα μέρη της Σιγριανής. Στα μέρη εκείνα ο Άγιος Φιλέταιρος, συνάντησε τον Άγιο Ευβιότο και έζησε μαζί του με αδελφική αγάπη, συμμελέτη και συμπροσευχή.
Αγία Ανυσία η Οσιομάρτυς από τη Θεσσαλονίκη
Η Αγία Ανυσία, έζησε στα χρόνια του αυτοκράτορα Διοκλητιανού (298 μ.Χ.). Καταγόταν από τη Θεσσαλονίκη και ήταν θυγατέρα γονέων ευσεβών και πολύ πλουσίων. Όταν πέθαναν οι γονείς της, η Ανυσία στάθηκε κυρία του εαυτού της. Ούτε τα πλούτη που κληρονόμησε τη μέθυσαν, ούτε η ορφάνια της την παρέσυρε. Αλλά με φρόνηση και εγκράτεια, προσπαθούσε πάντα να μαθαίνει «τι εστίν ευάρεστον τω Κυρίω». Τι δηλαδή, είναι ευχάριστο και ευπρόσδεκτο στον Κύριο. Η ευσέβειά της αυτή, την έκανε γνωστή στους ειδωλολάτρες. Μια φορά λοιπόν, ενώ πήγαινε στην εκκλησία, τη συνάντησε κάποιος ειδωλολάτρης στρατιώτης. Αφού την έπιασε βίαια, την έσυρε στους βωμούς των ειδώλων και την πίεζε να θυσιάσει στους Θεούς. Η Ανυσία ομολόγησε ότι πιστεύει στον Ένα και αληθινό Θεό, τον Ιησού Χριστό, και Αυτόν αγωνίζεται να ευχαριστεί κάθε μέρα. Ο στρατιώτης εξαγριωμένος, άρχισε να βλασφημεί το Θεό και τότε η Ανυσία τον έφτυσε στο πρόσωπο. Ντροπιασμένος αυτός, έσυρε το σπαθί του και διαπέρασε τα πλευρά της. Έτσι η Ανυσία, πήρε το αμαράντινο στεφάνι του μαρτυρίου.
.
Ἀπολυτίκιον
Ήχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.
Οσίως ανύσασα, των αρετών την οδόν, τω Λόγω νενύμφευσαι, ω Ανυσία σεμνή, και χαίρουσα ήθλησας, αίγλη δε απαθείας, λαμπρυνθείσα Μελάνη, ήστραψας εν τω κόσμω, αρετών λαμπηδόνας, και νυν ημίν ιλεούσθε, Χριστόν τον Κύριον.
.
Ἀπολυτίκιον
Ήχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.
Οσίως ανύσασα, των αρετών την οδόν, τω Λόγω νενύμφευσαι, ω Ανυσία σεμνή, και χαίρουσα ήθλησας, αίγλη δε απαθείας, λαμπρυνθείσα Μελάνη, ήστραψας εν τω κόσμω, αρετών λαμπηδόνας, και νυν ημίν ιλεούσθε, Χριστόν τον Κύριον.
Παρασκευή 29 Δεκεμβρίου 2017
Γιορτάζετε για Μένα χωρίς Εμένα (Αληθινή Χριστουγεννιάτικη Ιστορία)
Όπως θα ξέρεις, πλησιάζουμε ξανά στην ημερομηνία των γενεθλίων μου. Κάθε χρόνο γίνεται γιορτή προς τιμήν μου, έτσι και φέτος.
Αυτές τις μέρες ο κόσμος κάνει πολλά ψώνια, γίνονται διαφημίσεις μέχρι και στο ράδιο, την τηλεόραση και παντού κανείς δεν μιλά για κάτι άλλο εκτός από το τι λείπει μέχρι να έρθει εκείνη η μέρα...
Είναι ευχάριστο να ξέρω ότι τουλάχιστον μία μέρα τον χρόνο κάποιοι με σκέφτονται.
Όπως θα γνωρίζεις πριν από πολλά χρόνια ξεκίνησαν να γιορτάζουν τα γενέθλιά μου. Στην αρχή φαινόντουσαν να καταλαβαίνουν και με ευχαριστούσαν γι' αυτό που έκανα για εκείνους. Όμως σήμερα κανείς δεν γνωρίζει τι γιορτάζουν.
Οι άνθρωποι συναντώνται και περνούν πολύ καλά όμως κανείς δεν ξέρει περί τίνος πρόκειται....
Θυμάμαι πέρυσι, την ημέρα των γενεθλίων που έκαναν μια μεγάλη γιορτή προς τιμήν μου. Στο τραπέζι υπήρχαν τα πάντα, όλα ήταν διακοσμημένα όμορφα και υπήρχαν πολλά δώρα, αλλά ...; Ξέρεις τι;...
Ούτε που με κάλεσαν, ενώ ήμουν ο επίτιμος καλεσμένος κανείς δεν θυμήθηκε να με καλέσει. Και η γιορτή γινόταν για μένα...
Και όταν έφτασε η μεγάλη μέρα... με άφησαν απ' έξω, μου έκλεισαν την πόρτα... εγώ ήθελα να βρεθώ στο τραπέζι μαζί τους...
Η αλήθεια είναι ότι δεν εξεπλάγην γιατί τα τελευταία χρόνια όλοι μου κλείνουν την πόρτα. Μιας και δεν με κάλεσαν, σκέφτηκα να παραβρεθώ χωρίς να κάνω θόρυβο κι έτσι μπήκα και στάθηκα σε μια γωνίτσα.
Διασκέδαζαν όλοι, κάποιοι έλεγαν ιστορίες, γελούσαν, πέρναγαν πολύ καλά, μέχρι που έφτασε ένας....
Γέρος χοντρός, ντυμένος στα κόκκινα με άσπρα γένια... Και φώναζε... χο, χο, χο!, λες και είχε πιει λίγο παραπάνω...κάθισε βαριά - βαριά σε μια πολυθρόνα και... Όλοι έτρεξαν καταπάνω του λέγοντας...Άγιε Βασίλη! ...λες και η γιορτή ήταν γι' αυτόν...
Ήρθαν τα μεσάνυχτα και όλοι άρχισαν να αγκαλιάζονται, άπλωσα κι εγώ τα χέρια μου ελπίζοντας πως κάποιος θα με αγκαλιάσει... Και ξέρεις; Κανείς δεν με αγκάλιασε.
Ξαφνικά άρχισαν όλοι να ανταλλάσσουν δώρα, ένας-ένας τα άνοιγαν μέχρι που τελείωσαν όλα... Πλησίασα να δω μήπως παρ' ελπίδα υπήρχε κάποιο για μένα, αλλά δεν υπήρχε τίποτα...
Πώς θα αισθανόσουν αν την ημέρα των γενεθλίων σου αντάλλασσαν δώρα όλοι μεταξύ τους κι εσένα δεν σου δώριζαν τίποτα;
Τότε κατάλαβα ότι Εγώ περίσσευα σε εκείνη τη γιορτή, βγήκα χωρίς να κάνω θόρυβο, έκλεισα την πόρτα κι αποσύρθηκα...
Κάθε χρόνος που περνάει είναι χειρότερα, ο κόσμος θυμάται μόνο το δείπνο, τα δώρα και τις γιορτές. Κανείς δεν θυμάται εμένα...
Θα ήθελα αυτά τα Χριστούγεννα να επιτρέψεις να έρθω στη ζωή σου, να αναγνωρίσεις ότι πριν από δύο χιλιάδες χρόνια ήρθα σε αυτόν τον κόσμο για να δώσω τη ζωή Μου για σένα, στον σταυρό, και να σε σώσω.
Το μόνο που θέλω σήμερα είναι να το πιστέψεις με όλη σου την καρδιά ...
Αυτές τις μέρες ο κόσμος κάνει πολλά ψώνια, γίνονται διαφημίσεις μέχρι και στο ράδιο, την τηλεόραση και παντού κανείς δεν μιλά για κάτι άλλο εκτός από το τι λείπει μέχρι να έρθει εκείνη η μέρα...
Είναι ευχάριστο να ξέρω ότι τουλάχιστον μία μέρα τον χρόνο κάποιοι με σκέφτονται.
Όπως θα γνωρίζεις πριν από πολλά χρόνια ξεκίνησαν να γιορτάζουν τα γενέθλιά μου. Στην αρχή φαινόντουσαν να καταλαβαίνουν και με ευχαριστούσαν γι' αυτό που έκανα για εκείνους. Όμως σήμερα κανείς δεν γνωρίζει τι γιορτάζουν.
Οι άνθρωποι συναντώνται και περνούν πολύ καλά όμως κανείς δεν ξέρει περί τίνος πρόκειται....
Θυμάμαι πέρυσι, την ημέρα των γενεθλίων που έκαναν μια μεγάλη γιορτή προς τιμήν μου. Στο τραπέζι υπήρχαν τα πάντα, όλα ήταν διακοσμημένα όμορφα και υπήρχαν πολλά δώρα, αλλά ...; Ξέρεις τι;...
Ούτε που με κάλεσαν, ενώ ήμουν ο επίτιμος καλεσμένος κανείς δεν θυμήθηκε να με καλέσει. Και η γιορτή γινόταν για μένα...
Και όταν έφτασε η μεγάλη μέρα... με άφησαν απ' έξω, μου έκλεισαν την πόρτα... εγώ ήθελα να βρεθώ στο τραπέζι μαζί τους...
Η αλήθεια είναι ότι δεν εξεπλάγην γιατί τα τελευταία χρόνια όλοι μου κλείνουν την πόρτα. Μιας και δεν με κάλεσαν, σκέφτηκα να παραβρεθώ χωρίς να κάνω θόρυβο κι έτσι μπήκα και στάθηκα σε μια γωνίτσα.
Διασκέδαζαν όλοι, κάποιοι έλεγαν ιστορίες, γελούσαν, πέρναγαν πολύ καλά, μέχρι που έφτασε ένας....
Γέρος χοντρός, ντυμένος στα κόκκινα με άσπρα γένια... Και φώναζε... χο, χο, χο!, λες και είχε πιει λίγο παραπάνω...κάθισε βαριά - βαριά σε μια πολυθρόνα και... Όλοι έτρεξαν καταπάνω του λέγοντας...Άγιε Βασίλη! ...λες και η γιορτή ήταν γι' αυτόν...
Ήρθαν τα μεσάνυχτα και όλοι άρχισαν να αγκαλιάζονται, άπλωσα κι εγώ τα χέρια μου ελπίζοντας πως κάποιος θα με αγκαλιάσει... Και ξέρεις; Κανείς δεν με αγκάλιασε.
Ξαφνικά άρχισαν όλοι να ανταλλάσσουν δώρα, ένας-ένας τα άνοιγαν μέχρι που τελείωσαν όλα... Πλησίασα να δω μήπως παρ' ελπίδα υπήρχε κάποιο για μένα, αλλά δεν υπήρχε τίποτα...
Πώς θα αισθανόσουν αν την ημέρα των γενεθλίων σου αντάλλασσαν δώρα όλοι μεταξύ τους κι εσένα δεν σου δώριζαν τίποτα;
Τότε κατάλαβα ότι Εγώ περίσσευα σε εκείνη τη γιορτή, βγήκα χωρίς να κάνω θόρυβο, έκλεισα την πόρτα κι αποσύρθηκα...
Κάθε χρόνος που περνάει είναι χειρότερα, ο κόσμος θυμάται μόνο το δείπνο, τα δώρα και τις γιορτές. Κανείς δεν θυμάται εμένα...
Θα ήθελα αυτά τα Χριστούγεννα να επιτρέψεις να έρθω στη ζωή σου, να αναγνωρίσεις ότι πριν από δύο χιλιάδες χρόνια ήρθα σε αυτόν τον κόσμο για να δώσω τη ζωή Μου για σένα, στον σταυρό, και να σε σώσω.
Το μόνο που θέλω σήμερα είναι να το πιστέψεις με όλη σου την καρδιά ...
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ (ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ)
Οι γιορτές συνοδεύονται από προσδοκίες. Ξεκούραση και κατανάλωση. Προσθήκη υλικών αγαθών. Επανάληψη συνηθειών της παράδοσης που μας θυμίζουν την παιδικότητά μας. Ευχές που γεννούν ελπίδα ότι κάτι θα αλλάξει. Ακόμη και η αίσθηση ότι θα βρούμε περισσότερο χρόνο για αγαπημένα πρόσωπα. Πάντως είναι έξοδος από τη ρουτίνα. Οι τηλεοπτικές εκπομπές, οι ταινίες, οι προτάσεις διασκέδασης το μαρτυρούν.
Ιδίως τα Χριστούγεννα, γιορτή παγκόσμια, στην οποία Δύση και Ανατολή τα τελευταία χρόνια έχουν διαμορφώσει κοινούς τρόπους εορτασμού, είναι μία ευκαιρία αλλαγής ρυθμού μέσα στο χειμώνα. Όπως και να επιλέξει κάποιος να τα γιορτάσει, με τα παραδοσιακά κάλαντα και τους στολισμούς, τη «Χριστουγεννιάτικη Ιστορία» του Ντίκενς ή τα διηγήματα του Παπαδιαμάντη, με τις αγγλικές και γερμανικές μελωδίες, με τη βόλτα στα μαγαζιά, δεν παύουν να είναι μία ευκαιρία η ζωή να βρει στάση, πανδοχείο. Οι πολλοί βεβαίως δεν προβληματίζονται για το ότι και τα Χριστούγεννα έχουν παραδοθεί στην παγκοσμιοποίηση. Δεν αισθάνονται την ανάγκη να τα ζήσουν ελληνικά, διότι περιορίζουν τον ελληνικό τρόπο στα κάλαντα, τα γλυκά και τον εκκλησιασμό.
Τα τελευταία χρόνια έχει εισαχθεί ο θεσμός του ρεβεγιόν, του Christmas Eve και στα καθ’ ημάς. Δυτικοποιείται η κοινωνία μας μάλλον ανεπιστρεπτί. Η προετοιμασία για τα Χριστούγεννα για τους πολλούς ελάχιστα περιλαμβάνει νηστεία, εξομολόγηση, επίγνωση της σημασίας του γεγονότος. Η ουσία της γιορτής αφήνεται στην άκρη. Μπορεί οι ναοί να γεμίζουν στη χριστουγεννιάτικη θεία λειτουργία. Υπάρχουν όμως και πολλοί που απουσιάζουν, ιδίως νέοι. Διαλέγουν νυχτερινά κέντρα ή κλαμπ, όπου διασκεδάζουν μέχρι πρωίας. Άλλοι θα περάσουν από τον ναό να ανάψουν ένα κερί. Άλλοι θα γυρίσουν στο σπίτι τους για να ξυπνήσουν νωρίς το απόγευμα, με τα απομεινάρια του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού. Κι ενώ θα χτυπούν οι καμπάνες και θα ψάλλεται το «Η Παρθένος σήμερον», αυτό το «δι’ ημάς γαρ εγενήθη» θα μένει απροσπέλαστο.
Επαναπαυόμαστε ως Εκκλησία στο πλήθος που έρχεται. Δε θέλουμε να βλέπουμε την πλειονοψηφία που απουσιάζει. Που μένει αλειτούργητη αυτή τη μέρα. Αλλά και όσοι βρίσκονται στον ναό πόσο μεταφέρουν στο υπόλοιπο του καιρού το μήνυμα των Χριστουγέννων; Αυτό που εμπερικλείεται στα δώρα των Μάγων, το χρυσάφι στον βασιλιά, το λιβάνι στον Θεό, την σμύρνα στον νεκρό. Πόσοι θέλουμε το «παιδίον νέον» να ανακαινίσει την ύπαρξή μας; Να μας δώσει κάτι από την διακονία της αγάπης και την αρχοντιά της συγχώρησης που χαρακτηρίζει τον αυθεντικό βασιλιά; Την πίστη στον Θεό που θέλει να μας σώσει από τα άγχη και τις απελπισίες μας και να γίνει οικείος στη ζωή μας; Την επιλογή να μη νικιόμαστε από τα πάθη και τα λάθη μας, από το κοσμικό πνεύμα, από τη ζωή που δεν αφήνει περιθώριο ταπείνωσης, δηλαδή την απόφαση να νεκρώσουμε το εγώ μας που μας χωρίζει από τον πλησίον και τον Θεό;
Αυτή η προετοιμασία έρχεται μέσα από τα ελληνικά, τα ορθόδοξα Χριστούγεννα. Αυτά που χωρίς να μας στερούν τις χαρές της παράδοσης, μας καλούν να ξαναδούμε την πορεία της ζωής μας. Και να αντισταθούμε στην αποψίλωση της γιορτής από τον αληθινό πρωταγωνιστή της: «τον προ αιώνων Θεό».
Ας ακολουθήσουμε στις καρδιές μας αυτή την πορεία, καθώς ήγγικεν η ώρα.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο φύλλο της Τετάρτης 21 Δεκεμβρίου 2016
Ιδίως τα Χριστούγεννα, γιορτή παγκόσμια, στην οποία Δύση και Ανατολή τα τελευταία χρόνια έχουν διαμορφώσει κοινούς τρόπους εορτασμού, είναι μία ευκαιρία αλλαγής ρυθμού μέσα στο χειμώνα. Όπως και να επιλέξει κάποιος να τα γιορτάσει, με τα παραδοσιακά κάλαντα και τους στολισμούς, τη «Χριστουγεννιάτικη Ιστορία» του Ντίκενς ή τα διηγήματα του Παπαδιαμάντη, με τις αγγλικές και γερμανικές μελωδίες, με τη βόλτα στα μαγαζιά, δεν παύουν να είναι μία ευκαιρία η ζωή να βρει στάση, πανδοχείο. Οι πολλοί βεβαίως δεν προβληματίζονται για το ότι και τα Χριστούγεννα έχουν παραδοθεί στην παγκοσμιοποίηση. Δεν αισθάνονται την ανάγκη να τα ζήσουν ελληνικά, διότι περιορίζουν τον ελληνικό τρόπο στα κάλαντα, τα γλυκά και τον εκκλησιασμό.
Τα τελευταία χρόνια έχει εισαχθεί ο θεσμός του ρεβεγιόν, του Christmas Eve και στα καθ’ ημάς. Δυτικοποιείται η κοινωνία μας μάλλον ανεπιστρεπτί. Η προετοιμασία για τα Χριστούγεννα για τους πολλούς ελάχιστα περιλαμβάνει νηστεία, εξομολόγηση, επίγνωση της σημασίας του γεγονότος. Η ουσία της γιορτής αφήνεται στην άκρη. Μπορεί οι ναοί να γεμίζουν στη χριστουγεννιάτικη θεία λειτουργία. Υπάρχουν όμως και πολλοί που απουσιάζουν, ιδίως νέοι. Διαλέγουν νυχτερινά κέντρα ή κλαμπ, όπου διασκεδάζουν μέχρι πρωίας. Άλλοι θα περάσουν από τον ναό να ανάψουν ένα κερί. Άλλοι θα γυρίσουν στο σπίτι τους για να ξυπνήσουν νωρίς το απόγευμα, με τα απομεινάρια του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού. Κι ενώ θα χτυπούν οι καμπάνες και θα ψάλλεται το «Η Παρθένος σήμερον», αυτό το «δι’ ημάς γαρ εγενήθη» θα μένει απροσπέλαστο.
Επαναπαυόμαστε ως Εκκλησία στο πλήθος που έρχεται. Δε θέλουμε να βλέπουμε την πλειονοψηφία που απουσιάζει. Που μένει αλειτούργητη αυτή τη μέρα. Αλλά και όσοι βρίσκονται στον ναό πόσο μεταφέρουν στο υπόλοιπο του καιρού το μήνυμα των Χριστουγέννων; Αυτό που εμπερικλείεται στα δώρα των Μάγων, το χρυσάφι στον βασιλιά, το λιβάνι στον Θεό, την σμύρνα στον νεκρό. Πόσοι θέλουμε το «παιδίον νέον» να ανακαινίσει την ύπαρξή μας; Να μας δώσει κάτι από την διακονία της αγάπης και την αρχοντιά της συγχώρησης που χαρακτηρίζει τον αυθεντικό βασιλιά; Την πίστη στον Θεό που θέλει να μας σώσει από τα άγχη και τις απελπισίες μας και να γίνει οικείος στη ζωή μας; Την επιλογή να μη νικιόμαστε από τα πάθη και τα λάθη μας, από το κοσμικό πνεύμα, από τη ζωή που δεν αφήνει περιθώριο ταπείνωσης, δηλαδή την απόφαση να νεκρώσουμε το εγώ μας που μας χωρίζει από τον πλησίον και τον Θεό;
Αυτή η προετοιμασία έρχεται μέσα από τα ελληνικά, τα ορθόδοξα Χριστούγεννα. Αυτά που χωρίς να μας στερούν τις χαρές της παράδοσης, μας καλούν να ξαναδούμε την πορεία της ζωής μας. Και να αντισταθούμε στην αποψίλωση της γιορτής από τον αληθινό πρωταγωνιστή της: «τον προ αιώνων Θεό».
Ας ακολουθήσουμε στις καρδιές μας αυτή την πορεία, καθώς ήγγικεν η ώρα.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο φύλλο της Τετάρτης 21 Δεκεμβρίου 2016
Όσιος Μάρκελλος
Ο Όσιος Μάρκελλος πέτυχε στη ζωή του διότι με τη χάρη του Θεού κατάλαβε, ότι οι κοσμικές λαμπρότητες φαίνονται και αφανίζονται όπως τα άνθη. Και είχε την πεποίθεση ότι ζωή αληθινή και κερδισμένη είναι μόνο εκείνη, που αφιερώνεται στην υπηρεσία του καλού, επάνω στο δρόμο του Ιησού Χριστού. Ο Μάρκελλος έζησε τον 5ο αιώνα μ.Χ., επί πατριαρχείας Γενναδίου του Α' (458 - 471 μ.Χ.) και βασιλέως του Λέοντα Α' του Μακέλλη. Η καταγωγή του Μάρκελλου ήταν από τη Aπάμειαν, μια πόλη της Συρίας και η οικογένειά του ήταν αρκετά πλούσια. Επειδή οι γονείς του αγαπούσαν τα γράμματα, στόλισαν το γιο τους με πολλή παιδεία. Αλλά η καρδιά του νέου, είχε μέσα της ζωηρή και ακοίμητη τη φλόγα της ευσέβειας. Τα κοσμικά αξιώματα δεν τον ενδιέφεραν. Με τέτοιες διαθέσεις πήγε στην Έφεσο, όπου μπήκε σε μοναστήρι και έγινε μοναχός. Από 'κει πήγε στην Κωνσταντινούπολη, στη Μονή Ακοίμητων, όπου ηγούμενος ήταν ο Αλέξανδρος. Εκεί, γρήγορα διακρίθηκε για τις αρετές του και αγαπήθηκε πολύ από τους αδελφούς της Μονής, για την ταπεινοφροσύνη που διατηρούσε, αν και ήταν άνθρωπος μελέτης και μεγάλης διανοητικής αξίας. Αφού πέθανε ο ηγούμενος Αλέξανδρος και υστέρα ο διάδοχός του Ιάκωβος, η αγάπη και η εκτίμηση των αδελφών, ανέδειξε ηγούμενο τον Μάρκελλο. Η διοίκηση του ήταν άριστη. Σύμφωνα με άλλη γνώμη, τη μονή Ακοιμήτων, είχε κτίσει αυτός ο όσιος Μάρκελλος, πιθανός στη θέση του σημερινού Τσιμπουκλί. Έτσι με αυτή τη θεία και όσια ζωή του, κοιμήθηκε και αναπαύτηκε ο Μάρκελλος στη Μονή του.
Ἀπολυτίκιον
Ήχος γ'. Θείας πίστεως.
Ύμνον άληκτον, Θεώ προσφέρων, νουν ακοίμητον, προσφόρως έσχες, προς εκπλήρωσιν των θείων προστάξεων όθεν κανών αρετής εχρημάτισας και Μοναστών ποδηγέτης θεόσοφος. Πάτερ Μάρκελλε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, διαρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Ἀπολυτίκιον
Ήχος γ'. Θείας πίστεως.
Ύμνον άληκτον, Θεώ προσφέρων, νουν ακοίμητον, προσφόρως έσχες, προς εκπλήρωσιν των θείων προστάξεων όθεν κανών αρετής εχρημάτισας και Μοναστών ποδηγέτης θεόσοφος. Πάτερ Μάρκελλε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, διαρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Άγια Νήπια (περίπου 14.000) που εσφάγισαν με διαταγή του Ηρώδη
Όταν οι Μάγοι δεν επέστρεψαν στον Ηρώδη να του πουν που είναι ο Χριστός, ο πονηρός αυτός βασιλιάς μηχανεύθηκε άλλο σχέδιο για να εξοντώσει το Θείο Βρέφος. Είχε ακούσει ότι, σύμφωνα με τις Γραφές, τόπος γέννησης του Χριστού θα ήταν η Βηθλεέμ. Επειδή όμως δε γνώριζε ποιος ήταν ο Ιησούς αν βρισκόταν μέσα στη Βηθλεέμ ή στα περίχωρα της και επειδή συμπέρανε ότι το παιδί θα ήταν κάτω από δύο χρονών, έδωσε διαταγή να σφαγούν όλα τα παιδιά της Βηθλεέμ και των περιχώρων της, μέχρι της ηλικίας των δύο ετών. Η σφαγή έγινε ξαφνικά, ώστε να μη μπορέσουν οι οικογένειες να απομακρυνθούν με τα βρέφη τους. Και οι δυστυχισμένες μητέρες είδαν να σφάζονται τα παιδιά τους μέσα στις ίδιες τις αγκαλιές τους. Η χριστιανική Εκκλησία, πολύ σωστά ανακήρυξε Άγια τα σφαγιασθέντα αυτά παιδιά, διότι πέθαναν σε μια αθώα ηλικία και υπήρξαν κατά κάποιο τρόπο οι πρώτοι μάρτυρες του χριστιανισμού. Μπορεί βέβαια να μη βαπτίσθηκαν εν ύδατι, βαπτίσθηκαν όμως, μέσα στο ίδιο ευλογημένο αίμα του μαρτυρίου τους.
Να σημειώσουμε τέλος, ότι τα λείψανα (ίσως μερικά) των Aγίων Νηπίων, βρίσκονται στην Kωνσταντινούπολη, στο Nαό του Aγίου Iακώβου του αδελφοθέου, τον οποίον ανήγειρε ο Iουστίνος.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Ως θύματα δεκτά, ως νεόδρεπτα ρόδα και θεία απαρχή, και νεόθυτοι άρνες, Χριστώ τω ώσπερ νήπιον, γεννηθέντι προσήχθητε, αγνά Νήπια, την του Ηρώδου κακίαν, στηλιτεύοντα και δυσωπούντα απαύστως, υπέρ των ψυχών ημών.
Κοντάκιον
Ήχος δ'. Επεφάνης σήμερον.
Αστήρ Μάγους έπεμψε, προς τον τεχθέντα, και Ηρώδης άδικον, στρατόν απέστειλε κενώς, φονοκτονήσαι οιόμενος, τον εν τη φάτνη ως Νήπιον κείμενον.
Να σημειώσουμε τέλος, ότι τα λείψανα (ίσως μερικά) των Aγίων Νηπίων, βρίσκονται στην Kωνσταντινούπολη, στο Nαό του Aγίου Iακώβου του αδελφοθέου, τον οποίον ανήγειρε ο Iουστίνος.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Ως θύματα δεκτά, ως νεόδρεπτα ρόδα και θεία απαρχή, και νεόθυτοι άρνες, Χριστώ τω ώσπερ νήπιον, γεννηθέντι προσήχθητε, αγνά Νήπια, την του Ηρώδου κακίαν, στηλιτεύοντα και δυσωπούντα απαύστως, υπέρ των ψυχών ημών.
Κοντάκιον
Ήχος δ'. Επεφάνης σήμερον.
Αστήρ Μάγους έπεμψε, προς τον τεχθέντα, και Ηρώδης άδικον, στρατόν απέστειλε κενώς, φονοκτονήσαι οιόμενος, τον εν τη φάτνη ως Νήπιον κείμενον.
Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2017
Ο δικός μας Δεσπότης και Κύριος είναι πάνσοφος
Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου
Πάντοτε τόσο θαυμαστά και παράδοξα είναι όσα φιλανθρώπως οικονομεί ο Θεός. Γιατί και όταν ακόμη τα ανθρώπινα πράγματα οδηγούνται στην απόγνωση και την αποτυχία, τότε Εκείνος δείχνει την ακαταμάχητη πάνω σε όλα δύναμή Του. Γιατί ο Θεός ήταν εκείνος που εργάσθηκε τα πάντα, Εκείνος είναι που δίδει διέξοδο στα ανθρώπινα αδιέξοδα και πάντοτε μπορεί να οδηγεί από την απελπισία στην χρηστή ελπίδα. Ο δικός μας Δεσπότης και Κύριος είναι πάνσοφος και εφευρετικός. Γιατί όταν επιτρέψει να κορυφωθούν οι δυστυχίες, τότε πάλι διαλύει τον χειμώνα και χαρίζει γαλήνη και μέσα από
την μεγάλη μεταβολή των ανθρωπίνων πραγμάτων μας διδάσκει το μέγεθος της δυνάμεώς Του.
(Εις την Γέννησιν, ομιλία ΛΒ)
Πάντοτε τόσο θαυμαστά και παράδοξα είναι όσα φιλανθρώπως οικονομεί ο Θεός. Γιατί και όταν ακόμη τα ανθρώπινα πράγματα οδηγούνται στην απόγνωση και την αποτυχία, τότε Εκείνος δείχνει την ακαταμάχητη πάνω σε όλα δύναμή Του. Γιατί ο Θεός ήταν εκείνος που εργάσθηκε τα πάντα, Εκείνος είναι που δίδει διέξοδο στα ανθρώπινα αδιέξοδα και πάντοτε μπορεί να οδηγεί από την απελπισία στην χρηστή ελπίδα. Ο δικός μας Δεσπότης και Κύριος είναι πάνσοφος και εφευρετικός. Γιατί όταν επιτρέψει να κορυφωθούν οι δυστυχίες, τότε πάλι διαλύει τον χειμώνα και χαρίζει γαλήνη και μέσα από
την μεγάλη μεταβολή των ανθρωπίνων πραγμάτων μας διδάσκει το μέγεθος της δυνάμεώς Του.
(Εις την Γέννησιν, ομιλία ΛΒ)
«…ΚΑΙ ΕΠΙ ΓΗΣ ΕΙΡΗΝΗ…»! (απαντησεις σε απιστους)
«ΔΟΞΑ ΕΝ ΥΨΙΣΤΟΙΣ ΘΕΩ
ΚΑΙ ΕΠΙ ΓΗΣ ΕΙΡΗΝΗ, ΕΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙΣ ΕΥΔΟΚΙΑ»
ΠΕΡΙΦΡΟΝΕΙΤΑΙ ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
«...ΚΑΙ ΕΠΙ ΓΗΣ ΕΙΡΗΝΗ»! Αλλά τι βλέπω, τι ακούω; Θα ήθελα να μη ζω, θα ήθελα να μη έχω αυτιά, διά να μή βλέπω και ακούω αθέους και υλιστάς ανθρώπους των ημερών μας, οι οποίοι και επί τω ακούσματι του αγγελικού αυτού ύμνου ειρωνεύονται, καγχάζουν και βλασφημούν λέγοντες·
Άκου εκεί! Ακόμη υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν τέτοια
παραμύθια; Εμεις θ' αγωνισθούμε να εξαφανισθεί αυτό το παραμύθι, τα λείψανα του παραμυθιού αυτού, από κάθε γωνία της γης. Εμείς, οι άθεοι και υλισταί, κηρύττουμε ρεαλιστικά. Εμείς -και όχι το Ευαγγέλιο, το μήνυμα των αγγέλων- θα φέρουμε τον παράδεισο πάνω στη γη. Και είναι εις βάρος του χριστιανισμού το ότι είκοσι αιώνες τώρα τίποτε δεν κατώρθωσε για την κατάργηση των πολέμων και την εγκαθίδρυση σταθερής και μονίμου ειρήνης πάνω στη γη. Εμείς θα καταργήσουμε τους πολέμους και θα εγκαταστήσουμε την ειρήνη, που θα διαρκέσει χιλιετηρίδες. Εμείς την ειρήνη, εμείς την ειρήνη, και όχι σεις που ονειρεύεστε παραδείσους στην άλλη ζωή, στον ουρανό...
Τι έχομε, αγαπητοί, ν' απαντήσωμε εις τους απίστους και αθέους, εις τους υλιστάς και τους οπαδούς του μαρξισμού;
Ο Χριστός έφερε τον παράδεισο εις την γη, έφερε την βαθειά ειρήνη. Εις ποιούς; Όχι εις όλους, αλλ' εις εκείνους, οι οποίοι, όχι διά της βίας, όχι διά του ξίφους, αλλ' όλως ελευθέρως επίστευσαν εις το αγγελικό μήνυμα, μετενόησαν ειλικρινώς διά το άθλιον παρελθόν των και εξωμολογήθηκαν μετά δακρύων τα αμαρτήματά των εις πνευματικόν πατέρα. Αυτοί άκουσαν εις τα μυστικά αυτιά της ψυχής των εκείνο που είπε ο Κύριος «Αφέωνταί σου αι αμαρτίαι... πορεύου εις ειρήνην» (Λουκ. 7, 48-50). Αμφιβάλετε; Τότε ακούσατε τον Ρώσο λογοτέχνη και φιλόσοφο Ντοστογιέφσκι, ο οποίος προηγουμένως ήτο άπιστος, αλλ' μέσα στη φυλακή εμελέτησε το Ευαγγέλιο και επίστευσε, και όταν εξωμολογήθη ειλικρινώς εις ένα στάρετς είπε· Τώρα που εξωμολογήθηκα, παράδεισος εφύτρωσε στην καρδιά μου. Ναι, παράδεισος, ειρήνη όχι επιφανειακή αλλά βαθειά ειρήνη, που πλημμυρίζει τα βάθη της ανθρωπίνης υπάρξεως.
Αλλ' οι άνθρωποι αυτοί, που πιστεύουν εις το άγγελμα του ουρανού και ζουν συμφώνως προς το ευαγγέλιο, και απ' εδώ από την γη προγεύονται των πνευματικών ηδονών και θελγήτρων μιας ωραίας, μιας παραδεισένιας ζωής, είναι ολίγοι. Αυτοί όμως οι ολίγοι, οι οποίοι εφήρμοσαν εις τον εαυτό των το Ευαγγέλιο, αρκούν δια να αποδείξουν ό,τι το πείραμα του χριστιανισμού επέτυχε. Και ό,τι κατώρθωσαν αυτοί, διατί να μη το κατορθώσουν και τα εκατομμύρια, τα δισεκατομμύρια των ανθρώπων;
Δυστυχώς το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητος, και αυτοί ακόμα οι λεγόμενοι χριστιανοί, δεν θέλησαν να εφαρμόσουν το Ευαγγέλιο και να δοκιμάσουν εις τον εαυτό τους όλην την ενέργεια του δραστικού φαρμάκου που λέγεται χριστιανική πίστης, ευαγγέλιον. Εάν ο ασθενής δεν θέλει να πάρει το φάρμακο που του υποδεικνύει ο ιατρός δια την θεραπεία της ασθένειάς του και αποθάνει, ποιος φταίει; Ο ιατρός η ο ασθενής; Και εν προκειμένω ασθενής, και μάλιστα βαρύτατα ασθενής, που αιμοραγεί από αλλεπαλλήλους πολέμους, είναι η ανθρωπότης. Αλλ' η ανθρωπότης δεν θέλει. Και όχι μόνον δεν θέλει, αλλά και υβρίζει και βλασφημεί, επί τω ακούσματι του Ευαγγελίου ειρωνεύεται και λέγει· Δεν έχομε ανάγκη του Ευαγγελίου, διότι τούτο επάλιωσε πλέον, και νέα ευαγγέλια, ως τα κατά Μάρξ, Νίτσε, Φρόϋντ κ.λπ., πρέπει να επικρατήσουν.
Θέλετε ένα παράδειγμα εκ των πολλών, ενδεικτικόν αυτής της στάσεως έναντι του Ευαγγελίου;
Μετά την λήξη του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, ο υπό χριστιανικών ιδεών και αισθημάτων εμπνεόμενος τότε πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ουϊλσον υπέδειξε εις την αίθουσα των Βερσαλιών εις όλους τους νικητάς ηγέτας τα εξής. Εάν θέλωμε, είπε, να παύσουν οι πόλεμοι, πρέπει να θεμελιώσωμε την ειρήνη επι του Ευαγγελίου. Τότε ο Κλεμανσώ, ο πρωθυπουργός της Γαλλίας, η τίγρις ως απεκαλείτο, εξηγριώθη και είπε· Τοιαύτην ειρήνην ημείς δεν θέλομεν! Ετσι η ειρήνη εθεμελιώθη επί σαθράς βάσεως. Και το αποτέλεσμα; Μία τοιαύτη αντιχριστιανική ειρήνη έσπειρε πολυ σπόρο αδικίας και επροκέλεσε τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, απείρως χειρότερο του πρώτου. Αλλά και όταν ο πόλεμος αυτός ετερματίσθη και επρόκειτο να υπογραφεί η σύμβασης της ειρήνης, και πάλι η ειρήνη δεν θεμελιώθη επί του Ευαγγελίου, αλλ' επί αρχών ξένων και αντιθέτων προς το γνήσιον πνεύμα του Ευαγγελίου. Μεγάλη μερίς, η πλειονοψηφία των εθνών, απέρριψε πρόταση να γραφεί εις το κείμενο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων άρθρο, δια του οποίου να διακηρύσσεται ότι ο άνθρωπος είναι «κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν» Θεού» (Γεν. 1, 26-27). Ωρύοντο και πάλι οι άθεοι και οι άπιστοι, των οποίων ηγείτο η μεγάλη δύναμης, η οποία καταστατικόν της χάρτη έχει την αθεϊα και την απιστία· εξουθενούσα δε αυτή τα μικρά και ανίσχυρα έθνη συχνά προβάλλει το αντιχριστιανικό της Veto εις μεγάλα και κρίσιμα θέματα, τα οποία συζητούνται εις τους διεθνείς οργανισμούς.
Πως είναι δυνατόν επί τοιούτων αντιχριστιανικών βάσεων να θεμελιωθεί η ειρήνη; Δια τούτο, μετά δε παρέλευση 40ετίας από της λήξεως του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, ο φόβος του πολέμου όχι μόνον δεν εξέλιπε, όπως ήλπιζαν οι πολλοί, αλλά και ενετάθη σφόδρα, λόγω της ανακαλύψεως και νέων όπλων τρομακτικής δυνάμεως και ενεργείας, διά των οποίων απειλείται γενική καταστροφή και αυτή ακόμη η εκτροπή του πλανήτου μας εκ της κανονικής του τροχιάς, επι της οποίας αιώνες κινείται. Φόβος, αγωνία θανάτου κατέχει τας ψυχάς των κατοίκων και των δύο ημισφαιρίων. Προς αποφυγή δε ενός νέου πολέμου συσκέψεις ηγετών μικρών και μεγάλων εθνών πραγματοποιούνται και τα θέματα της υφέσεως, του αφοπλισμού και της ειρήνης διαρκώς συζητούνται. Τριάντα και πλέον συσκέψεις έχουν πραγματοποιηθεί. Και το αποτέλεσμα; Να είπωμε μηδέν; Ας ελπίζωμε, εάν μία τοιαύτη ελπίς δεν είναι, κατά τον Θουκιδίδη, μήτηρ ξυμφορών. Αλλ' η δαμόκλειος σπάθη, η πυρηνική ενέργεια, κρέμαται εκ μιάς λεπτής τριχός υπεράνω της ανθρωπότητος.
Υπό τας φιλοφρονήσεις ανειλικρίνεια
ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ουδέποτε άλλοτε συνεζητήθη τόσο πολύ, και ουδέποτε άλλοτε εφαίνετο να ευρίσκεται τόσον μακράν. Ειρήνη, ειρήνη, ειρήνη... Εκατομμυριάκις ηκούσθη και εγράφη η λέξις αυτή. Αλλά που η ειρήνη;
Οι ηγέται των δύο υπερδυνάμεων υπογράφουν θεαματικήν συμφωνία δια την καταστροφή των πυρηνικών κεφαλών, αλλά το ποσοστό των αχρηστευομένων ατομικών όπλων μόλις υπερβαίνει το 3%. Εις τα όρη της Αμερικής και της Ρωσίας υπάρχουν ακόμη σπήλαια ετοιμα να αποθηκεύσουν χιλιάδες ατομικές βόμβες. Και μετ' ολίγον ο πόλεμος απειλείται να μεταφερθεί από την γη εις τα άστρα, ώστε, και αν όλες οι πυρηνικές κεφαλές καταστραφούν ο κίνδυνος εξακολουθεί να υπάρχει, διότι ο πόλεμος των άστρων θα είναι η νέα και φοβερωτέρα απειλή.
Πορείες ειρήνης γίνονται εις πολλές πόλεις του φιλελευθέρου και δημοκρατικού κόσμου. Αλλ' αυταί δεν θεωρούνται ειλικρινείς, διότι τοιαύται πορείαι δεν πραγματοποιούνται και εις τας χώρας των ολοκληρωτικών καθεστώτων, ωσαν οι χώρες αυτές να είναι τελείως άοπλοι και φιλειρηνικαί.
Γεννάται λοιπόν, κατόπιν τούτου, εύλογον το ερώτημα· Μήπως οι πορείες είναι τέχνασμα, πονηρόν σχέδιον των ολοκληρωτικών καθεστώτων, το οποίο αποβλέπει εις την νάρκωσιν και τον αιφνιδιασμόν των άλλων, οι οποίοι πιστεύουν αφελώς, εις τα συνθήματα της ειρήνης; Λέγεται ότι κάποια μεγάλη αράχνη της Αφρικής πριν καταβροχθίσει τα διάφορα έντομα, τα υπνωτίζει προηγουμένως με δηλητηριώδες υγρό και έτσι υπνωτισμένα τα κατατρώγει...
Δεν υπάρχει δυστυχώς εκατέρωθεν ειλικρίνεια και εντιμότης. Ειρήνη εις τα χείλη των διπλωματών μιας αισχράς, μιας σατανικής πολιτικής, αλλά σχέδια εξοντωτικά επεξεργάζονται αυτοί εις τας διανοίας των. Δι' αυτό μάλλον αρμόζει ένας λαϊκός μύθος, που δίδει ζωηράν την εικόνα του ψεύδους και της ανειλικρινείας των δήθεν φίλων.
Κατά τον μύθον το φίδι και ο κάβουρας ήσαν κουμπάροι. Ύστερα από αρκετόν χρόνο οι κουμπάροι συναντήθηκαν. Μεγάλες εκδηλώσεις αγάπης. Το φίδι προς εκδήλωσι της αγάπης του άρχισε να περιτυλίγεται γύρω από τον κάβουρα και να περισφίγει αυτόν ολοένα και περισσότερο. -Κουμπάρε, λέγει ο κάβουρας, μη με σφίγγεις τόσο πολύ, διότι θα με πνίξεις. Αλλά το φίδι εξακολουθούσε να τον σφίγγει, διότι είχε τον σκοπό του· να τον καταβροχθίσει, να τον καταφάγει. Ο κάβουρας, αντελήφθει τον κίνδυνο, άνοιξε τας λαβίδας του (τις δαγκάνες) και τον εδάγκασε θανάσιμα. Εις δε τα παράπονα του φιδιού, διατί το εδάγκασε τόσον πολύ, ο κάβουρας απήντησε· -Διότι σε αγαπώ όπως και συ αγαπάς εμένα.
Ο μύθος δηλοί· κάτι τέτοιο δυστυχώς κινδυνεύει να συνβεί και εις τας δύο υπερδυνάμεις, οι οποίες συχνά μεν ανταλλάσσουν φιλοφρονήσεις, αλλ' όπισθεν αυτών κρύπτεται άβυσσος κακίας. Οπως δε λέγει ο Πλούταρχος, σοφός ερευνητής των αιτίων των πολέμων και των συρράξεων, «ουδείς φύεται ανθρώποις πόλεμος άνευ κακίας, αλλά τον μεν φιληδονίαν, τον δε πλεονεξία, τον δε φιλοδοξία τις η φιλαρχία συρρήγνυσι» (Πλουτάρχου, Περί στωϊκών εναντιωμάτων 1049, 32Β).
Συνεπώς εάν οι καρδιές των ανθρώπων δεν αφοπλισθούν από την κακίαν, οι εξωτερικοί αφοπλισμοί των εθνών από όλα τα φονικά όπλα δεν σώζουν την κατάσταση. Διότι αυτός που μισεί δια διαφόρους λόγους, εάν δεν έχει όπλον, θα χρησιμοποιήσει και τους οδόντας του ακόμη διά να καταβάλει τον άλλον. Ιδού που πρέπει να στραφεί η προσοχή της ανθρωπότητος.
Κύριε, φέρε την ειρήνη!
ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΝ; Που καταλήγετε ύστερα από αυτά; θα ερωτήσουν οι αγαπητοί αναγνώσται μας. Ποιο το συμπέρασμά σας; Απαισιόδοξος είσθε;
Εάν ατενίσω εις την γην, γίνομαι απαισιόδοξος. Εάν όμως πιστεύσω, ότι η ανθρωπότης δεν είναι παιχνίδι σκοτεινών δυνάμεων, και στρέψω το βλέμμα μου εις τον ουρανό, τότε γίνομαι αισιόδοξος.
Ένα άστρο ρίπτει ζωογόνες ακτίνες ελπίδος εις τις κατεπτοημένες καρδιές μας. Και αυτό είναι η προφητεία του Ησαϊα (κεφ. 2, στιχ. 4 ως και κεφ. 11 στιχ. 5-10).
Τώρα, φίλοι αναγνώσται, περίλυποι ως χριστιανοί δια το σημερινόν κατάντημα της ανθρωπότητος, η οποία ευρίσκεται εγγύς ολέθρου, νοσταλγοί όσον ποτέ άλλοτε της βαθείας ειρήνης, της ειρήνης του Χριστού, κλίνομεν γόνυ και επαναλαμβάνομε και ημείς την θερμήν δέησιν του προφήτου· «Κύριε ο Θεός ημών, ειρήνην δος ημίν, πάντα γαρ απέδωκας ημίν. Κύριε ο Θεός ημών, κτήσαι ημάς. Κύριε, εκτός σου άλλον, ουκ οίδαμεν, το όνομά σου ονομάζομεν» (Ησ. 26,12-13)
ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΟΝ «ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ» ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ (σελ. 346-354)
ΚΑΙ ΕΠΙ ΓΗΣ ΕΙΡΗΝΗ, ΕΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙΣ ΕΥΔΟΚΙΑ»
ΠΕΡΙΦΡΟΝΕΙΤΑΙ ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
«...ΚΑΙ ΕΠΙ ΓΗΣ ΕΙΡΗΝΗ»! Αλλά τι βλέπω, τι ακούω; Θα ήθελα να μη ζω, θα ήθελα να μη έχω αυτιά, διά να μή βλέπω και ακούω αθέους και υλιστάς ανθρώπους των ημερών μας, οι οποίοι και επί τω ακούσματι του αγγελικού αυτού ύμνου ειρωνεύονται, καγχάζουν και βλασφημούν λέγοντες·
Άκου εκεί! Ακόμη υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν τέτοια
παραμύθια; Εμεις θ' αγωνισθούμε να εξαφανισθεί αυτό το παραμύθι, τα λείψανα του παραμυθιού αυτού, από κάθε γωνία της γης. Εμείς, οι άθεοι και υλισταί, κηρύττουμε ρεαλιστικά. Εμείς -και όχι το Ευαγγέλιο, το μήνυμα των αγγέλων- θα φέρουμε τον παράδεισο πάνω στη γη. Και είναι εις βάρος του χριστιανισμού το ότι είκοσι αιώνες τώρα τίποτε δεν κατώρθωσε για την κατάργηση των πολέμων και την εγκαθίδρυση σταθερής και μονίμου ειρήνης πάνω στη γη. Εμείς θα καταργήσουμε τους πολέμους και θα εγκαταστήσουμε την ειρήνη, που θα διαρκέσει χιλιετηρίδες. Εμείς την ειρήνη, εμείς την ειρήνη, και όχι σεις που ονειρεύεστε παραδείσους στην άλλη ζωή, στον ουρανό...
Τι έχομε, αγαπητοί, ν' απαντήσωμε εις τους απίστους και αθέους, εις τους υλιστάς και τους οπαδούς του μαρξισμού;
Ο Χριστός έφερε τον παράδεισο εις την γη, έφερε την βαθειά ειρήνη. Εις ποιούς; Όχι εις όλους, αλλ' εις εκείνους, οι οποίοι, όχι διά της βίας, όχι διά του ξίφους, αλλ' όλως ελευθέρως επίστευσαν εις το αγγελικό μήνυμα, μετενόησαν ειλικρινώς διά το άθλιον παρελθόν των και εξωμολογήθηκαν μετά δακρύων τα αμαρτήματά των εις πνευματικόν πατέρα. Αυτοί άκουσαν εις τα μυστικά αυτιά της ψυχής των εκείνο που είπε ο Κύριος «Αφέωνταί σου αι αμαρτίαι... πορεύου εις ειρήνην» (Λουκ. 7, 48-50). Αμφιβάλετε; Τότε ακούσατε τον Ρώσο λογοτέχνη και φιλόσοφο Ντοστογιέφσκι, ο οποίος προηγουμένως ήτο άπιστος, αλλ' μέσα στη φυλακή εμελέτησε το Ευαγγέλιο και επίστευσε, και όταν εξωμολογήθη ειλικρινώς εις ένα στάρετς είπε· Τώρα που εξωμολογήθηκα, παράδεισος εφύτρωσε στην καρδιά μου. Ναι, παράδεισος, ειρήνη όχι επιφανειακή αλλά βαθειά ειρήνη, που πλημμυρίζει τα βάθη της ανθρωπίνης υπάρξεως.
Αλλ' οι άνθρωποι αυτοί, που πιστεύουν εις το άγγελμα του ουρανού και ζουν συμφώνως προς το ευαγγέλιο, και απ' εδώ από την γη προγεύονται των πνευματικών ηδονών και θελγήτρων μιας ωραίας, μιας παραδεισένιας ζωής, είναι ολίγοι. Αυτοί όμως οι ολίγοι, οι οποίοι εφήρμοσαν εις τον εαυτό των το Ευαγγέλιο, αρκούν δια να αποδείξουν ό,τι το πείραμα του χριστιανισμού επέτυχε. Και ό,τι κατώρθωσαν αυτοί, διατί να μη το κατορθώσουν και τα εκατομμύρια, τα δισεκατομμύρια των ανθρώπων;
Δυστυχώς το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητος, και αυτοί ακόμα οι λεγόμενοι χριστιανοί, δεν θέλησαν να εφαρμόσουν το Ευαγγέλιο και να δοκιμάσουν εις τον εαυτό τους όλην την ενέργεια του δραστικού φαρμάκου που λέγεται χριστιανική πίστης, ευαγγέλιον. Εάν ο ασθενής δεν θέλει να πάρει το φάρμακο που του υποδεικνύει ο ιατρός δια την θεραπεία της ασθένειάς του και αποθάνει, ποιος φταίει; Ο ιατρός η ο ασθενής; Και εν προκειμένω ασθενής, και μάλιστα βαρύτατα ασθενής, που αιμοραγεί από αλλεπαλλήλους πολέμους, είναι η ανθρωπότης. Αλλ' η ανθρωπότης δεν θέλει. Και όχι μόνον δεν θέλει, αλλά και υβρίζει και βλασφημεί, επί τω ακούσματι του Ευαγγελίου ειρωνεύεται και λέγει· Δεν έχομε ανάγκη του Ευαγγελίου, διότι τούτο επάλιωσε πλέον, και νέα ευαγγέλια, ως τα κατά Μάρξ, Νίτσε, Φρόϋντ κ.λπ., πρέπει να επικρατήσουν.
Θέλετε ένα παράδειγμα εκ των πολλών, ενδεικτικόν αυτής της στάσεως έναντι του Ευαγγελίου;
Μετά την λήξη του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, ο υπό χριστιανικών ιδεών και αισθημάτων εμπνεόμενος τότε πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ουϊλσον υπέδειξε εις την αίθουσα των Βερσαλιών εις όλους τους νικητάς ηγέτας τα εξής. Εάν θέλωμε, είπε, να παύσουν οι πόλεμοι, πρέπει να θεμελιώσωμε την ειρήνη επι του Ευαγγελίου. Τότε ο Κλεμανσώ, ο πρωθυπουργός της Γαλλίας, η τίγρις ως απεκαλείτο, εξηγριώθη και είπε· Τοιαύτην ειρήνην ημείς δεν θέλομεν! Ετσι η ειρήνη εθεμελιώθη επί σαθράς βάσεως. Και το αποτέλεσμα; Μία τοιαύτη αντιχριστιανική ειρήνη έσπειρε πολυ σπόρο αδικίας και επροκέλεσε τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, απείρως χειρότερο του πρώτου. Αλλά και όταν ο πόλεμος αυτός ετερματίσθη και επρόκειτο να υπογραφεί η σύμβασης της ειρήνης, και πάλι η ειρήνη δεν θεμελιώθη επί του Ευαγγελίου, αλλ' επί αρχών ξένων και αντιθέτων προς το γνήσιον πνεύμα του Ευαγγελίου. Μεγάλη μερίς, η πλειονοψηφία των εθνών, απέρριψε πρόταση να γραφεί εις το κείμενο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων άρθρο, δια του οποίου να διακηρύσσεται ότι ο άνθρωπος είναι «κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν» Θεού» (Γεν. 1, 26-27). Ωρύοντο και πάλι οι άθεοι και οι άπιστοι, των οποίων ηγείτο η μεγάλη δύναμης, η οποία καταστατικόν της χάρτη έχει την αθεϊα και την απιστία· εξουθενούσα δε αυτή τα μικρά και ανίσχυρα έθνη συχνά προβάλλει το αντιχριστιανικό της Veto εις μεγάλα και κρίσιμα θέματα, τα οποία συζητούνται εις τους διεθνείς οργανισμούς.
Πως είναι δυνατόν επί τοιούτων αντιχριστιανικών βάσεων να θεμελιωθεί η ειρήνη; Δια τούτο, μετά δε παρέλευση 40ετίας από της λήξεως του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, ο φόβος του πολέμου όχι μόνον δεν εξέλιπε, όπως ήλπιζαν οι πολλοί, αλλά και ενετάθη σφόδρα, λόγω της ανακαλύψεως και νέων όπλων τρομακτικής δυνάμεως και ενεργείας, διά των οποίων απειλείται γενική καταστροφή και αυτή ακόμη η εκτροπή του πλανήτου μας εκ της κανονικής του τροχιάς, επι της οποίας αιώνες κινείται. Φόβος, αγωνία θανάτου κατέχει τας ψυχάς των κατοίκων και των δύο ημισφαιρίων. Προς αποφυγή δε ενός νέου πολέμου συσκέψεις ηγετών μικρών και μεγάλων εθνών πραγματοποιούνται και τα θέματα της υφέσεως, του αφοπλισμού και της ειρήνης διαρκώς συζητούνται. Τριάντα και πλέον συσκέψεις έχουν πραγματοποιηθεί. Και το αποτέλεσμα; Να είπωμε μηδέν; Ας ελπίζωμε, εάν μία τοιαύτη ελπίς δεν είναι, κατά τον Θουκιδίδη, μήτηρ ξυμφορών. Αλλ' η δαμόκλειος σπάθη, η πυρηνική ενέργεια, κρέμαται εκ μιάς λεπτής τριχός υπεράνω της ανθρωπότητος.
Υπό τας φιλοφρονήσεις ανειλικρίνεια
ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ουδέποτε άλλοτε συνεζητήθη τόσο πολύ, και ουδέποτε άλλοτε εφαίνετο να ευρίσκεται τόσον μακράν. Ειρήνη, ειρήνη, ειρήνη... Εκατομμυριάκις ηκούσθη και εγράφη η λέξις αυτή. Αλλά που η ειρήνη;
Οι ηγέται των δύο υπερδυνάμεων υπογράφουν θεαματικήν συμφωνία δια την καταστροφή των πυρηνικών κεφαλών, αλλά το ποσοστό των αχρηστευομένων ατομικών όπλων μόλις υπερβαίνει το 3%. Εις τα όρη της Αμερικής και της Ρωσίας υπάρχουν ακόμη σπήλαια ετοιμα να αποθηκεύσουν χιλιάδες ατομικές βόμβες. Και μετ' ολίγον ο πόλεμος απειλείται να μεταφερθεί από την γη εις τα άστρα, ώστε, και αν όλες οι πυρηνικές κεφαλές καταστραφούν ο κίνδυνος εξακολουθεί να υπάρχει, διότι ο πόλεμος των άστρων θα είναι η νέα και φοβερωτέρα απειλή.
Πορείες ειρήνης γίνονται εις πολλές πόλεις του φιλελευθέρου και δημοκρατικού κόσμου. Αλλ' αυταί δεν θεωρούνται ειλικρινείς, διότι τοιαύται πορείαι δεν πραγματοποιούνται και εις τας χώρας των ολοκληρωτικών καθεστώτων, ωσαν οι χώρες αυτές να είναι τελείως άοπλοι και φιλειρηνικαί.
Γεννάται λοιπόν, κατόπιν τούτου, εύλογον το ερώτημα· Μήπως οι πορείες είναι τέχνασμα, πονηρόν σχέδιον των ολοκληρωτικών καθεστώτων, το οποίο αποβλέπει εις την νάρκωσιν και τον αιφνιδιασμόν των άλλων, οι οποίοι πιστεύουν αφελώς, εις τα συνθήματα της ειρήνης; Λέγεται ότι κάποια μεγάλη αράχνη της Αφρικής πριν καταβροχθίσει τα διάφορα έντομα, τα υπνωτίζει προηγουμένως με δηλητηριώδες υγρό και έτσι υπνωτισμένα τα κατατρώγει...
Δεν υπάρχει δυστυχώς εκατέρωθεν ειλικρίνεια και εντιμότης. Ειρήνη εις τα χείλη των διπλωματών μιας αισχράς, μιας σατανικής πολιτικής, αλλά σχέδια εξοντωτικά επεξεργάζονται αυτοί εις τας διανοίας των. Δι' αυτό μάλλον αρμόζει ένας λαϊκός μύθος, που δίδει ζωηράν την εικόνα του ψεύδους και της ανειλικρινείας των δήθεν φίλων.
Κατά τον μύθον το φίδι και ο κάβουρας ήσαν κουμπάροι. Ύστερα από αρκετόν χρόνο οι κουμπάροι συναντήθηκαν. Μεγάλες εκδηλώσεις αγάπης. Το φίδι προς εκδήλωσι της αγάπης του άρχισε να περιτυλίγεται γύρω από τον κάβουρα και να περισφίγει αυτόν ολοένα και περισσότερο. -Κουμπάρε, λέγει ο κάβουρας, μη με σφίγγεις τόσο πολύ, διότι θα με πνίξεις. Αλλά το φίδι εξακολουθούσε να τον σφίγγει, διότι είχε τον σκοπό του· να τον καταβροχθίσει, να τον καταφάγει. Ο κάβουρας, αντελήφθει τον κίνδυνο, άνοιξε τας λαβίδας του (τις δαγκάνες) και τον εδάγκασε θανάσιμα. Εις δε τα παράπονα του φιδιού, διατί το εδάγκασε τόσον πολύ, ο κάβουρας απήντησε· -Διότι σε αγαπώ όπως και συ αγαπάς εμένα.
Ο μύθος δηλοί· κάτι τέτοιο δυστυχώς κινδυνεύει να συνβεί και εις τας δύο υπερδυνάμεις, οι οποίες συχνά μεν ανταλλάσσουν φιλοφρονήσεις, αλλ' όπισθεν αυτών κρύπτεται άβυσσος κακίας. Οπως δε λέγει ο Πλούταρχος, σοφός ερευνητής των αιτίων των πολέμων και των συρράξεων, «ουδείς φύεται ανθρώποις πόλεμος άνευ κακίας, αλλά τον μεν φιληδονίαν, τον δε πλεονεξία, τον δε φιλοδοξία τις η φιλαρχία συρρήγνυσι» (Πλουτάρχου, Περί στωϊκών εναντιωμάτων 1049, 32Β).
Συνεπώς εάν οι καρδιές των ανθρώπων δεν αφοπλισθούν από την κακίαν, οι εξωτερικοί αφοπλισμοί των εθνών από όλα τα φονικά όπλα δεν σώζουν την κατάσταση. Διότι αυτός που μισεί δια διαφόρους λόγους, εάν δεν έχει όπλον, θα χρησιμοποιήσει και τους οδόντας του ακόμη διά να καταβάλει τον άλλον. Ιδού που πρέπει να στραφεί η προσοχή της ανθρωπότητος.
Κύριε, φέρε την ειρήνη!
ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΝ; Που καταλήγετε ύστερα από αυτά; θα ερωτήσουν οι αγαπητοί αναγνώσται μας. Ποιο το συμπέρασμά σας; Απαισιόδοξος είσθε;
Εάν ατενίσω εις την γην, γίνομαι απαισιόδοξος. Εάν όμως πιστεύσω, ότι η ανθρωπότης δεν είναι παιχνίδι σκοτεινών δυνάμεων, και στρέψω το βλέμμα μου εις τον ουρανό, τότε γίνομαι αισιόδοξος.
Ένα άστρο ρίπτει ζωογόνες ακτίνες ελπίδος εις τις κατεπτοημένες καρδιές μας. Και αυτό είναι η προφητεία του Ησαϊα (κεφ. 2, στιχ. 4 ως και κεφ. 11 στιχ. 5-10).
Τώρα, φίλοι αναγνώσται, περίλυποι ως χριστιανοί δια το σημερινόν κατάντημα της ανθρωπότητος, η οποία ευρίσκεται εγγύς ολέθρου, νοσταλγοί όσον ποτέ άλλοτε της βαθείας ειρήνης, της ειρήνης του Χριστού, κλίνομεν γόνυ και επαναλαμβάνομε και ημείς την θερμήν δέησιν του προφήτου· «Κύριε ο Θεός ημών, ειρήνην δος ημίν, πάντα γαρ απέδωκας ημίν. Κύριε ο Θεός ημών, κτήσαι ημάς. Κύριε, εκτός σου άλλον, ουκ οίδαμεν, το όνομά σου ονομάζομεν» (Ησ. 26,12-13)
ΑΠΟ ΒΙΒΛΙΟΝ «ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ» ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ (σελ. 346-354)
Όσιος Νήφων ο νέος Κοινοβιάρχης
Ο Όσιος Νήφων γεννήθηκε κατά τον κόσμο Νικόλαος «εκ της γενεάς των Νικολαράδων», ο οποίος γεννήθηκε το 1736 μ.Χ. στα Πατρικά της Χίου.
Μόνασε στην Μόνη Μέγιστης Λαύρας και την Σκήτη του Παντοκράτορας του Αγίου Όρους. Μετέβη στην Πάτμο, στην Λειψώ και στην Ικαρία, οπού το 1775 μ.Χ. ίδρυσε, στην θέση Λευκάδα, την Μόνη της Ευαγγελιστρίας. Μεταξύ των μοναχών της Ευαγγελίστριας Ικαρίας, ήταν και ο Γρηγόριος Χατζησταμάτης, Σκιαθίτης, ο οποίος μετά τον θάνατο του πατρός του κληρονόμησε μεγάλη περιούσια στην Σκιάθο. Έχοντας λοιπόν αυτή την μεγάλη περιουσία ο Γρηγόριος έπεισε τον Νήφωνα να μεταβούν στην καταπράσινη Σκιάθο και να οικοδομήσουν νέα Μόνη. Πράγματι, το 1794 μ.Χ. η Μονή άρχισε να χτίζεται και το 1797 μ.Χ. έλαβε και Σταυροπηγιακή αξία. Η κατασκευή του συγκροτήματος της Μόνης ολοκληρώθηκε το 1806 και κατέστη το κέντρο των «Κολλυβάδων».
Ο Όσιος Νήφων κοιμήθηκε το 1809 μ.Χ.
Μόνασε στην Μόνη Μέγιστης Λαύρας και την Σκήτη του Παντοκράτορας του Αγίου Όρους. Μετέβη στην Πάτμο, στην Λειψώ και στην Ικαρία, οπού το 1775 μ.Χ. ίδρυσε, στην θέση Λευκάδα, την Μόνη της Ευαγγελιστρίας. Μεταξύ των μοναχών της Ευαγγελίστριας Ικαρίας, ήταν και ο Γρηγόριος Χατζησταμάτης, Σκιαθίτης, ο οποίος μετά τον θάνατο του πατρός του κληρονόμησε μεγάλη περιούσια στην Σκιάθο. Έχοντας λοιπόν αυτή την μεγάλη περιουσία ο Γρηγόριος έπεισε τον Νήφωνα να μεταβούν στην καταπράσινη Σκιάθο και να οικοδομήσουν νέα Μόνη. Πράγματι, το 1794 μ.Χ. η Μονή άρχισε να χτίζεται και το 1797 μ.Χ. έλαβε και Σταυροπηγιακή αξία. Η κατασκευή του συγκροτήματος της Μόνης ολοκληρώθηκε το 1806 και κατέστη το κέντρο των «Κολλυβάδων».
Ο Όσιος Νήφων κοιμήθηκε το 1809 μ.Χ.
Αγία Δόμνα
Η Αγία Δόμνα ήταν Ιέρεια των ειδώλων επί Μαξιμιανού στη Νικομήδεια και συγκεκριμένα στον ναό του Δωδεκάθεου. Οι επιστολές του Αποστόλου Παύλου, άνοιξαν τα πνευματικά της μάτια και βαπτίστηκε χριστιανή, μαζί με τον υπηρέτη της Ινδή, από τον επίσκοπο Νικομήδειας Κύριλλο. Από τότε έκανε συνειδητή χριστιανική ζωή, μοιράζοντας στους φτωχούς ότι είχε από την περιουσία της, αλλά και ότι έπαιρνε από το παλάτι. Κάποτε όμως, το έμαθε αυτό ο αρχιυπηρέτης του παλατιού και όταν ήταν να τιμωρήσει τη Δόμνα, αυτή έκανε την τρελή και στάλθηκε στον επίσκοπο για θεραπεία. Έπειτα για να μη συλληφθεί, ντύθηκε ανδρικά και έθαβε τα λείψανα των μαρτύρων. Όταν όμως επέστρεψε ο Μαξιμιανός στη Νικομήδεια, ζήτησε τη Δόμνα και όταν έμαθε ότι έγινε χριστιανή, διέταξε να τη συλλάβουν. Επειδή όμως δεν την βρήκε, διέταξε τον γενικό φόνο των χριστιανών, μεταξύ των οποίων αναγνωρίστηκε και η Δόμνα και έτσι την αποκεφάλισαν.
Συναξαριακή πηγή, μαζί με την μνήμη της Αγίας Δόμνας, αναφέρει και τη μνήμη των Αγίων Θεοφιλής της Παρθένου και Αγάπης της Προεστώσας.
Συναξαριακή πηγή, μαζί με την μνήμη της Αγίας Δόμνας, αναφέρει και τη μνήμη των Αγίων Θεοφιλής της Παρθένου και Αγάπης της Προεστώσας.
Όσιος Σίμων ο Μυροβλήτης κτήτορας της Ιεράς Μονής Σιμωνόπετρας
Ο Όσιος Σίμων ο Μυροβλύτης ήταν ο κτήτορας της τολμηρότερης αρχιτεκτονικά αγιορείτικης μονής, της Σιμωνόπετρας. Υπήρξε θαυμάσιος ασκητής, θαυματουργός και μυροβλύτης.
Υποτάχθηκε σε αυστηρό Γέροντα και τόσο τον αγάπησε, ώστε την ώρα πού κοιμόταν ασπαζόταν τα πόδια του και κατά την απουσία του τον τόπο της κατακλίσεως του. Πίστευε ότι δίχως αυτόν δεν θα μπορούσε ν΄ ανεβεί στον ουρανό. Η υποταγή του έδωσε την υψοποιό ταπείνωση και αυτή τη διάκριση. Με την ευλογία του Γέροντα του κατοικεί σε σπήλαιο, πού σώζεται μέχρι σήμερα κοντά στη μονή του, για να δοθεί όλος στην προσευχή, δίχως να φοβάται τις συχνές επιθέσεις των δαιμόνων. Οι επισκέψεις των ανθρώπων τον σύγχυζαν και ετοιμαζόταν ν΄αναχωρήσει σ΄ ερημικότερο τόπο, όταν άκουσε προσευχόμενος ουράνια φωνή· «Σίμων, φίλε πιστέ, και λάτρη του Υϊού μου, μη αναχωρεί των ώδε, ότι εις φως τέθεικά σε μέγα, και μέλλω να δοξάσω τον τόπον τούτον με το όνομα σου». Πιστεύοντας στην αναξιότητά του ο άξιος, θεώρησε τη φωνή τέχνασμα του πονηρού. Τη νύκτα των Χριστουγέννων προσευχόμενος είδε αστέρα να κατεβαίνει από τον ουρανό και να στέκεται πάνω στην πέτρα, όπου σήμερα η μονή, και η φωνή της Θεοτόκου να του λέγει· «Εδώ πρέπει να θεμελίωσης, ω Σίμων, το κοινόβιόν σου, και να σώσης ψυχάς, και πρόσεχε καλώς· μη απιστήσης, ως πρότερον, εγώ θέλω είμαι βοηθός σου».
Θαυματουργικά προχώρησε στην ανοικοδόμηση της μονής ο όσιος. Την εκκλησία αφιέρωσε στο όνομα της κατά σάρκα Γεννήσεως του Κυρίου και τη μονή ονόμασε Νέα Βηθλεέμ. Με θεάρεστη πολιτεία τελείωσε τον βίο του σε προχωρημένη ηλικία στις 28 Δεκεμβρίου 1257 μ.Χ. Ανάμεσα στους τελευταίους λόγους, πού είπε στους υποτακτικούς, λίγο πριν το τέλος του, ήταν και οι εξής· «Θέλω να σας επισκέπτομαι πάντοτε, και θέλω σας φυλάττω από κάθε πειρασμόν ορατόν και αόρατον... να ήστε ειρηνικοί· φιλόξενοι· να επιτελήτε τας εορτάς πνευματικώς... να ευλαβήσθε και τον Ηγούμενον με όλην σας την δύναμιν. Αυτά εάν φυλάττητε και μετά τον θάνατον μου, καθώς και ζώντος μου τα εφυλάττετε, θέλω είμαι νοερώς μαζί σας πάντοτε...». Ονομάσθηκε μυροβλύτης, γιατί «τοις πάσιν εφαίνετο μύρον αναβλύζον από του τάφου αυτού». Δυστυχώς και το χαριτόβρυτο λείψανο του και ο τάφος του μένουν σήμερα κρυμμένα και άγνωστα. Ο Σέρβος δεσπότης Ιωάννης Ούγγλεσης (+1371 μ.Χ.), ύστερα από θαυματουργική επέμβαση του οσίου στη θεραπεία του τέκνου του, μεγάλωσε τη μικρή μονή και την πλούτισε με δωρεές και αφιερώματα.
Ο όσιος Ησαΐας έγραψε τον βίο του, τον όποιο μετέγραψε ο όσιος Νικηφόρος ο Χίος. Οι μοναχοί Θεόφιλος και Ραφαήλ συνέθεσαν κανόνες, ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης Χαιρετισμούς και Εγκώμιο, ο μακαριστός αρχιμανδρίτης Ιερώνυμος Σιμωνοπετρίτης οκτώηχο κανόνα και εξέδωσε την ακολουθία του το 1924 μ.Χ.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ΄.
Τὸν περιλάλητον πιστοὶ Μυροβλύτην, καὶ πανυπέρτιμον Χριστοῦ μαργαρίτην, καὶ μοναζόντων ἔρεισμα, καὶ θεῖον ἀσκητήν, πάντες εὐφημήσωμεν, πρὸς αὐτὸν ἐκβοῶντες· Σίμων μάκαρ φύλαττε, ἐξ ἐχθρῶν ἐπηρείας· ἣν ἐδομήσω νέαν Βηθλεέμ, ὁδηγηθεὶς δι’ ἀστέρος τρισόλβιε,
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Τῇ ἀσκήσει ἐκλάμψας ἐν Ἄθῳ Ὅσιε, ὡς καθαρθεὶς τὴν καρδίαν τῶν ἀρετῶν τῷ φωτί, ἐδοξάσθης θαυμαστῶς Σίμων μακάριε· διὸ καὶ βλύζειν κρουνηδόν, μύρα εὔοσμα ἡμῖν, ἠξίωσαι μετὰ τέλος. Ἀλλὰ μὴ παύσῃ πρεσβεύων, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς τῶν Ὁσίων ἀνυμνοῦμέν σε ἀκρέμονα καὶ Ἀποστόλων ὀπαδόν καὶ ἰσοστάσιον καὶ τοῦ Ἄθω σεμνολόγημα καὶ φωστῆρα· Δὸς οὖν Πάτερ καὶ ἡμῖν τὴν σὴν ἀντίληψιν Ὑπέρ πάντων ἐξαιτούμενος τὸν Κύριον Τῶν βοώντων σοι, χαίροις Σίμων τρισόλβιε.
Ὁ Οἶκος
Φῶς τὸ δίκην ἀστέρος, ἐξαστράψαν τῆ Πέτρᾳ, τῇ σοί κατῳκισμένῃ τρισμάκαρ, ἐν θεοπτίᾳ αὐτὸ θεωρῶν, ἐν τῆ Γεννήσει τοῦ Χριστοῦ οὐρανόφωτον, ἐξίστασο θεόληπτος ἀκούων ταῦτα·
Χαῖρε, δι᾿ οὗ τὸ φῶς καθορᾶται·
χαῖρε, δι᾿ οὗ τὸ σκότος γελᾶται.
Χαῖρε, τοῦ πεμφθέντος φωτὸς ἡ διάδοσις·
χαῖρε, τῶν χαρίτων Χριστοῦ ἡ ἐπίδοσις.
Χαῖρε φῶς τὸ ἀστερόμορφον, ἀναβλέψας ὀφθαλμοῖς·
χαῖρε σκότος τὸ θεήλατον, ἀπελάσας λογισμοῖς,
Χαῖρε, ὅτι κατέστης ἄστρου ξένου διόπτρα·
χαῖρε, ὅτι κατεῖδες ὑπὲρ μάγους ἀστέρα.
Χαῖρε φωστήρ, ἀστέρων λαμπρότερε·
χαῖρε λαμπτήρ, φωστήρων φανότερε.
Χαῖρε, δι’ οὗ Βηθλεὲμ νεουργεῖται·
χαῖρε, δι’ οὗ ἡ Ἐδὲμ κατοικεῖται.
Χαίροις Σίμων τρισόλβιε.
Μεγαλυνάριον
Ὤφθης μυροθήκη πνευματική, Σίμων Μυροβλύτα, ἡδυπνόου ἐπιρροῆς, ὀσμαῖς σου εὐπνόοις, ὀσμὴν πρὸς ἀπαθείας, ἀπαύστως δειγείρων, τοὺς προσιόντας σοι.
Υποτάχθηκε σε αυστηρό Γέροντα και τόσο τον αγάπησε, ώστε την ώρα πού κοιμόταν ασπαζόταν τα πόδια του και κατά την απουσία του τον τόπο της κατακλίσεως του. Πίστευε ότι δίχως αυτόν δεν θα μπορούσε ν΄ ανεβεί στον ουρανό. Η υποταγή του έδωσε την υψοποιό ταπείνωση και αυτή τη διάκριση. Με την ευλογία του Γέροντα του κατοικεί σε σπήλαιο, πού σώζεται μέχρι σήμερα κοντά στη μονή του, για να δοθεί όλος στην προσευχή, δίχως να φοβάται τις συχνές επιθέσεις των δαιμόνων. Οι επισκέψεις των ανθρώπων τον σύγχυζαν και ετοιμαζόταν ν΄αναχωρήσει σ΄ ερημικότερο τόπο, όταν άκουσε προσευχόμενος ουράνια φωνή· «Σίμων, φίλε πιστέ, και λάτρη του Υϊού μου, μη αναχωρεί των ώδε, ότι εις φως τέθεικά σε μέγα, και μέλλω να δοξάσω τον τόπον τούτον με το όνομα σου». Πιστεύοντας στην αναξιότητά του ο άξιος, θεώρησε τη φωνή τέχνασμα του πονηρού. Τη νύκτα των Χριστουγέννων προσευχόμενος είδε αστέρα να κατεβαίνει από τον ουρανό και να στέκεται πάνω στην πέτρα, όπου σήμερα η μονή, και η φωνή της Θεοτόκου να του λέγει· «Εδώ πρέπει να θεμελίωσης, ω Σίμων, το κοινόβιόν σου, και να σώσης ψυχάς, και πρόσεχε καλώς· μη απιστήσης, ως πρότερον, εγώ θέλω είμαι βοηθός σου».
Θαυματουργικά προχώρησε στην ανοικοδόμηση της μονής ο όσιος. Την εκκλησία αφιέρωσε στο όνομα της κατά σάρκα Γεννήσεως του Κυρίου και τη μονή ονόμασε Νέα Βηθλεέμ. Με θεάρεστη πολιτεία τελείωσε τον βίο του σε προχωρημένη ηλικία στις 28 Δεκεμβρίου 1257 μ.Χ. Ανάμεσα στους τελευταίους λόγους, πού είπε στους υποτακτικούς, λίγο πριν το τέλος του, ήταν και οι εξής· «Θέλω να σας επισκέπτομαι πάντοτε, και θέλω σας φυλάττω από κάθε πειρασμόν ορατόν και αόρατον... να ήστε ειρηνικοί· φιλόξενοι· να επιτελήτε τας εορτάς πνευματικώς... να ευλαβήσθε και τον Ηγούμενον με όλην σας την δύναμιν. Αυτά εάν φυλάττητε και μετά τον θάνατον μου, καθώς και ζώντος μου τα εφυλάττετε, θέλω είμαι νοερώς μαζί σας πάντοτε...». Ονομάσθηκε μυροβλύτης, γιατί «τοις πάσιν εφαίνετο μύρον αναβλύζον από του τάφου αυτού». Δυστυχώς και το χαριτόβρυτο λείψανο του και ο τάφος του μένουν σήμερα κρυμμένα και άγνωστα. Ο Σέρβος δεσπότης Ιωάννης Ούγγλεσης (+1371 μ.Χ.), ύστερα από θαυματουργική επέμβαση του οσίου στη θεραπεία του τέκνου του, μεγάλωσε τη μικρή μονή και την πλούτισε με δωρεές και αφιερώματα.
Ο όσιος Ησαΐας έγραψε τον βίο του, τον όποιο μετέγραψε ο όσιος Νικηφόρος ο Χίος. Οι μοναχοί Θεόφιλος και Ραφαήλ συνέθεσαν κανόνες, ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης Χαιρετισμούς και Εγκώμιο, ο μακαριστός αρχιμανδρίτης Ιερώνυμος Σιμωνοπετρίτης οκτώηχο κανόνα και εξέδωσε την ακολουθία του το 1924 μ.Χ.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ΄.
Τὸν περιλάλητον πιστοὶ Μυροβλύτην, καὶ πανυπέρτιμον Χριστοῦ μαργαρίτην, καὶ μοναζόντων ἔρεισμα, καὶ θεῖον ἀσκητήν, πάντες εὐφημήσωμεν, πρὸς αὐτὸν ἐκβοῶντες· Σίμων μάκαρ φύλαττε, ἐξ ἐχθρῶν ἐπηρείας· ἣν ἐδομήσω νέαν Βηθλεέμ, ὁδηγηθεὶς δι’ ἀστέρος τρισόλβιε,
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Τῇ ἀσκήσει ἐκλάμψας ἐν Ἄθῳ Ὅσιε, ὡς καθαρθεὶς τὴν καρδίαν τῶν ἀρετῶν τῷ φωτί, ἐδοξάσθης θαυμαστῶς Σίμων μακάριε· διὸ καὶ βλύζειν κρουνηδόν, μύρα εὔοσμα ἡμῖν, ἠξίωσαι μετὰ τέλος. Ἀλλὰ μὴ παύσῃ πρεσβεύων, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς τῶν Ὁσίων ἀνυμνοῦμέν σε ἀκρέμονα καὶ Ἀποστόλων ὀπαδόν καὶ ἰσοστάσιον καὶ τοῦ Ἄθω σεμνολόγημα καὶ φωστῆρα· Δὸς οὖν Πάτερ καὶ ἡμῖν τὴν σὴν ἀντίληψιν Ὑπέρ πάντων ἐξαιτούμενος τὸν Κύριον Τῶν βοώντων σοι, χαίροις Σίμων τρισόλβιε.
Ὁ Οἶκος
Φῶς τὸ δίκην ἀστέρος, ἐξαστράψαν τῆ Πέτρᾳ, τῇ σοί κατῳκισμένῃ τρισμάκαρ, ἐν θεοπτίᾳ αὐτὸ θεωρῶν, ἐν τῆ Γεννήσει τοῦ Χριστοῦ οὐρανόφωτον, ἐξίστασο θεόληπτος ἀκούων ταῦτα·
Χαῖρε, δι᾿ οὗ τὸ φῶς καθορᾶται·
χαῖρε, δι᾿ οὗ τὸ σκότος γελᾶται.
Χαῖρε, τοῦ πεμφθέντος φωτὸς ἡ διάδοσις·
χαῖρε, τῶν χαρίτων Χριστοῦ ἡ ἐπίδοσις.
Χαῖρε φῶς τὸ ἀστερόμορφον, ἀναβλέψας ὀφθαλμοῖς·
χαῖρε σκότος τὸ θεήλατον, ἀπελάσας λογισμοῖς,
Χαῖρε, ὅτι κατέστης ἄστρου ξένου διόπτρα·
χαῖρε, ὅτι κατεῖδες ὑπὲρ μάγους ἀστέρα.
Χαῖρε φωστήρ, ἀστέρων λαμπρότερε·
χαῖρε λαμπτήρ, φωστήρων φανότερε.
Χαῖρε, δι’ οὗ Βηθλεὲμ νεουργεῖται·
χαῖρε, δι’ οὗ ἡ Ἐδὲμ κατοικεῖται.
Χαίροις Σίμων τρισόλβιε.
Μεγαλυνάριον
Ὤφθης μυροθήκη πνευματική, Σίμων Μυροβλύτα, ἡδυπνόου ἐπιρροῆς, ὀσμαῖς σου εὐπνόοις, ὀσμὴν πρὸς ἀπαθείας, ἀπαύστως δειγείρων, τοὺς προσιόντας σοι.
Άγιοι Δισμύριοι (20.000) μάρτυρες που κάηκαν στη Νικομήδεια
Τον 4ο αιώνα μ.Χ., επί Διοκλητιανού και Μαξιμιανού, οι χριστιανοί της Νικομήδειας ήταν αρκετά πολυπληθείς. Ο επίσκοπος Άνθιμος, άνδρας άξιος και με αυταπάρνηση, κοπίαζε νύχτα - μέρα για τις ψυχές των πιστών. Η πρόοδος αυτή των χριστιανών κέντρισε το φθόνο των ειδωλολατρών αρχόντων και θέλησαν να εξοντώσουν τη χριστιανική Εκκλησία, προπάντων στα μεγαλύτερα και πολυπληθέστερα κέντρα της. Σχεδίασαν λοιπόν, ανήμερα Χριστούγεννα να κάνουν γενική σφαγή των χριστιανών της Νικομήδειας. Οι χριστιανοί είχαν μαζευτεί και πανηγύριζαν το κοσμοσωτήριο γεγονός της γεννήσεως του Χριστού. Ο επίσκοπος, μόλις πληροφορήθηκε ότι τους είχαν περικυκλώσει στρατός και όχλος ειδωλολατρών με όπλα και ρόπαλα, διέταξε να γίνει γρήγορα η κοινωνία των αχράντων Μυστηρίων. Έπειτα, βάπτισε τους κατηχουμένους, για να έχουν ασφαλή εφόδια στην αιώνια σωτηρία. Τότε οι ειδωλολάτρες έβαλαν φωτιά στο ναό, με αποτέλεσμα να καούν χιλιάδες πιστοί. Το τραγικό αυτό γεγονός, αντί να μειώσει τον αριθμό των μελών της Εκκλησίας, αντίθετα τον πολλαπλασίασε και χαλύβδωσε ακόμα περισσότερο το ηθικό των πιστών. Έτσι και στην περίπτωση αυτή αποδείχθηκε περίτρανα αυτό που είπε η κεφαλή της Εκκλησίας Ιησούς Χριστός: «και πύλαι άδου ου κατισχύσουσιν αυτής» (Ματθαίου, ιστ' 18). Ο θάνατος δηλαδή και οι οργανωμένες δυνάμεις του κακού, δε θα υπερισχύσουν, ούτε θα κατανικήσουν την Εκκλησία, που είναι αιώνια και αθάνατη.
(Συναξαριακή πηγή, μαζί με τη μνήμη των πιο πάνω Μαρτύρων, αναφέρει και τη μνήμη των Αγίων Δημοσθένους, Δημοκλέους και Δημοκρίτου. Η ύπαρξη όμως των Αγίων αυτών είναι αμφίβολη, διότι τα ονόματά τους καθώς και βιογραφικά στοιχεία γι' αυτούς δεν αναφέρονται από καμία Αγιολογική πηγή. Ίσως είναι οι ίδιοι και συγχέονται με τους ομώνυμους τους Μάρτυρες της 10ης Απριλίου).
Ἀπολυτίκιον
Ήχος γ'. Θείας πίστεως.
Θείον στράτευμα, πόλις αγία, περιούσιος λαός Κυρίου, ανεδείχθητε δισμύριοι Μάρτυρες, τη γαρ αγάπη αυτού δροσιζόμενοι, δια πυρός τον αγώνα ηνύσατε. Αλλ' αιτήσασθε, ελέους σοφοί τον πρύτανιν, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
(Συναξαριακή πηγή, μαζί με τη μνήμη των πιο πάνω Μαρτύρων, αναφέρει και τη μνήμη των Αγίων Δημοσθένους, Δημοκλέους και Δημοκρίτου. Η ύπαρξη όμως των Αγίων αυτών είναι αμφίβολη, διότι τα ονόματά τους καθώς και βιογραφικά στοιχεία γι' αυτούς δεν αναφέρονται από καμία Αγιολογική πηγή. Ίσως είναι οι ίδιοι και συγχέονται με τους ομώνυμους τους Μάρτυρες της 10ης Απριλίου).
Ἀπολυτίκιον
Ήχος γ'. Θείας πίστεως.
Θείον στράτευμα, πόλις αγία, περιούσιος λαός Κυρίου, ανεδείχθητε δισμύριοι Μάρτυρες, τη γαρ αγάπη αυτού δροσιζόμενοι, δια πυρός τον αγώνα ηνύσατε. Αλλ' αιτήσασθε, ελέους σοφοί τον πρύτανιν, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Τετάρτη 27 Δεκεμβρίου 2017
Αλεξανδρινό=”Δώρο στο Χριστό” (ένα συγκινητικό διήγημα)
Εδώ και πολλά χρόνια ο κόσμος γιόρταζε τα Χριστούγεννα με περισσότερη κατάνυξη.
Σ’ ένα μακρινό χωριό, λοιπόν, ο παπάς έκανε κάθε χρόνο μια φάτνη στη μέση της εκκλησίας, την παραμονή των Χριστουγέννων.
Οι κάτοικοι πήγαιναν πρώτα πρώτα στην εκκλησία, για ν’ ακούσουν τη θεία λειτουργία, γονάτιζαν κι άναβαν το κεράκι τους μπροστά στη φάτνη. Κάθε κεράκι έπρεπε να σβήσει από μόνο του, λιώνοντας σιγά σιγά, γι’ αυτό γύρω από τη φάτνη ήταν αμέτρητα κεράκια, όσα και οι πιστοί, κι η εκκλησία λαμποκοπούσε κι έφεγγε σαν να ήταν ο ήλιος μέσα της. Όταν η λειτουργία τελείωνε, ο κόσμος πήγαινε στα γύρω κεντράκια, για να φάει και να πιει, να γλεντήσει τη χαρά του για τη γέννηση του Χριστού.
Οι χωριανοί άρχιζαν τις προετοιμασίες για τα Χριστούγεννα εβδομάδες πριν.
Οι νοικοκυρές έψηναν κουλούρια, πίτες και γλυκά κι οι άντρες έβαφαν την πλατεία του χωριού, την εκκλησία και τα σπίτια τους. Ο παπάς με τα παιδιά του σχολείου και τους δασκάλους σκάλιζε τα ζώα της φάτνης στο ξύλο, τους τρεις μάγους, τους βοσκούς, το αστέρι, την Παναγία και το Χριστό.
Το βράδυ της παραμονής όλα ήταν έτοιμα κι οι άνθρωποι ντυμένοι τα καλά τους πήγαιναν στην εκκλησιά κι άφηναν μπροστά στη φάτνη ένα δώρο για το Χριστό, ό,τι μπορούσε ο καθένας.
Η Μαρία, που ήταν έξι χρονών, πήγαινε κι αυτή κάθε χρόνο με τους γονείς της στην εκκλησία κρατώντας το καλαθάκι με τα κουλούρια που είχε φτιάξει για το νεογέννητο Χριστό. Εκείνο το χρόνο, όμως, η μητέρα της αρρώστησε, κι ο πατέρας της ταξίδεψε σε μια μεγάλη πόλη για να βρει δουλειά και να τα βγάλει πέρα με τα φάρμακα και τα άλλα έξοδα. Ούτε δραχμή δεν τους περίσσευε, για ν’ αγοράσουν δώρο στο Χριστό.
Πώς να πάει στην εκκλησία η Μαρία με άδεια χέρια;
Την ώρα που χτύπησαν οι καμπάνες, η Μαρία μπήκε δειλά δειλά στην εκκλησία και κρύφτηκε πίσω από μια κολόνα. Δεν ήθελε να τη δει κανείς με τα χέρια αδειανά.
Οι άλλοι προσκυνούσαν το Χριστό, άναβαν το κεράκι τους και
του πρόσφεραν το δώρο τους.
Εκείνη γονάτισε κοιτάζοντας τη φάτνη από μακριά και ψιθύρισε:
– Αχ, Παναγίτσα μου, φέτος δε θα έρθω στη λειτουργία. Δεν έχω να χαρίσω τίποτε στο παιδί σου που γεννήθηκε. Η μητέρα μου αρρώστησε. Δεν έχουμε καθόλου χρήματα. Θα το εξηγήσεις στο Χριστό γιατί δεν του έφερα δώρο;
Ο κόσμος είχε αρχίσει να ψάλλει μαζί με τον παπά το «Χριστός γεννάται σήμερον».
Τα μάτια της Μαρίας θόλωσαν από τα δάκρυα, βγήκε από την κρυψώνα της κι έτρεξε προς το σπίτι της. Δεν είχε κάνει ούτε τρία βήματα, όταν άκουσε πίσω της μια φωνή να τη ρωτάει:
– Γιατί κλαις, κοριτσάκι μου, μια τέτοια χαρούμενη μέρα;
Ήταν μια γριούλα με γλυκό πρόσωπο και μάτια γεμάτα καλοσύνη.
– Κλαίω, γιαγιάκα, γιατί δε μου περισσεύει ούτε μια δεκάρα,
για ν’ αγοράσω ένα δώρο στο Χριστό.
– Γι’ αυτό κλαις, Μαρία; Ο Χριστός ευχαριστιέται και μόνο που τον σκέφτεσαι.
Και μόνο που τον αγαπάς. Να, κοίταξε εκείνον το θάμνο με τα πράσινα φύλλα.
Γιατί δεν κόβεις ένα μπουκέτο να του το πας;
Το κορίτσι σταμάτησε τα κλάματα, έσκυψε, κι άρχισε να κόβει ένα μπουκέτο από κλαδιά. Έκοψε αρκετά, ώσπου η αγκαλιά της δε χωρούσε πια άλλα.
– Φτάνουν αυτά, γιαγιάκα; ρώτησε τη γριούλα κοιτάζοντας πίσω της,
αλλά εκείνη είχε εξαφανιστεί.
Η Μαρία με τα κλαδιά στην αγκαλιά της προχώρησε θαρρετά και μπήκε στην εκκλησία μ’ ένα χαμόγελο αγαλλίασης. Όλα έλαμπαν στο φως των κεριών. Ο κόσμος έψελνε με κατάνυξη. Περπάτησε πάνω στο κόκκινο χαλί που απλωνόταν μπροστά στη φάτνη κι απόθεσε το δώρο της.
– Κοιτάτε αυτό το κοριτσάκι, είπε χαμηλόφωνα μια γυναίκα.
Φέρνει κλαδιά από θάμνους στο Χριστό. Και μη χειρότερα.
Όταν τελείωσε το τροπάριο ακούστηκαν ψίθυροι στην εκκλησία.
– Κοιτάξτε, κοιτάξτε τα κλαδιά των θάμνων!
Η Μαρία ήταν ακόμα γονατιστή με σταυρωμένα τα χέρια της. Ακούγοντας τις φωνές, σήκωσε το κεφάλι της τρομοκρατημένη και είδε τα κλαδιά, τα δικά της κλαδιά, να έχουν ανθίσει και να έχουν βγάλει κάτι όμορφα κόκκινα λουλούδια που έμοιαζαν με αστέρια.
– Μα τι έγινε;
– Θαύμα!
– Ήτανε θάμνοι κι έβγαλαν λουλούδια!
Ο παπάς και το πλήθος γονάτισαν μπροστά στη φάτνη,
δοξολογώντας το Χριστό γι’ αυτό το ανεξήγητο φαινόμενο.
Η γριούλα – ποια να ‘ταν άραγε; – είχε δίκιο. Το δώρο που δίνεται από την καρδιά είναι το πιο αξιόλογο δώρο. Τα φτωχά κλαδάκια ήταν το πιο σημαντικό δώρο που είχε πάρει ο Χριστός εκείνη τη μέρα...
Από τότε, κάθε χρόνο, τις μέρες των Χριστουγέννων, αυτοί οι θάμνοι ανθίζουν με τα αμέτρητα κόκκινα αστράκια τους, κι ο κόσμος τα ονομάζει
«λουλούδια των Χριστουγέννων».
Από το μακρινό εκείνο χωριό έφτασαν και στην πατρίδα μας κι ο κόσμος τα ονόμασε «Άστρα του Χριστού».
Το λουλούδι λέγεται αλεξανδρινό.
Ανθίζει Δεκέμβριο με Ιανουάριο και η ανθοφορία του διαρκεί 6 – 8 εβδομάδες.
Σ’ ένα μακρινό χωριό, λοιπόν, ο παπάς έκανε κάθε χρόνο μια φάτνη στη μέση της εκκλησίας, την παραμονή των Χριστουγέννων.
Οι κάτοικοι πήγαιναν πρώτα πρώτα στην εκκλησία, για ν’ ακούσουν τη θεία λειτουργία, γονάτιζαν κι άναβαν το κεράκι τους μπροστά στη φάτνη. Κάθε κεράκι έπρεπε να σβήσει από μόνο του, λιώνοντας σιγά σιγά, γι’ αυτό γύρω από τη φάτνη ήταν αμέτρητα κεράκια, όσα και οι πιστοί, κι η εκκλησία λαμποκοπούσε κι έφεγγε σαν να ήταν ο ήλιος μέσα της. Όταν η λειτουργία τελείωνε, ο κόσμος πήγαινε στα γύρω κεντράκια, για να φάει και να πιει, να γλεντήσει τη χαρά του για τη γέννηση του Χριστού.
Οι χωριανοί άρχιζαν τις προετοιμασίες για τα Χριστούγεννα εβδομάδες πριν.
Οι νοικοκυρές έψηναν κουλούρια, πίτες και γλυκά κι οι άντρες έβαφαν την πλατεία του χωριού, την εκκλησία και τα σπίτια τους. Ο παπάς με τα παιδιά του σχολείου και τους δασκάλους σκάλιζε τα ζώα της φάτνης στο ξύλο, τους τρεις μάγους, τους βοσκούς, το αστέρι, την Παναγία και το Χριστό.
Το βράδυ της παραμονής όλα ήταν έτοιμα κι οι άνθρωποι ντυμένοι τα καλά τους πήγαιναν στην εκκλησιά κι άφηναν μπροστά στη φάτνη ένα δώρο για το Χριστό, ό,τι μπορούσε ο καθένας.
Η Μαρία, που ήταν έξι χρονών, πήγαινε κι αυτή κάθε χρόνο με τους γονείς της στην εκκλησία κρατώντας το καλαθάκι με τα κουλούρια που είχε φτιάξει για το νεογέννητο Χριστό. Εκείνο το χρόνο, όμως, η μητέρα της αρρώστησε, κι ο πατέρας της ταξίδεψε σε μια μεγάλη πόλη για να βρει δουλειά και να τα βγάλει πέρα με τα φάρμακα και τα άλλα έξοδα. Ούτε δραχμή δεν τους περίσσευε, για ν’ αγοράσουν δώρο στο Χριστό.
Πώς να πάει στην εκκλησία η Μαρία με άδεια χέρια;
Την ώρα που χτύπησαν οι καμπάνες, η Μαρία μπήκε δειλά δειλά στην εκκλησία και κρύφτηκε πίσω από μια κολόνα. Δεν ήθελε να τη δει κανείς με τα χέρια αδειανά.
Οι άλλοι προσκυνούσαν το Χριστό, άναβαν το κεράκι τους και
του πρόσφεραν το δώρο τους.
Εκείνη γονάτισε κοιτάζοντας τη φάτνη από μακριά και ψιθύρισε:
– Αχ, Παναγίτσα μου, φέτος δε θα έρθω στη λειτουργία. Δεν έχω να χαρίσω τίποτε στο παιδί σου που γεννήθηκε. Η μητέρα μου αρρώστησε. Δεν έχουμε καθόλου χρήματα. Θα το εξηγήσεις στο Χριστό γιατί δεν του έφερα δώρο;
Ο κόσμος είχε αρχίσει να ψάλλει μαζί με τον παπά το «Χριστός γεννάται σήμερον».
Τα μάτια της Μαρίας θόλωσαν από τα δάκρυα, βγήκε από την κρυψώνα της κι έτρεξε προς το σπίτι της. Δεν είχε κάνει ούτε τρία βήματα, όταν άκουσε πίσω της μια φωνή να τη ρωτάει:
– Γιατί κλαις, κοριτσάκι μου, μια τέτοια χαρούμενη μέρα;
Ήταν μια γριούλα με γλυκό πρόσωπο και μάτια γεμάτα καλοσύνη.
– Κλαίω, γιαγιάκα, γιατί δε μου περισσεύει ούτε μια δεκάρα,
για ν’ αγοράσω ένα δώρο στο Χριστό.
– Γι’ αυτό κλαις, Μαρία; Ο Χριστός ευχαριστιέται και μόνο που τον σκέφτεσαι.
Και μόνο που τον αγαπάς. Να, κοίταξε εκείνον το θάμνο με τα πράσινα φύλλα.
Γιατί δεν κόβεις ένα μπουκέτο να του το πας;
Το κορίτσι σταμάτησε τα κλάματα, έσκυψε, κι άρχισε να κόβει ένα μπουκέτο από κλαδιά. Έκοψε αρκετά, ώσπου η αγκαλιά της δε χωρούσε πια άλλα.
– Φτάνουν αυτά, γιαγιάκα; ρώτησε τη γριούλα κοιτάζοντας πίσω της,
αλλά εκείνη είχε εξαφανιστεί.
Η Μαρία με τα κλαδιά στην αγκαλιά της προχώρησε θαρρετά και μπήκε στην εκκλησία μ’ ένα χαμόγελο αγαλλίασης. Όλα έλαμπαν στο φως των κεριών. Ο κόσμος έψελνε με κατάνυξη. Περπάτησε πάνω στο κόκκινο χαλί που απλωνόταν μπροστά στη φάτνη κι απόθεσε το δώρο της.
– Κοιτάτε αυτό το κοριτσάκι, είπε χαμηλόφωνα μια γυναίκα.
Φέρνει κλαδιά από θάμνους στο Χριστό. Και μη χειρότερα.
Όταν τελείωσε το τροπάριο ακούστηκαν ψίθυροι στην εκκλησία.
– Κοιτάξτε, κοιτάξτε τα κλαδιά των θάμνων!
Η Μαρία ήταν ακόμα γονατιστή με σταυρωμένα τα χέρια της. Ακούγοντας τις φωνές, σήκωσε το κεφάλι της τρομοκρατημένη και είδε τα κλαδιά, τα δικά της κλαδιά, να έχουν ανθίσει και να έχουν βγάλει κάτι όμορφα κόκκινα λουλούδια που έμοιαζαν με αστέρια.
– Μα τι έγινε;
– Θαύμα!
– Ήτανε θάμνοι κι έβγαλαν λουλούδια!
Ο παπάς και το πλήθος γονάτισαν μπροστά στη φάτνη,
δοξολογώντας το Χριστό γι’ αυτό το ανεξήγητο φαινόμενο.
Η γριούλα – ποια να ‘ταν άραγε; – είχε δίκιο. Το δώρο που δίνεται από την καρδιά είναι το πιο αξιόλογο δώρο. Τα φτωχά κλαδάκια ήταν το πιο σημαντικό δώρο που είχε πάρει ο Χριστός εκείνη τη μέρα...
Από τότε, κάθε χρόνο, τις μέρες των Χριστουγέννων, αυτοί οι θάμνοι ανθίζουν με τα αμέτρητα κόκκινα αστράκια τους, κι ο κόσμος τα ονομάζει
«λουλούδια των Χριστουγέννων».
Από το μακρινό εκείνο χωριό έφτασαν και στην πατρίδα μας κι ο κόσμος τα ονόμασε «Άστρα του Χριστού».
Το λουλούδι λέγεται αλεξανδρινό.
Ανθίζει Δεκέμβριο με Ιανουάριο και η ανθοφορία του διαρκεί 6 – 8 εβδομάδες.
Χριστουγεννα σημαινει..........
.............Χριστουγεννα σημαινει, πως ψαχνω τον αδερφο μου. Εσενα που με αδικησες. Εσενα που με κατακλεψες. Εσενα που μου χρωστας και δε μου δινεις. Εσενα που ξεπουλησες την αδελφικη αγαπη για να εχεις ενα χωραφι παραπανω. Ενα σπιτι παραπανω, για να ωφεληθουν τα παιδια σου και να ζουν σαν αρχοντες. Και να αδικηθουν τα δικα μου και να ζουν σε νοικιασμενα υπογεια.
Χριστουγεννα σημαινει πως σε περιμενω αδερφε μου, να ερθεις να παραγραψουμε ολα τα χρεη για να παραγραψει και ο Χριστος τα δικα μας.
Αργησα να καταλαβω τα παραξενα μυστικα Του.:
Ο ΘΕΛΩΝ ΠΡΩΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΣΤΩ ΠΑΝΤΩΝ ΔΙΑΚΟΝΟΣ
ΑΓΑΠΑΤΕ ΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ ΥΜΩΝ ΕΥΛΟΓΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΡΩΜΕΝΟΥΣ ΥΜΑΣ
ΟΣ ΓΑΡ ΑΝ ΘΕΛΕΙ ΤΗΝ ΨΥΧΗΝ ΑΥΤΟΥ ΣΩΣΑΙ ΑΠΟΛΕΣΕΙ ΑΥΤΗΝ
Αργησα να καταλαβω οτι για να κερδισω πρεπει να χασω.
Για να παρω πρεπει να δωσω.
Για να ανεβω πρεπει να κατεβω
Θα ανοιξουν τα ματια μου ομως, οταν ανοιξουν τα σπλαχνα μου.
Χριστουγεννα ηταν οταν ενας φιλος μου εισαγγελεας, εφυγε απο το εορταστικο τραπεζι - δε μου κατεβαινει μπουκια ειπε - και πηγε να φαει με τους φυλακισμενους...................
Χριστουγεννα σημαινει πως σε περιμενω αδερφε μου, να ερθεις να παραγραψουμε ολα τα χρεη για να παραγραψει και ο Χριστος τα δικα μας.
Αργησα να καταλαβω τα παραξενα μυστικα Του.:
Ο ΘΕΛΩΝ ΠΡΩΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΣΤΩ ΠΑΝΤΩΝ ΔΙΑΚΟΝΟΣ
ΑΓΑΠΑΤΕ ΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ ΥΜΩΝ ΕΥΛΟΓΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΡΩΜΕΝΟΥΣ ΥΜΑΣ
ΟΣ ΓΑΡ ΑΝ ΘΕΛΕΙ ΤΗΝ ΨΥΧΗΝ ΑΥΤΟΥ ΣΩΣΑΙ ΑΠΟΛΕΣΕΙ ΑΥΤΗΝ
Αργησα να καταλαβω οτι για να κερδισω πρεπει να χασω.
Για να παρω πρεπει να δωσω.
Για να ανεβω πρεπει να κατεβω
Θα ανοιξουν τα ματια μου ομως, οταν ανοιξουν τα σπλαχνα μου.
Χριστουγεννα ηταν οταν ενας φιλος μου εισαγγελεας, εφυγε απο το εορταστικο τραπεζι - δε μου κατεβαινει μπουκια ειπε - και πηγε να φαει με τους φυλακισμενους...................
Άγιος Μαυρίκιος, ο γιος του Φωτεινός και οι Άγιοι Εβδομήκοντα Μάρτυρες
Μαρτύρησαν όλοι στα χρόνια του βασιλιά Μαξιμιανού (286 - 305 μ.Χ.) και ήταν στρατιώτες, που διέμεναν στην Απάμεια της Βιθυνίας του Πόντου.
Όταν πέρασε από εκεί ο Μαξιμιανός, καταγγέλθηκαν ότι ήταν χριστιανοί. Όταν τους κάλεσε ο βασιλιάς, οι Άγιοι ομολόγησαν και μπροστά του ότι ήταν χριστιανοί και αμέσως τότε τους αφαιρέθηκαν οι στρατιωτικές ζώνες και τους έριξαν στη φυλακή.
Όταν μετά τρεις μέρες ρωτήθηκαν και πάλι, έμειναν αμετάθετοι στο φρόνημά τους και έτσι τους κρέμασαν και τους ξέσχισαν τις πλευρές. Ο δε Μαξιμιανός, για να κάνει πικρότερο το μαρτύριο του Μαυρικίου, αποκεφάλισαν μπροστά του τον γιο του Φωτεινό. Αυτούς δε, τους πήγε σε τόπο με βρώμικα βαλτόνερα, όπου τους έδεσε γυμνούς σε πασσάλους και τους άλειψε με μέλι. Οι μάρτυρες, έμειναν έτσι δεμένοι επί 10 ημέρες, τελικά όμως, από τα τσιμπήματα των εντόμων, παρέδωσαν μαρτυρικά το πνεύμα τους στον Θεό.
Ο Άγιος Μαυρίκιος εορτάζει και την 1η Ιουλίου.
Όταν πέρασε από εκεί ο Μαξιμιανός, καταγγέλθηκαν ότι ήταν χριστιανοί. Όταν τους κάλεσε ο βασιλιάς, οι Άγιοι ομολόγησαν και μπροστά του ότι ήταν χριστιανοί και αμέσως τότε τους αφαιρέθηκαν οι στρατιωτικές ζώνες και τους έριξαν στη φυλακή.
Όταν μετά τρεις μέρες ρωτήθηκαν και πάλι, έμειναν αμετάθετοι στο φρόνημά τους και έτσι τους κρέμασαν και τους ξέσχισαν τις πλευρές. Ο δε Μαξιμιανός, για να κάνει πικρότερο το μαρτύριο του Μαυρικίου, αποκεφάλισαν μπροστά του τον γιο του Φωτεινό. Αυτούς δε, τους πήγε σε τόπο με βρώμικα βαλτόνερα, όπου τους έδεσε γυμνούς σε πασσάλους και τους άλειψε με μέλι. Οι μάρτυρες, έμειναν έτσι δεμένοι επί 10 ημέρες, τελικά όμως, από τα τσιμπήματα των εντόμων, παρέδωσαν μαρτυρικά το πνεύμα τους στον Θεό.
Ο Άγιος Μαυρίκιος εορτάζει και την 1η Ιουλίου.
Άγιος Θεόδωρος ο Α' Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινούπολης
Ο Άγιος αυτός ήταν γέννημα και θρέμμα της Κωνσταντινούπολης και έζησε στα χρόνια του Βασιλιά Κωνσταντίνου Δ' του Πωγωνάτου (668 - 685 μ.Χ.).
Λόγω της μεγάλης του αρετής και ευλάβειας, χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος της Αγίας Σοφίας και κατόπιν έγινε σύγκελλος και σκευοφύλακας αυτής. Επειδή δε ο τότε Πατριάρχης Κωνσταντίνος πέθανε, από τον βασιλιά και τη σύγκλητο, αναγκάστηκε να χειροτονηθεί Πατριάρχης ο Θεόδωρος. Θεάρεστα αφού διακυβέρνησε την Εκκλησία για δύο χρόνια και τρεις μήνες, απομακρύνθηκε του θρόνου από τον βασιλιά Κωνσταντίνο Πωγωνάτο. Η απομάκρυνση αυτή δεν μάρανε τον θείο ζήλο του Πατριάρχη Θεοδώρου και αφού πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του επίσης Θεάρεστα, απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Θεόδωρος επανήλθε στον θρόνο του μετά τον θάνατο του πατρός Γεωργίου Α’ και πατριάρχευσε έως το 687 μ.Χ.
Λόγω της μεγάλης του αρετής και ευλάβειας, χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος της Αγίας Σοφίας και κατόπιν έγινε σύγκελλος και σκευοφύλακας αυτής. Επειδή δε ο τότε Πατριάρχης Κωνσταντίνος πέθανε, από τον βασιλιά και τη σύγκλητο, αναγκάστηκε να χειροτονηθεί Πατριάρχης ο Θεόδωρος. Θεάρεστα αφού διακυβέρνησε την Εκκλησία για δύο χρόνια και τρεις μήνες, απομακρύνθηκε του θρόνου από τον βασιλιά Κωνσταντίνο Πωγωνάτο. Η απομάκρυνση αυτή δεν μάρανε τον θείο ζήλο του Πατριάρχη Θεοδώρου και αφού πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του επίσης Θεάρεστα, απεβίωσε ειρηνικά.
Ο Άγιος Θεόδωρος επανήλθε στον θρόνο του μετά τον θάνατο του πατρός Γεωργίου Α’ και πατριάρχευσε έως το 687 μ.Χ.
Άγιος Θεόδωρος ο Γραπτός
Ο Άγιος Θεόδωρος ο Γραπτός ήταν γιος του Ιωνά , από την Παλαιστίνη, και υπήρξε μαθητής μαζί με τον αδελφό του Θεοφάνη , στη μονή του αγίου Σάββα.
Στα χρόνια του βασιλιά Λέοντα του Ε' ήλθαν στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και οι δύο για το ζήτημα των αγίων εικόνων, περιορίστηκαν σε κάποια Μονή στο Στόμιο της Μαύρης Θάλασσας. Ο βασιλιάς Μιχαήλ ο Τραυλός τους επανέφερε, αλλά αυτοί δεν θέλησαν να εξαγοράσουν την ησυχία τους με αδιαφορία στα εκκλησιαστικά ζητήματα και να νεκρώσουν τις ιερές πεποιθήσεις τους. Γι' αυτό εκδήλωσαν με θάρρος τα φρονήματά τους και έτσι πάλι περιορίστηκαν από τον βασιλιά, σε κάποιο τόπο κοντά στο Σωσθένιο. Αργότερα επί Θεοφίλου του Εικονομάχου, στάλθηκαν στην Αφουσία. Αν και εκεί είχαν μείνει πολλά χρόνια και είχαν αυστηρή επιτήρηση, αυτοί εξακολουθούσαν να φωνάζουν κατά της εικονομαχίας. Τότε ο Θεόφιλος, γεμάτος θυμό, τους έφερε στην Κωνσταντινούπολη, όπου τους μαστίγωσε ανελέητα. Και κατόπιν χάραξε στα μέτωπα τους με πυρακτωμένο σίδερο, τους παρακάτω δώδεκα στίχους για να τους στιγματίσει.
Πάντων ποθούντων προστρέχειν πρὸς τὴν πόλιν,
Ὅπου πάναγνοι τοῦ Θεοῦ Λόγου πόδες
Ἔστησαν, εἰς σύστασιν τῆς οἰκουμένης,
Ὤφθησαν οὗτοι τῷ σεβασμίῳ τόπῳ,
Σκεύη πονηρὰ δεισιδαίμονος πλάνης.
Ἐκεῖσε πολλὰ λοιπὸν ἐξ ἀπιστίας,
Πράξαντες δεινὰ αἰσχρὰ δυσσεβοφρόνως,
Ἐκεῖθεν ἠλάθησαν ὡς ἀποστάται.
Πρὸς τὴν πόλιν δὲ τοῦ κράτους πεφευγότες,
Οὐκ ἐξαφῆκαν τὰς ἀθέσμους μωρίας.
Ὅθεν γραφέντες ὡς κακοῦργοι, τὴν θέαν,
Κατακρίνονται καὶ διώκονται πάλιν.
Απ' αυτή την αιτία ονομάστηκαν και οι δύο Γραπτοί. Επί δε του Πατριάρχου Ιωάννου Ζ' (836 ή 837 μ.Χ.), εξορίστηκαν πάλι στην Απάμεια της Βιθυνίας, όπου ο Θεόδωρος πέθανε και τάφηκε από τον αδελφό του Θεοφάνη. Αργότερα το λείψανό του μεταφέρθηκε στη Χαλκηδόνα.
Ο εορτασμός του μας υπενθυμίζει πόσους αγώνες κίνησαν οι πιστοί, για να διαφυλαχτεί η ορθόδοξη διδασκαλία και λατρεία. Και για τ' αδέλφια δίνει λαμπρό μάθημα, για το ότι δεν υπάρχει τίποτα συγκινητικότερο και τιμητικότερο, από το να ζουν αφοσιωμένοι μέχρι θανάτου για τη νίκη της ορθόδοξης Εκκλησίας.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείοις στίγμασι, σεσημασμένος, δῶρον ἔμψυχον, τῷ Ζωοδότῃ, προσηνέχθης θεοφόρε Θεόδωρε· Ἀσκητικαὶς δωρεαὶς γὰρ κοσμούμενος, ὁμολογίας Ἀγώσι διέλαμψας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.
Στα χρόνια του βασιλιά Λέοντα του Ε' ήλθαν στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και οι δύο για το ζήτημα των αγίων εικόνων, περιορίστηκαν σε κάποια Μονή στο Στόμιο της Μαύρης Θάλασσας. Ο βασιλιάς Μιχαήλ ο Τραυλός τους επανέφερε, αλλά αυτοί δεν θέλησαν να εξαγοράσουν την ησυχία τους με αδιαφορία στα εκκλησιαστικά ζητήματα και να νεκρώσουν τις ιερές πεποιθήσεις τους. Γι' αυτό εκδήλωσαν με θάρρος τα φρονήματά τους και έτσι πάλι περιορίστηκαν από τον βασιλιά, σε κάποιο τόπο κοντά στο Σωσθένιο. Αργότερα επί Θεοφίλου του Εικονομάχου, στάλθηκαν στην Αφουσία. Αν και εκεί είχαν μείνει πολλά χρόνια και είχαν αυστηρή επιτήρηση, αυτοί εξακολουθούσαν να φωνάζουν κατά της εικονομαχίας. Τότε ο Θεόφιλος, γεμάτος θυμό, τους έφερε στην Κωνσταντινούπολη, όπου τους μαστίγωσε ανελέητα. Και κατόπιν χάραξε στα μέτωπα τους με πυρακτωμένο σίδερο, τους παρακάτω δώδεκα στίχους για να τους στιγματίσει.
Πάντων ποθούντων προστρέχειν πρὸς τὴν πόλιν,
Ὅπου πάναγνοι τοῦ Θεοῦ Λόγου πόδες
Ἔστησαν, εἰς σύστασιν τῆς οἰκουμένης,
Ὤφθησαν οὗτοι τῷ σεβασμίῳ τόπῳ,
Σκεύη πονηρὰ δεισιδαίμονος πλάνης.
Ἐκεῖσε πολλὰ λοιπὸν ἐξ ἀπιστίας,
Πράξαντες δεινὰ αἰσχρὰ δυσσεβοφρόνως,
Ἐκεῖθεν ἠλάθησαν ὡς ἀποστάται.
Πρὸς τὴν πόλιν δὲ τοῦ κράτους πεφευγότες,
Οὐκ ἐξαφῆκαν τὰς ἀθέσμους μωρίας.
Ὅθεν γραφέντες ὡς κακοῦργοι, τὴν θέαν,
Κατακρίνονται καὶ διώκονται πάλιν.
Απ' αυτή την αιτία ονομάστηκαν και οι δύο Γραπτοί. Επί δε του Πατριάρχου Ιωάννου Ζ' (836 ή 837 μ.Χ.), εξορίστηκαν πάλι στην Απάμεια της Βιθυνίας, όπου ο Θεόδωρος πέθανε και τάφηκε από τον αδελφό του Θεοφάνη. Αργότερα το λείψανό του μεταφέρθηκε στη Χαλκηδόνα.
Ο εορτασμός του μας υπενθυμίζει πόσους αγώνες κίνησαν οι πιστοί, για να διαφυλαχτεί η ορθόδοξη διδασκαλία και λατρεία. Και για τ' αδέλφια δίνει λαμπρό μάθημα, για το ότι δεν υπάρχει τίποτα συγκινητικότερο και τιμητικότερο, από το να ζουν αφοσιωμένοι μέχρι θανάτου για τη νίκη της ορθόδοξης Εκκλησίας.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείοις στίγμασι, σεσημασμένος, δῶρον ἔμψυχον, τῷ Ζωοδότῃ, προσηνέχθης θεοφόρε Θεόδωρε· Ἀσκητικαὶς δωρεαὶς γὰρ κοσμούμενος, ὁμολογίας Ἀγώσι διέλαμψας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.
Άγιος Στέφανος ο Πρωτομάρτυρας και Αρχιδιάκονος
Ο Άγιος Στέφανος ήταν ένας από τους πιο διακεκριμένους μεταξύ των επτά διακόνων, που εξέλεξαν οι πρώτοι χριστιανοί για να επιστατούν στις κοινές τράπεζες των αδελφών, ώστε να μη γίνονται λάθη και τους χειροτόνησαν οι Άγιοι Απόστολοι. Αν και κουραστική η ευθύνη του επιστάτη για τόσους αδερφούς παρ’ όλα αυτά ο Στέφανος έβρισκε καιρό και δύναμη για να κηρύττει το Ευαγγέλιο του Χριστού. Και όπως αναφέρει η Αγία Γραφή: «Στέφανος πλήρης πίστεως καὶ δυνάμεως ἐποίει τέρατα καὶ σημεῖα μεγάλα ἐν τῷ λαῷ».(Πραξ. Αποστόλων, στ΄8-15, ζ΄1-60). Δηλαδή ο Στέφανος, που ήταν γεμάτος πίστη και χάρισμα ευγλωττίας δυνατό, έκανε μεταξύ του λαού μεγάλα θαύματα, που προκαλούσαν κατάπληξη και αποδείκνυαν την αλήθεια του χριστιανικού κηρύγματος.
Ο Στέφανος είχε αφιερώσει τη ζωή του στο κήρυγμα του ευαγγελικού λόγου και στη φιλανθρωπική δράση. Για τη προσφορά και τις αρετές του τιμήθηκε με το χάρισμα της θαυματουργίας. Με το χάρισμα αυτό θεράπευε ασθενείς και αποδείκνυε τη δύναμη του Χριστού. Με τη βαθιά θεολογική του κατάρτιση ανέτρεπε εύκολα τις κακοδοξίες των Ιουδαίων για το έργο του Χριστού, προκαλώντας την οργή και το φθόνο τους. Οι Ιουδαίοι, όμως, καθώς ήταν προκατειλημμένοι, εξαπέλυσαν συκοφάντες ανάμεσα στο λαό, που διέδιδαν ότι άκουσαν το Στέφανο να βλαστημεί το Μωϋσή και το Θεό. Με αφορμή, λοιπόν, αυτές τις συκοφαντίες, που οι ίδιοι είχαν ενσπείρει, άρπαξαν με μίσος το Στέφανο και τον οδήγησαν μπροστά στο Συνέδριο, τάχα για να απολογηθεί. Η απολογία του Στεφάνου υπήρξε πρότυπο τόλμης και θάρρους. Χωρίς να φοβηθεί καθόλου, εξαπέλυσε λόγια - κεραυνούς εναντίον των Ιουδαίων. Και από υπόδικος, ορθώθηκε θυελλώδης ελεγκτής και κατήγορος. Τότε ακράτητοι από το μίσος οι Ιουδαίοι, τον έσυραν έξω από την πόλη, όπου τον θανάτωσαν με λιθοβολισμό. Εκεί φάνηκε και η μεγάλη συγχωρητικότητα του Στεφάνου προς τους εχθρούς του με τη φράση του, «Κύριε, μὴ στήσης αὐτοῖς τὴν ἁμαρτίαν ταύτην». Κύριε μη λογαριάσεις σ’ αυτούς την αμαρτία αυτή. |
Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε. Βασίλειον διάδημα, ἐστέφθη σὴ κορυφή, ἐξ ἄθλων ὧν ὑπέμεινας, ὑπὲρ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, Μαρτύρων Πρωτόαθλε· σὺ γὰρ τὴν Ἰουδαίων, ἀπελέγξας μανίαν, εἶδες σου τὸν Σωτῆρα, τοῦ Πατρὸς δεξιόθεν. Αὐτὸν οὖν ἐκδυσώπει ἀεί, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν. Κοντάκιον Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον. Ὁ Δεσπότης χθὲς ἡμῖν, διὰ σαρκὸς ἐπεδήμει, καὶ ὁ δοῦλος σήμερον, ἀπὸ σαρκὸς ἐξεδήμει· χθὲς μὲν γάρ, ὁ Βασιλεύων σαρκὶ ἐτέχθη, σήμερον δέ, ὁ οἰκέτης λιθοβολεῖται· δι᾽ αὐτὸν καὶ τελειοῦται, ὁ Πρωτομάρτυς καὶ θεῖος Στέφανος. Κάθισμα Ἦχος δ’. Κατεπλάγη Ἰωσὴφ. Τὴν τοῦ Πνεύματος πηγήν, ἐν τῇ καρδίᾳ μυστικῶς, κεκτημένος τοῦ Χριστοῦ, ὁ Πρωτομάρτυς ἀληθῶς, τῶν Ἰουδαίων ἀπήλεγξε τὴν αὐθάδειαν, καὶ ἔδειξεν αὐτοῖς, τόν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ, ἐκ σπέρματος Δαυΐδ, ἀναβλαστήσαντα, τῷ τῆς σοφίας καὶ χάριτος πληρώματι, πεπληρωμένος ὁ ἔνδοξος. Ἀλλ' ὦ Τρισμάκαρ, τοὺς σὲ τιμῶντας, σῷζε θείαις πρεσβείαις σου. Ἕτερον Κάθισμα Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ. Ἀπόστολε Χριστοῦ, Διακόνων ὁ πρῶτος, Πρωτόαθλε σοφέ, τῶν Μαρτύρων ἀκρότης, ὁ κόσμου τὰ πέρατα, ἁγιάσας τοῖς ἄθλοις σου, καὶ τοῖς θαύμασι, ψυχὰς ἀνθρώπων λαμπρύνας, τους τιμῶντάς σε, ῥῦσαι παντοίων κινδύνων, πανεύφημε Στέφανε. Ὁ Οἶκος Ὡς ἀστὴρ φαεινὸς σήμερον συνεξέλαμψε, τῇ Γεννήσει Χριστοῦ, ὁ Πρωτομάρτυς Στέφανος, ἀστράπτων καὶ φωτίζων τὰ πέρατα ἅπαντα, τῶν Ἰουδαίων μόνον ἠμαύρωσε τὴν πᾶσαν δυσσέβειαν, σοφίας λόγοις τούτους διελέγξας, ἀπὸ τῶν Γραφῶν διαλεγόμενος, καὶ πείθων τούτους, τὸν γεννηθέντα ἐκ τῆς Παρθένου Ἰησοῦν, Υἱὸν αὐτόν εἶναι Θεοῦ, κατῄσχυνε τούτων τὴν ἀσεβῆ κακουργίαν, ὁ Πρωτομάρτυς καὶ θεῖος Στέφανος. Μεγαλυνάριον Πρῶτος Διακόνων ἀναδειχθείς, πρῶτος τοῦ Δεσπότου, ἐχρημάτισας μιμητής· ὅθεν Ἀθλοφόρων, πρωτεύων Πρωτομάρτυς, τύπος αύτοῖς ἐγένου, πρώταθλε Στέφανε. |
Τρίτη 26 Δεκεμβρίου 2017
Λιβάνι, Σμύρνα και Χρυσός: Τι συμβολίζουν τα Τίμια Δώρα;
Το Λιβάνι ήταν ένα άρωμα που χρησιμοποιούσαν οι Ιουδαίοι και σαν δώρο συμβόλιζε πως ο Χριστός θα γινόταν αγαπητός.
Το χρυσάφι ήταν το αγαθό των Βασιλιάδων, πράγμα που συμβόλιζε την ιδιότητα ως Βασιλιά που έχει ο Χριστός για τους Χριστιανούς.
Η Σμύρνα ήταν άρωμα που τοποθετούσαν στους νεκρούς για να μυρίζουν ωραία, πράγμα που συμβόλιζε πως ο Χριστός θα υπέφερε και θα πέθαινε.
Λιβάνι κοινώς λιβάνι η λιβανωτός: αρωματική ελαιώδης ρητίνη του δένδρου βοσουελλίας της καρτερεί-ου, πού φύεται στις αμμώδεις εκτάσεις της Αραβίας, της Σομαλίας, των Ινδιών και του Λιβάνου.
Χρησιμοποιήθηκε σαν θυμίαμα για κοσμική και λατρευτική χρήση από τα πανάρχαια χρόνια (Αιγύπτιοι, Βαβυλώνιοι, Εβραίοι).
Μύρα κοινώς μύρον ή μύρρα: αρωματική υδατοδιαλυτή ρητίνη του φυτού μύρρας της κομμιοφόρου και άλλων συγγενών πού φύονται στην Αραβία και την Αιθιοπία.
Στα δώρα των μάγων δόθηκαν οι εξής συμβολισμοί σε σχέση με τον Χριστό:
ο χρυσός ως τιμή σ” αυτόν ως τον νέο βασιλιά του κόσμου το λιβάνι ως Θεό
η σμύρνα ως αυτόν που θα θυσιαζόταν για χάρη των ανθρώπων
Η σημασία των Δώρων
Στο εδάφιο 2:
Πού είναι αυτός που γεννήθηκε, ο βασιλιάς των Ιουδαίων;
Επειδή, είδαμε το αστέρι του στην ανατολή, και ήρθαμε για να τον προσκυνήσουμε (2:2).
Στο εδάφιο 11:
Και όταν ήρθαν στο σπίτι, είδαν το παιδί μαζί με τη Μαρία, τη μητέρα του, και
πέφτοντας κάτω το προσκύνησαν, και ανοίγοντας τους θησαυρούς τους,
του πρόσφεραν δώρα, χρυσάφι και λιβάνι και σμύρνα (2:11).
Προσκύνησαν αφού άκουσαν τον βασιλιά, αναχώρησαν, και ξάφνου, το αστέρι, που είχαν δει στην ανατολή, προπορευόταν απ” αυτούς, μέχρις ότου, φτάνοντας, στάθηκε επάνω εκεί όπου ήταν το παιδί. Και καθώς είδαν το αστέρι, χάρηκαν με χαρά υπερβολικά μεγάλη (Ματθαίος 2:9-10). Προσκύνησαν με την καρδιά τους.
Του πρόσφεραν Δώρα βασιλικά. Προσφέρουν αυτό που λατρεύουν, τα εργαλεία τους, τα όπλα τους. Το λιβάνι και η σμύρνα, ήταν τα πιο ακριβά μυρωδικά καρυκεύματα, σε όλη τη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο. Το χρησιμοποιούσαν για θυσίες σε τελετές που έκαναν, στους ναούς τους, ή για να πάρουν χρησμούς. Υπάρχουν αρκετά βαβυλωνιακά κείμενα που βεβαιώνουν αυτό.
Τα δώρα τους ήταν φόρος υποτέλειας, ήταν τα όπλα τους, αυτό που θεωρούσαν πιο σημαντικό και το λάτρευαν. Στην Παλαιά Διαθήκη όταν ο βασιλιάς Εζεκίας, έδειξε στους Βαβυλώνιους τους θησαυρούς του και στους θησαυρούς υπήρχαν κατά πάσα πιθανότητα αυτά τα τρία (Β΄ Βασιλέων 20:13)
Τα δώρα των μάγων δεν ήταν δώρα για μωρό.
Συμβόλιζαν την προσκύνηση και υποταγή τους στο νέο βασιλιά.
Ήταν μια θυσία. Θυσίαζαν αυτό που πριν λάτρευαν.
Η μόνη κατάλληλη θυσία για το βασιλιά Χριστό, που δείχνει την αλλαγή στη ζωή μας, είναι να θυσιάσουμε αυτό που λατρεύουμε πριν πάμε στο Χριστό.
Οι μάγοι με την ελάχιστη γνώση τους, έστω έψαξαν και βρήκαν τον Ιησού.
Και θα με ζητήσετε, και θα με βρείτε, όταν με ζητήσετε με όλη σας την καρδιά
(Ιερεμίας 29:13)
Ανεκτίμητο κειμήλιο της Ιεράς Μονής Αγίου Παύλου
Τα Τίμια Δώρα είναι χρυσός, λίβανος και σμύρνα
O χρυσός βρίσκεται υπό την μορφή εικοσιοκτώ επιμελώς σκαλισμένων επιπέδων πλακιδίων, ποικίλων σχημάτων (παραλληλογράμμων, τραπεζοειδών, πολυγώνων κτλ.) και διαστάσεων περίπου 5 εκ. χ 7 εκ. Κάθε πλακίδιο έχει διαφορετικό σχέδιο πολύπλοκης καλλιτεχνικής μικροεπεξεργασίας.
O λίβανος και η σμύρνα διατηρούνται ως μείγμα υπό την μορφή εξήντα δύο περίπου σφαιρικών χανδρών μεγέθους μικρής ελιάς.
Φυλάσσονται με ιδιαίτερη επιμέλεια στο θησαυροφυλάκιο της Ιεράς Μονής Αγίου Παύλου. Για λόγους ασφαλείας είναι κατανεμημένα σε διάφορες λειψανοθήκες, μόνο μέρος δε αυτών εκτίθεται για προσκύνηση των επισκεπτών της Ιεράς Μονής ή μεταφέρεται προς αγιασμό εκτός Αγίου Όρους στις κατά τόπους Ιερές Μητροπόλεις.
Γράφει ο Ευαγγελιστής Λουκάς για την Παναγία ότι
«διετήρει πάντα τα ρήματα ταύτα εν τη καρδία αυτής» (Λουκ. β” 19, 51).
Πιστεύεται από τους θεολόγους ερμηνευτές ότι ένα μεγάλο μέρος από αυτά τα «ρήματα», τα λόγια και τα γεγονότα δηλαδή της ζωής του Κυρίου, η Θεοτόκος τα εκμυστηρεύθηκε στον Άγιο Απόστολο Λουκά ο οποίος και τα συμπεριέλαβε στο Ευαγγέλιο του.
Παράλληλα με τα άγια «ρήματα» του Κύριου, η Υπεραγία Θεοτόκος «διετήρει» και ότι άλλο σχετικό με την επίγεια ζωή του Κυρίου και τα Τίμια Δώρα.
Σύμφωνα με την ιστορικοθρησκευτική μας παράδοση, πριν την Κοίμηση της η Παναγία Μητέρα του Κυρίου τα παρέδωσε μαζί με τα Άγια Σπάργανα του Χριστού, την Τίμια Εσθήτα και την Αγία Ζώνη της στην Εκκλησία των Ιεροσολύμων οπού και παρέμειναν μέχρι το έτος 400 μ.Χ. περίπου.
Κατά το έτος αυτό ο αυτοκράτορας Αρκάδιος τα μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη για αγιασμό του λάου και προστασία και προβολή της Βασιλεύουσας.
Εκεί παρέμειναν μέχρι και την άλωση της πόλης από τους Φράγκους το έτος 1204 μ.Χ. Στη συνέχεια μεταφέρθηκαν για λόγους ασφαλείας μαζί με αλλά ιερά κειμήλια στη Νίκαια της Βιθυνίας, προσωρινή πρωτεύουσα του Βυζαντίου, όπου και παρέμειναν για εξήντα περίπου χρόνια.
Με την υποχώρηση των Σταυροφόρων επί αυτοκράτορος Μιχαήλ Παλαιολόγου επεστράφησαν στην Κωνσταντινούπολη μέχρι την υποδούλωσή της στους Τούρκους το 1453 μ.Χ.
Μετά την Άλωση η Μάρω, χριστιανή σύζυγος του σουλτάνου Μουράτ Β” (1421-1451) και μητρυιά του Μωάμεθ Β” του Πορθητού, τα μετέφερε αυτοπροσώπως στην Ιερά Μονή Αγίου Παύλου στο Αγιο Όρος.
Η Μονή αυτή της ήταν γνωστή αφού ο πατέρας της Γεώργιος Βράγκοβιτς, δεσπότης της Σερβίας, έκτισε το καθολικό της προς τιμή του Αγίου Μεγαλομάρτυρα Γεωργίου του Τροπαιοφόρου.
Κατά την αγιορείτικη παράδοση καθώς η Μάρω ανέβαινε από τον αρσανά (λιμάνι) στην Μονή, η Κυρία Θεοτόκος την εμπόδισε με υπερφυσικό τρόπο να πλησίασει στη Μονή και έτσι να παραβίασει το άβατον του Αγίου Όρους.
Αυτή υπάκουσε και παρέδωσε ταπεινά τα Τίμια Δώρα στους μοναχούς και πατέρες, οι όποιοι και έστησαν στο σημείο εκείνο της θεομητορικής παρουσίας ένα Σταυρό πού σώζεται μέχρι σήμερα και λέγεται «Σταυρός της Βασιλίσσης».
Το σουλτανικό έγγραφο με τις σχετικές πληροφορίες παραδόσεως των Τιμίων Δώρων φυλάσσεται στο αρχείο της Μονής του Αγίου Παύλου.
Το χρυσάφι ήταν το αγαθό των Βασιλιάδων, πράγμα που συμβόλιζε την ιδιότητα ως Βασιλιά που έχει ο Χριστός για τους Χριστιανούς.
Η Σμύρνα ήταν άρωμα που τοποθετούσαν στους νεκρούς για να μυρίζουν ωραία, πράγμα που συμβόλιζε πως ο Χριστός θα υπέφερε και θα πέθαινε.
Λιβάνι κοινώς λιβάνι η λιβανωτός: αρωματική ελαιώδης ρητίνη του δένδρου βοσουελλίας της καρτερεί-ου, πού φύεται στις αμμώδεις εκτάσεις της Αραβίας, της Σομαλίας, των Ινδιών και του Λιβάνου.
Χρησιμοποιήθηκε σαν θυμίαμα για κοσμική και λατρευτική χρήση από τα πανάρχαια χρόνια (Αιγύπτιοι, Βαβυλώνιοι, Εβραίοι).
Μύρα κοινώς μύρον ή μύρρα: αρωματική υδατοδιαλυτή ρητίνη του φυτού μύρρας της κομμιοφόρου και άλλων συγγενών πού φύονται στην Αραβία και την Αιθιοπία.
Στα δώρα των μάγων δόθηκαν οι εξής συμβολισμοί σε σχέση με τον Χριστό:
ο χρυσός ως τιμή σ” αυτόν ως τον νέο βασιλιά του κόσμου το λιβάνι ως Θεό
η σμύρνα ως αυτόν που θα θυσιαζόταν για χάρη των ανθρώπων
Η σημασία των Δώρων
Στο εδάφιο 2:
Πού είναι αυτός που γεννήθηκε, ο βασιλιάς των Ιουδαίων;
Επειδή, είδαμε το αστέρι του στην ανατολή, και ήρθαμε για να τον προσκυνήσουμε (2:2).
Στο εδάφιο 11:
Και όταν ήρθαν στο σπίτι, είδαν το παιδί μαζί με τη Μαρία, τη μητέρα του, και
πέφτοντας κάτω το προσκύνησαν, και ανοίγοντας τους θησαυρούς τους,
του πρόσφεραν δώρα, χρυσάφι και λιβάνι και σμύρνα (2:11).
Προσκύνησαν αφού άκουσαν τον βασιλιά, αναχώρησαν, και ξάφνου, το αστέρι, που είχαν δει στην ανατολή, προπορευόταν απ” αυτούς, μέχρις ότου, φτάνοντας, στάθηκε επάνω εκεί όπου ήταν το παιδί. Και καθώς είδαν το αστέρι, χάρηκαν με χαρά υπερβολικά μεγάλη (Ματθαίος 2:9-10). Προσκύνησαν με την καρδιά τους.
Του πρόσφεραν Δώρα βασιλικά. Προσφέρουν αυτό που λατρεύουν, τα εργαλεία τους, τα όπλα τους. Το λιβάνι και η σμύρνα, ήταν τα πιο ακριβά μυρωδικά καρυκεύματα, σε όλη τη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο. Το χρησιμοποιούσαν για θυσίες σε τελετές που έκαναν, στους ναούς τους, ή για να πάρουν χρησμούς. Υπάρχουν αρκετά βαβυλωνιακά κείμενα που βεβαιώνουν αυτό.
Τα δώρα τους ήταν φόρος υποτέλειας, ήταν τα όπλα τους, αυτό που θεωρούσαν πιο σημαντικό και το λάτρευαν. Στην Παλαιά Διαθήκη όταν ο βασιλιάς Εζεκίας, έδειξε στους Βαβυλώνιους τους θησαυρούς του και στους θησαυρούς υπήρχαν κατά πάσα πιθανότητα αυτά τα τρία (Β΄ Βασιλέων 20:13)
Τα δώρα των μάγων δεν ήταν δώρα για μωρό.
Συμβόλιζαν την προσκύνηση και υποταγή τους στο νέο βασιλιά.
Ήταν μια θυσία. Θυσίαζαν αυτό που πριν λάτρευαν.
Η μόνη κατάλληλη θυσία για το βασιλιά Χριστό, που δείχνει την αλλαγή στη ζωή μας, είναι να θυσιάσουμε αυτό που λατρεύουμε πριν πάμε στο Χριστό.
Οι μάγοι με την ελάχιστη γνώση τους, έστω έψαξαν και βρήκαν τον Ιησού.
Και θα με ζητήσετε, και θα με βρείτε, όταν με ζητήσετε με όλη σας την καρδιά
(Ιερεμίας 29:13)
Ανεκτίμητο κειμήλιο της Ιεράς Μονής Αγίου Παύλου
Τα Τίμια Δώρα είναι χρυσός, λίβανος και σμύρνα
O χρυσός βρίσκεται υπό την μορφή εικοσιοκτώ επιμελώς σκαλισμένων επιπέδων πλακιδίων, ποικίλων σχημάτων (παραλληλογράμμων, τραπεζοειδών, πολυγώνων κτλ.) και διαστάσεων περίπου 5 εκ. χ 7 εκ. Κάθε πλακίδιο έχει διαφορετικό σχέδιο πολύπλοκης καλλιτεχνικής μικροεπεξεργασίας.
O λίβανος και η σμύρνα διατηρούνται ως μείγμα υπό την μορφή εξήντα δύο περίπου σφαιρικών χανδρών μεγέθους μικρής ελιάς.
Φυλάσσονται με ιδιαίτερη επιμέλεια στο θησαυροφυλάκιο της Ιεράς Μονής Αγίου Παύλου. Για λόγους ασφαλείας είναι κατανεμημένα σε διάφορες λειψανοθήκες, μόνο μέρος δε αυτών εκτίθεται για προσκύνηση των επισκεπτών της Ιεράς Μονής ή μεταφέρεται προς αγιασμό εκτός Αγίου Όρους στις κατά τόπους Ιερές Μητροπόλεις.
Γράφει ο Ευαγγελιστής Λουκάς για την Παναγία ότι
«διετήρει πάντα τα ρήματα ταύτα εν τη καρδία αυτής» (Λουκ. β” 19, 51).
Πιστεύεται από τους θεολόγους ερμηνευτές ότι ένα μεγάλο μέρος από αυτά τα «ρήματα», τα λόγια και τα γεγονότα δηλαδή της ζωής του Κυρίου, η Θεοτόκος τα εκμυστηρεύθηκε στον Άγιο Απόστολο Λουκά ο οποίος και τα συμπεριέλαβε στο Ευαγγέλιο του.
Παράλληλα με τα άγια «ρήματα» του Κύριου, η Υπεραγία Θεοτόκος «διετήρει» και ότι άλλο σχετικό με την επίγεια ζωή του Κυρίου και τα Τίμια Δώρα.
Σύμφωνα με την ιστορικοθρησκευτική μας παράδοση, πριν την Κοίμηση της η Παναγία Μητέρα του Κυρίου τα παρέδωσε μαζί με τα Άγια Σπάργανα του Χριστού, την Τίμια Εσθήτα και την Αγία Ζώνη της στην Εκκλησία των Ιεροσολύμων οπού και παρέμειναν μέχρι το έτος 400 μ.Χ. περίπου.
Κατά το έτος αυτό ο αυτοκράτορας Αρκάδιος τα μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη για αγιασμό του λάου και προστασία και προβολή της Βασιλεύουσας.
Εκεί παρέμειναν μέχρι και την άλωση της πόλης από τους Φράγκους το έτος 1204 μ.Χ. Στη συνέχεια μεταφέρθηκαν για λόγους ασφαλείας μαζί με αλλά ιερά κειμήλια στη Νίκαια της Βιθυνίας, προσωρινή πρωτεύουσα του Βυζαντίου, όπου και παρέμειναν για εξήντα περίπου χρόνια.
Με την υποχώρηση των Σταυροφόρων επί αυτοκράτορος Μιχαήλ Παλαιολόγου επεστράφησαν στην Κωνσταντινούπολη μέχρι την υποδούλωσή της στους Τούρκους το 1453 μ.Χ.
Μετά την Άλωση η Μάρω, χριστιανή σύζυγος του σουλτάνου Μουράτ Β” (1421-1451) και μητρυιά του Μωάμεθ Β” του Πορθητού, τα μετέφερε αυτοπροσώπως στην Ιερά Μονή Αγίου Παύλου στο Αγιο Όρος.
Η Μονή αυτή της ήταν γνωστή αφού ο πατέρας της Γεώργιος Βράγκοβιτς, δεσπότης της Σερβίας, έκτισε το καθολικό της προς τιμή του Αγίου Μεγαλομάρτυρα Γεωργίου του Τροπαιοφόρου.
Κατά την αγιορείτικη παράδοση καθώς η Μάρω ανέβαινε από τον αρσανά (λιμάνι) στην Μονή, η Κυρία Θεοτόκος την εμπόδισε με υπερφυσικό τρόπο να πλησίασει στη Μονή και έτσι να παραβίασει το άβατον του Αγίου Όρους.
Αυτή υπάκουσε και παρέδωσε ταπεινά τα Τίμια Δώρα στους μοναχούς και πατέρες, οι όποιοι και έστησαν στο σημείο εκείνο της θεομητορικής παρουσίας ένα Σταυρό πού σώζεται μέχρι σήμερα και λέγεται «Σταυρός της Βασιλίσσης».
Το σουλτανικό έγγραφο με τις σχετικές πληροφορίες παραδόσεως των Τιμίων Δώρων φυλάσσεται στο αρχείο της Μονής του Αγίου Παύλου.
Ὁ Ἐ μ μ α ν ο υ ὴ λ
π. Δημητρίου Μπόκου
Τὸν περασμένο Ἰούνιο (2011) παίχθηκε στὴν Ἀθήνα τὸ θεατρικὸ ἔργο τοῦ Ἰταλοῦ σκηνοθέτη Ρομέο Καστελούτσι μὲ τίτλο: «Περὶ τῆς ἐννοίας τοῦ προσώπου τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Θεοῦ». Ἡ παράσταση ἔγινε μὲ φόντο ἕνα τεράστιο πορτραῖτο τοῦ Ἰησοῦ, ἔργο τοῦ σπουδαίου Ἰταλοῦ ζωγράφου Ἀντονέλο ντὰ Μεσίνα.
Σὲ συνέντευξη ποὺ ἀκολούθησε, ρωτήθηκε ὁ σκηνοθέτης, γιατί σὲ κάποια σκηνὴ βάζει παιδιὰ νὰ πετοῦν χειροβομβίδες στὴν εἰκόνα τοῦ Ἰησοῦ.
- Εἶναι ἕνας τρόπος ἀφύπνισης τῆς εἰκόνας, λέει ὁ Καστελούτσι. «Ἄκουσέ με, εἶμαι ἐδῶ, εἶμαι ἀπέναντί σου», λένε τὰ παιδιὰ στὸν Ἰησοῦ. Ἕνα νεῦμα ποὺ κάνει ἕνας ἀθῶος, τὰ παιδιά, ἀπέναντι σὲ ἕναν ἄλλο ἀθῶο. Μιὰ σκηνὴ ἀθωότητας. Καὶ μιὰ μορφὴ προσευχῆς. Προσευχῆς μὲ παράδοξο τρόπο.
- Ἐσεῖς προσεύχεστε;
- Δὲν εἶμαι ἱκανὸς νὰ προσευχηθῶ. Ἀλλὰ ζηλεύω πολὺ ἐκείνους ποὺ μποροῦν. Μπορῶ νὰ καταλάβω τὸν Ἰησοῦ, ἀλλὰ ὄχι τὸν Θεό. Ὁ Ἰησοῦς εἶναι ἄνθρωπος. Ἀσκεῖ μιὰ μαγευτικὴ δύναμη πάνω μου (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 3-7-2011).
Δὲν ξέρουμε ἂν γιὰ τὸν Καστελούτσι ὁ Χριστὸς εἶναι καὶ κάτι περισσότερο ἀπὸ ἄνθρωπος, ὅμως θὰ ἑστιάσουμε στὰ λόγια του, ὅτι μπορεῖ νὰ καταλάβει τὸν Ἰησοῦ, ἐπειδὴ ἀκριβῶς ὁ Ἰησοῦς εἶναι ἄνθρωπος. Τὰ λόγια αὐτὰ ἀπαντοῦν στὸ παλιὸ ἐρώτημα: Cur Deus homo? Γιατί ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος;
Μὰ ἀκριβῶς, γιὰ νὰ τὸν νοιώσουμε κοντά μας. Ὁ Θεὸς δὲν ἦρθε στὴ γῆ, ἁπλῶς γιὰ νὰ φέρει μιὰ νέα διδασκαλία. Αὐτὸ μποροῦσε νὰ τὸ κάμει καὶ διὰ μέσου τῶν προφητῶν, τῶν σοφῶν καὶ τῶν ἁγίων κάθε ἐποχῆς.
Κατέβηκε χαμηλά, γιὰ νὰ φέρει στοὺς ἀνθρώπους τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό του. Δὲν χρειάζονταν τόσο τὰ λόγια, ὅσο ἡ παρουσία του. Γι’ αὐτὸ καὶ πῆρε ἴδια μὲ μᾶς μορφή, «ἐν ὁμοιώματι ἀνθρώπων γενόμενος καὶ σχήματι εὑρεθεὶς ὡς ἄνθρωπος» (Φιλ. 2, 7-8), γιὰ νὰ συναναστραφεῖ μὲ τοὺς ἀνθρώπους.
Ἦταν αὐτὸ ποὺ ἔλειπε. Γιατὶ ὁ ἄνθρωπος, ἀφοῦ ὑποτάχθηκε στὴν ἁμαρτία, ἔχασε τὴν κοινωνία του μὲ τὸν Θεό. Κανένας δὲν μποροῦσε νὰ ἀνεβεῖ στὸν οὐρανό (Ἰω. 3, 13). Ἀναλαμβάνει λοιπὸν ὁ Θεὸς νὰ καλύψει τὴν ἀπόσταση ποὺ τοὺς χώριζε. Σὲ μιὰ κίνηση ἀπέραντης εὐσπλαχνίας καὶ ἀγάπης κατεβαίνει, παίρνει ἐπάνω του τὴν ἀνθρώπινη φύση καὶ τὴν σώζει. Εἶναι Θεός, γίνεται γιὰ χάρη μας καὶ ἄνθρωπος. Στὸ ἑξῆς θὰ εἶναι Θεάνθρωπος. Εἶναι πιὰ ὁ Ἐμμανουήλ, δηλαδὴ «ὁ Θεὸς μεθ’ ἡμῶν» (Ματθ. 1, 23). Μιὰ διαρκὴς παρηγορητικὴ καὶ σωστικὴ παρουσία ἀνάμεσά μας.
Ὅλοι τώρα μποροῦν νὰ τὸν καταλάβουν, νὰ τὸν νοιώσουν δίπλα τους, νὰ τὸν συναναστραφοῦν. Κανένας στὸ ἑξῆς δὲν θὰ μπορεῖ νὰ παραπονεθεῖ, σὰν τὸν παράλυτο τῆς Βηθεσδά, πὼς δὲν ἔχει ἄνθρωπο κοντά του. «Διὰ σὲ ἄνθρωπος γέγονα, λέγει ὁ Χριστός, καὶ λέγεις, ἄνθρωπον οὐκ ἔχω;» (Λιτὴ Κυρ. Παραλύτου).
Ἄνθρωπος λοιπὸν ὁ Χριστός, ὅμοιος σὲ ὅλα μέ μᾶς, πλὴν τῆς ἁμαρτίας, γιὰ χάρη μας. Ἂν καὶ πάλι νοιώθουμε μόνοι, μήπως κάτι ἐμεῖς δὲν κάνουμε καλά; Ἐκεῖνος εἶναι δίπλα μας, μὲ τὸ χέρι πάντα ἁπλωμένο πρὸς ἐμᾶς. Ἂν δὲν τοῦ δώσουμε κι ἐμεῖς τὸ δικό μας, πῶς θὰ ἀνεβοῦμε ξανὰ στὸν οὐρανό; Δὲν θὰ τὸ καταφέρουμε ποτέ, ἔστω κι ἂν κάθε χρόνο ἀκοῦμε ἀπὸ στόματα ἀγγέλων καὶ ἀνθρώπων τὴν προτροπή: «Χριστὸς ἐπὶ γῆς, ὑψώθητε!»
Τὸν περασμένο Ἰούνιο (2011) παίχθηκε στὴν Ἀθήνα τὸ θεατρικὸ ἔργο τοῦ Ἰταλοῦ σκηνοθέτη Ρομέο Καστελούτσι μὲ τίτλο: «Περὶ τῆς ἐννοίας τοῦ προσώπου τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Θεοῦ». Ἡ παράσταση ἔγινε μὲ φόντο ἕνα τεράστιο πορτραῖτο τοῦ Ἰησοῦ, ἔργο τοῦ σπουδαίου Ἰταλοῦ ζωγράφου Ἀντονέλο ντὰ Μεσίνα.
Σὲ συνέντευξη ποὺ ἀκολούθησε, ρωτήθηκε ὁ σκηνοθέτης, γιατί σὲ κάποια σκηνὴ βάζει παιδιὰ νὰ πετοῦν χειροβομβίδες στὴν εἰκόνα τοῦ Ἰησοῦ.
- Εἶναι ἕνας τρόπος ἀφύπνισης τῆς εἰκόνας, λέει ὁ Καστελούτσι. «Ἄκουσέ με, εἶμαι ἐδῶ, εἶμαι ἀπέναντί σου», λένε τὰ παιδιὰ στὸν Ἰησοῦ. Ἕνα νεῦμα ποὺ κάνει ἕνας ἀθῶος, τὰ παιδιά, ἀπέναντι σὲ ἕναν ἄλλο ἀθῶο. Μιὰ σκηνὴ ἀθωότητας. Καὶ μιὰ μορφὴ προσευχῆς. Προσευχῆς μὲ παράδοξο τρόπο.
- Ἐσεῖς προσεύχεστε;
- Δὲν εἶμαι ἱκανὸς νὰ προσευχηθῶ. Ἀλλὰ ζηλεύω πολὺ ἐκείνους ποὺ μποροῦν. Μπορῶ νὰ καταλάβω τὸν Ἰησοῦ, ἀλλὰ ὄχι τὸν Θεό. Ὁ Ἰησοῦς εἶναι ἄνθρωπος. Ἀσκεῖ μιὰ μαγευτικὴ δύναμη πάνω μου (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 3-7-2011).
Δὲν ξέρουμε ἂν γιὰ τὸν Καστελούτσι ὁ Χριστὸς εἶναι καὶ κάτι περισσότερο ἀπὸ ἄνθρωπος, ὅμως θὰ ἑστιάσουμε στὰ λόγια του, ὅτι μπορεῖ νὰ καταλάβει τὸν Ἰησοῦ, ἐπειδὴ ἀκριβῶς ὁ Ἰησοῦς εἶναι ἄνθρωπος. Τὰ λόγια αὐτὰ ἀπαντοῦν στὸ παλιὸ ἐρώτημα: Cur Deus homo? Γιατί ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος;
Μὰ ἀκριβῶς, γιὰ νὰ τὸν νοιώσουμε κοντά μας. Ὁ Θεὸς δὲν ἦρθε στὴ γῆ, ἁπλῶς γιὰ νὰ φέρει μιὰ νέα διδασκαλία. Αὐτὸ μποροῦσε νὰ τὸ κάμει καὶ διὰ μέσου τῶν προφητῶν, τῶν σοφῶν καὶ τῶν ἁγίων κάθε ἐποχῆς.
Κατέβηκε χαμηλά, γιὰ νὰ φέρει στοὺς ἀνθρώπους τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό του. Δὲν χρειάζονταν τόσο τὰ λόγια, ὅσο ἡ παρουσία του. Γι’ αὐτὸ καὶ πῆρε ἴδια μὲ μᾶς μορφή, «ἐν ὁμοιώματι ἀνθρώπων γενόμενος καὶ σχήματι εὑρεθεὶς ὡς ἄνθρωπος» (Φιλ. 2, 7-8), γιὰ νὰ συναναστραφεῖ μὲ τοὺς ἀνθρώπους.
Ἦταν αὐτὸ ποὺ ἔλειπε. Γιατὶ ὁ ἄνθρωπος, ἀφοῦ ὑποτάχθηκε στὴν ἁμαρτία, ἔχασε τὴν κοινωνία του μὲ τὸν Θεό. Κανένας δὲν μποροῦσε νὰ ἀνεβεῖ στὸν οὐρανό (Ἰω. 3, 13). Ἀναλαμβάνει λοιπὸν ὁ Θεὸς νὰ καλύψει τὴν ἀπόσταση ποὺ τοὺς χώριζε. Σὲ μιὰ κίνηση ἀπέραντης εὐσπλαχνίας καὶ ἀγάπης κατεβαίνει, παίρνει ἐπάνω του τὴν ἀνθρώπινη φύση καὶ τὴν σώζει. Εἶναι Θεός, γίνεται γιὰ χάρη μας καὶ ἄνθρωπος. Στὸ ἑξῆς θὰ εἶναι Θεάνθρωπος. Εἶναι πιὰ ὁ Ἐμμανουήλ, δηλαδὴ «ὁ Θεὸς μεθ’ ἡμῶν» (Ματθ. 1, 23). Μιὰ διαρκὴς παρηγορητικὴ καὶ σωστικὴ παρουσία ἀνάμεσά μας.
Ὅλοι τώρα μποροῦν νὰ τὸν καταλάβουν, νὰ τὸν νοιώσουν δίπλα τους, νὰ τὸν συναναστραφοῦν. Κανένας στὸ ἑξῆς δὲν θὰ μπορεῖ νὰ παραπονεθεῖ, σὰν τὸν παράλυτο τῆς Βηθεσδά, πὼς δὲν ἔχει ἄνθρωπο κοντά του. «Διὰ σὲ ἄνθρωπος γέγονα, λέγει ὁ Χριστός, καὶ λέγεις, ἄνθρωπον οὐκ ἔχω;» (Λιτὴ Κυρ. Παραλύτου).
Ἄνθρωπος λοιπὸν ὁ Χριστός, ὅμοιος σὲ ὅλα μέ μᾶς, πλὴν τῆς ἁμαρτίας, γιὰ χάρη μας. Ἂν καὶ πάλι νοιώθουμε μόνοι, μήπως κάτι ἐμεῖς δὲν κάνουμε καλά; Ἐκεῖνος εἶναι δίπλα μας, μὲ τὸ χέρι πάντα ἁπλωμένο πρὸς ἐμᾶς. Ἂν δὲν τοῦ δώσουμε κι ἐμεῖς τὸ δικό μας, πῶς θὰ ἀνεβοῦμε ξανὰ στὸν οὐρανό; Δὲν θὰ τὸ καταφέρουμε ποτέ, ἔστω κι ἂν κάθε χρόνο ἀκοῦμε ἀπὸ στόματα ἀγγέλων καὶ ἀνθρώπων τὴν προτροπή: «Χριστὸς ἐπὶ γῆς, ὑψώθητε!»
Σύναξη της Παναγίας της Αντιβουνιώτισσας στην Κέρκυρα
Ο ναός, αφιερωμένος στην Υπεραγία Θεοτόκο Κυρά Αντιβουνιώτισσα, αποτελεί ένα από τα παλαιότερα και πλουσιότερα εκκλησιαστικά μνημεία της Κέρκυρας και πιθανότατα κτίστηκε στο τέλος του 15ου αιώνα μ.Χ. Είναι μια μονόχωρη, ξυλόστεγη βασιλική που διασώζει άθικτη την ιδιαιτερότητα του κερκυραϊκού ναού της εποχής, την ύπαρξη δηλαδή του εξωνάρθηκα που περιβάλλει το ναό από τις τρεις πλευρές. Ο ναός εσωτερικά είναι ιδιαίτερα υποβλητικός με ψηλά στασίδια, ζωγραφιστή ταπετσαρία στους τοίχους και ουράνια με επίχρυσα ξυλόγλυπτα θέματα. Το τέμπλο είναι λίθινο όπως λίθινες είναι και οι πλάκες του δαπέδου του κυρίως ναού όπως και των εξωναρθήκων, όπου οι περισσότερες είναι επιτάφιες με εγχάρακτα ή ανάγλυφα ονόματα και οικόσημα ευγενών, μεγάλων πρωτοπαπάδων αλλά και γενικότερα σημαντικών προσώπων της Κέρκυρας.
Ο ναός αποτελεί το τελευταίο δείγμα του παραδοσιακού Κερκυραϊκού ρυθμού (Βασιλική Επτανησιακού Τύπου) με εξωνάρθηκα στη Βόρεια, τη Νότια και Δυτική πλευρά του. Οι τοίχοι του είναι καλυμμένοι με ταπετσαρία ενώ το πάτωμά του αποτελείται από επιτάφιες πλάκες ευγενών και κληρικών. Τα παράθυρά του έχουν ημικυκλικό σχήμα ενώ το εξωτερικό του ναού χαρακτηρίζεται από τη λιτότητά του.
Ο ναός ήταν κτητορικός και ανήκε σε τέσσερις οικογένειες. Οι απόγονοι των ιδρυτών του δώρισαν το 1979 μ.Χ. τον ναό στο ελληνικό δημόσιο με την προϋπόθεση να μετατραπεί σε μουσείο. Έτσι, από το 1984 μ.Χ. και μέχρι σήμερα ο εξωνάρθηκας και το σπίτι στο οποίο διέμενε ο ιερέας λειτουργούν σαν Μουσείο Μεταβυζαντινής Τέχνης. Στο Μουσείο φιλοξενούνται εικόνες σημαντικών αγιογράφων αλλά και ιερά κειμήλια του Χριστιανισμού.
Ο ναός αποτελεί το τελευταίο δείγμα του παραδοσιακού Κερκυραϊκού ρυθμού (Βασιλική Επτανησιακού Τύπου) με εξωνάρθηκα στη Βόρεια, τη Νότια και Δυτική πλευρά του. Οι τοίχοι του είναι καλυμμένοι με ταπετσαρία ενώ το πάτωμά του αποτελείται από επιτάφιες πλάκες ευγενών και κληρικών. Τα παράθυρά του έχουν ημικυκλικό σχήμα ενώ το εξωτερικό του ναού χαρακτηρίζεται από τη λιτότητά του.
Ο ναός ήταν κτητορικός και ανήκε σε τέσσερις οικογένειες. Οι απόγονοι των ιδρυτών του δώρισαν το 1979 μ.Χ. τον ναό στο ελληνικό δημόσιο με την προϋπόθεση να μετατραπεί σε μουσείο. Έτσι, από το 1984 μ.Χ. και μέχρι σήμερα ο εξωνάρθηκας και το σπίτι στο οποίο διέμενε ο ιερέας λειτουργούν σαν Μουσείο Μεταβυζαντινής Τέχνης. Στο Μουσείο φιλοξενούνται εικόνες σημαντικών αγιογράφων αλλά και ιερά κειμήλια του Χριστιανισμού.
Σύναξη της Παναγίας της Αλεξιώτισσας στην Πάτρα
Ο ιερός ναός της Παναγίας Αλεξιωτίσσης, ιστορείται πριν το 1713 μ.Χ. Ο ενοριακός αυτός ναός λειτουργεί και ως κοιμητηριακός και βρίσκεται στην άνω πόλη της Πάτρας. Η παράδοση τον θέλει ως παλαιό παρεκκλήσιο της Ιεράς Μονής Γηροκομείου.
Το επωνύμιον Αλεξιώτισσα είναι ένα από τα άπειρα ονόματα, που έχουν προσδοθεί στην Μητέρα του Σωτήρος Χριστού και εντάσσεται σε αυτά που σημαίνουν αποτροπή από κάθε κακό. Προέρχεται από το παλαιό ρήμα "αλέξω", το οποίο έχει προέλευση από την ρίζα «άλεξ-» που έχει συνήθως την έννοια της αποσοβήσεως.
Αλεξιώτισσα λοιπόν, σημαίνει Αποδιώκτρια επερχομένων κακών και πιθανώς επικειμένων κινδύνων. Ο λαός της περιοχής επικαλείται την Παναγία για να αποτρέψει ενδεχόμενα κακά και συμφορές. Στον φερώνυμο ναό της «Παναγίας Αλεξιωτίσσης» υπάρχει παλαιά εικόνα, καλλιτεχνικής αξίας με μεταγενέστερη αργυρά επένδυση.
Με απόφαση του πρώην Μητροπολίτου Πατρών μακαριστό Νικόδημο, καθωρίσθη εόρτιος πανήγυρις από του έτους 1994 μ.Χ., την επομένη ημέρα της Μεγάλης εορτής των Χριστουγέννων, ημέρα της «Συνάξεως» της Υπεραγίας Θεοτόκου. O ως άνω Μητροπολίτης εποίησε Ασματική Ακολουθία, καθώς και Παρακλητικό Κανόνα στην Υπεραγίαν Θεοτόκον την ΑΛΕΞΙΩΤΙΣΣΑΝ.
Εντός του Αγίου βήματος υπάρχει δεύτερη Αγία Τράπεζα επ' ονόματι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, καθώς και ιερά εικόνα, αφιερωθείσα από το σωματείο των κρεοπωλών Πάτρας κατά το έτος 1869 μ.Χ. Ο ιερός ναός πανηγυρίζει την σύναξη των Παμμεγίστων Ταξιαρχών μετά πάσης εκκλησιαστικής λαμπρότητος την 8η Νοεμβρίου εκάστου έτους.
Επίσης στο βόρειο-ανατολικό μέρος του περιβόλου του ιερού ναού βρίσκεται παρεκκλήσιο τιμώμενο επ' ονόματι του Αγίου, Τετραημέρου, Φίλου Του Χριστού Λαζάρου. Ο ναός αυτός εγκαινιάσθηκε από τον πρώην Μητροπολίτη Νικόδημο την 15η Ιουνίου 1991 μ.Χ., και πανηγυρίζει το Σάββατο προ της Κυριακής των Βαΐων, ημέρα της εγέρσεως του Αγίου Λαζάρου, καθώς και την 17η Οκτωβρίου, ημέρα της ανακομιδής και μεταθέσεως του λειψάνου του, από το κίτιο της Κύπρου στην Κωνσταντινούπολη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο της επανάστασης του 1821 μ.Χ. οι Τούρκοι έκαψαν ζωντανό τον ιερέα της εκκλησίας, Παπα Γιώργη ενώ πήραν μαζί τους και τρία παιδιά του. Η πρεσβυτέρα, η γυναίκα του, ανέλαβε να βρει τα παιδιά της σε όλη την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Κατόρθωσε τελικά να βρει τον έναν γιο της, τον Κωνσταντίνο και να τον σώσει. Το 1972 μ.Χ. με δαπάνες της Αχαϊκής εταιρείας Πατρών τοποθετήθηκε μνημείο στην μνήμη του στον περίβολο του ναού.
Το επωνύμιον Αλεξιώτισσα είναι ένα από τα άπειρα ονόματα, που έχουν προσδοθεί στην Μητέρα του Σωτήρος Χριστού και εντάσσεται σε αυτά που σημαίνουν αποτροπή από κάθε κακό. Προέρχεται από το παλαιό ρήμα "αλέξω", το οποίο έχει προέλευση από την ρίζα «άλεξ-» που έχει συνήθως την έννοια της αποσοβήσεως.
Αλεξιώτισσα λοιπόν, σημαίνει Αποδιώκτρια επερχομένων κακών και πιθανώς επικειμένων κινδύνων. Ο λαός της περιοχής επικαλείται την Παναγία για να αποτρέψει ενδεχόμενα κακά και συμφορές. Στον φερώνυμο ναό της «Παναγίας Αλεξιωτίσσης» υπάρχει παλαιά εικόνα, καλλιτεχνικής αξίας με μεταγενέστερη αργυρά επένδυση.
Με απόφαση του πρώην Μητροπολίτου Πατρών μακαριστό Νικόδημο, καθωρίσθη εόρτιος πανήγυρις από του έτους 1994 μ.Χ., την επομένη ημέρα της Μεγάλης εορτής των Χριστουγέννων, ημέρα της «Συνάξεως» της Υπεραγίας Θεοτόκου. O ως άνω Μητροπολίτης εποίησε Ασματική Ακολουθία, καθώς και Παρακλητικό Κανόνα στην Υπεραγίαν Θεοτόκον την ΑΛΕΞΙΩΤΙΣΣΑΝ.
Εντός του Αγίου βήματος υπάρχει δεύτερη Αγία Τράπεζα επ' ονόματι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, καθώς και ιερά εικόνα, αφιερωθείσα από το σωματείο των κρεοπωλών Πάτρας κατά το έτος 1869 μ.Χ. Ο ιερός ναός πανηγυρίζει την σύναξη των Παμμεγίστων Ταξιαρχών μετά πάσης εκκλησιαστικής λαμπρότητος την 8η Νοεμβρίου εκάστου έτους.
Επίσης στο βόρειο-ανατολικό μέρος του περιβόλου του ιερού ναού βρίσκεται παρεκκλήσιο τιμώμενο επ' ονόματι του Αγίου, Τετραημέρου, Φίλου Του Χριστού Λαζάρου. Ο ναός αυτός εγκαινιάσθηκε από τον πρώην Μητροπολίτη Νικόδημο την 15η Ιουνίου 1991 μ.Χ., και πανηγυρίζει το Σάββατο προ της Κυριακής των Βαΐων, ημέρα της εγέρσεως του Αγίου Λαζάρου, καθώς και την 17η Οκτωβρίου, ημέρα της ανακομιδής και μεταθέσεως του λειψάνου του, από το κίτιο της Κύπρου στην Κωνσταντινούπολη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο της επανάστασης του 1821 μ.Χ. οι Τούρκοι έκαψαν ζωντανό τον ιερέα της εκκλησίας, Παπα Γιώργη ενώ πήραν μαζί τους και τρία παιδιά του. Η πρεσβυτέρα, η γυναίκα του, ανέλαβε να βρει τα παιδιά της σε όλη την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Κατόρθωσε τελικά να βρει τον έναν γιο της, τον Κωνσταντίνο και να τον σώσει. Το 1972 μ.Χ. με δαπάνες της Αχαϊκής εταιρείας Πατρών τοποθετήθηκε μνημείο στην μνήμη του στον περίβολο του ναού.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)